Abortus III

Medische en psychiatrische indicatie

Men spreekt van de medische indicatie tot abortus als door onderzoek is komen vast te staan dat de vrouw bij het uitdragen van de zwangerschap levensgevaar loopt of bedreigd wordt door ernstige blijvende fysieke schade. Het gaat hier om een verergering van een bestaande ziekte welke tot ernstige invaliditeit of de dood kan leiden, b.v. bepaalde hart-of bloedvaat-aandoeningen, ernstig nieriiiden en bepaalde vormen van kanker. Door de ontwikkelingen op geneeskundig gebied wordt op deze medische gronden maar zelden tot abortus geadviseerd.

Bij de psychiatrische indicatie gaat het niet om een lichamelijke aandoening, maar om een bedreiging van het psychisch aspect van de mens. Niet het leven, maar het be-leven wordt bedreigd. Het uitdragen van de zwangerschap zal dan rampzalige gevolgen hebben voor het geestesleven van de vrouw.

Zowel bij de medische als bij de psychiatrische indicatie zal het advies tot het afbreken van de zwangerschap uitgaan van een medicus. Hij is tot de overtuiging gekomen dat de zwangerschap voor de moeder levensbedreigend zal worden. Hier is leven tegenover leven komen te staan en de medicus meent dat van de ingreep een nuttig effect mag worden verwacht dat ten goede zal komen aan de patiënte en haar gezin. De vrouw en haar echtgenoot moeten dan beslissen of zij dit advies kunnen volgen of dat de moeder zich opoffert voor het ongeboren kind.

De vrouw en haar echtgenoot staan dan voor de keuze de, vrijwel altijd ongewenste, abortus te laten opwekken of de zwangerschap niet af te breken, wetende dat dit de dood of de psychische ondergang van de moeder tot gevolg kan hebben. Als het dus gaat om reëel levensgevaar, lichamelijk of geestelijk, voor de moeder door het laten voortbestaan van de zwangerschap, dan lijkt abortus mij gerechtvaardigd.

De angst van de moeder voor een defect kind is evenmin een krachtig argument voor vruchtafdrijving. 'Vrijwel alle vrouwen vrezen in meerdere of mindere mate een aangeboren afwijking, die zich elke keer weer ontlaadt in de stereotype vraag, onmiddellijk na de bevalling gesteld: is alles goed? ' (Dr. W. J. Barents)

Zo heel gemakkelijk wordt ten aanzien van het kind, maar niet minder ten aanzien van de ouders het lijden toonaangevend en denkbepalend. Naar een mogelijke zin en betekenis van het lijden wordt zelfs niet meer gevraagd. Kan een ernstig mismaakt of geestelijk achtergebleven kind géén levenstaak hebben?

De redeneringen zijn veelal gehuld in het kleed van het medelijden, maar vaak ontkomt men niet aan de indruk dat de beschouwingen mede gevoed worden door een zekere nuchtere berekening: waarom leven handhaven dat zichzelf en zijn omgeving alleen maar tot last kan zijn?

De samenhang tussen het lijden van de schepping en de menselijke schuld (Rom. 8) is uit het oog verloren. De verwording van de goede schepping is de schuld van de mens en we kunnen ons daarvan niet hoogmoedig distantiëren.

Eugenetische gronden

Hierbij gaat het niet om het zijn, licha­melijk of psychisch, of het wel-zijn, psychisch of sociaal, van de moeder, maar om het kind, waarvan met meer of minder grote waarschijnlijkheid verwacht wordt dat het lichamelijk of geestelijk 'onvolwaardig' zal zijn. Men meent dan dat een dergelijk kind beter niet geboren kan worden. Het gaat om ernstige afwijkingen die erfelijk bepaald zijn en om afwijkingen ten gevolge van vruchtbeschadiging in de eerste weken van de zwangerschap, welke kunnen leiden tot b.v. doofstomheid, blindheid, ernstige hartafwijkingen en idiotie veroorzaakt door een virus, (b.v. rode hond) of een medicament (denk aan de softenon-affaire).

Het zal vrijwel altijd heel moeilijk, zo niet onmogelijk zijn in het begin van de zwangerschap met aan zekeiheid grenzende waarschijnlijkheid aan te tonen dat het kind bij de geboorte afwijkingen zal hebben en zo ja in welke mate. De kans dat met de abortus een gezond kind getroffen zal worden is beslist niet te verwaarlozen. Vaak wordt gesteld dat geen kind vraagt om geboren te worden terwijl het uitzicht op een menswaardig bestaan vrijwel nihil is. Hier moeten we toch enkele vraagtekens plaatsen. Zeker in het begin van de zwangerschap kan zelden de ernst van de afwijking worden vastgesteld, zodat evenmin aangegeven kan worden of de afwijkingen niet te behandelen zijn. Verder rijst de vraag: hoe weten wij dat het leven alleen maar een last en plaag voor het kind en de omgeving zal betekenen? Is het kind met een ernstig lichamelijk of geestelijk gebrek persé ongelukkig?

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen