De Hervormd-Gereformeerde Jeugdbonden

Vele ouders en ouderen herinneren zich nog, dat zij lid van de meisjes- of jongelingsvereniging waren. Misschien was er in uw gemeente ook al een jonge meisjesvereniging en een knapenvereniging. Eén keer in de week kwam u met andere meisjes of jongens samen, om met elkaar de bijbel te onderzoeken.

U weet nog, dat u voor de eerste keer een bijbels opstel moest maken. Dat kostte veel voorbereiding. De 'inleiding' las u voor op de verenigingsavond. De voorzitter of presidente gaf daarna de inleiding 'in bespreking'. Het was niet eenvoudig om op alle vragen een bevredigend antwoord te geven.

U denkt ook terug aan de fijne gesprekken met de andere leden en aan de gezellige jaarvergaderingen.

Samen met naburige verenigingen ging u naar de ringvergaderingen èn op hemelvaartsdag naar de bondsdag.

U las misschien de bladen van uw bond. Eerst 'Ons Meisjesblad' of 'Ons Knapenblad', later 'De Kandelaar' of 'De Vaandrager'. Want u was niet alleen lid van uw landelijke bond.

De meisjes- en jongelingsbond

De oudste van de jeugdbonden is: de bond van Nederlandse Hervormde Jongelingsverenigingen op Gereformeerde Grondslag. Deze wordt op 9 november 1910 opgericht.

Ds. M. van Grieken — de eerste voorzitter van de Gereformeerde Bond — roept in 'De Waarheidsvriend' de ongeveer 200 bestaande jongelingsverenigingen met bijna 2000 leden op, om zich in een landelijke hervormde bond te verenigen. In de bestaande landelijke jeugdbonden kan men zich — als hervormd-gereformeerden — niet thuis voelen.

Het Nederlands Jongelingsverbond — nu CJ.V. — is te algemeen christelijk. Daardoor kan het hervormd-gereformeerd karakter van de verenigingen zich niet ontplooien.

Ook de Gereformeerde Jongelingsbond wordt afgewezen. In zeer veel zaken stemt men met deze bond overeen. Het kerkelijk standpunt van deze bond maakt aansluiting onmogelijk. In het bondsverslag van 1925 lezen wij: 'De gereformeerde jongelingsverenigingen zijn kweekplaatsen van de Gereformeerde Kerken. Meer dan eens is het door voormannen van die zijde uitgesproken, dat wie kerkelijk gereformeerd is, in de Gereformeerde Kerken thuis is, omdat zij de zuiverste openbaring van het lichaam van Christus is. Dat geven wij niet toe. Wij menen, dat de historisch-kerkelijke lijn van de aloude Gereformeerde Kerken dezer landen loopt door de plaatselijke kerken, die tot de Nederlandse Hervormde Kerk behoren.'

Ds. M. van Grieken wordt ook de eerste voorzitter van de nieuwe Jongelingsbond. De aanpak is groot en moeilijk. Er moeten verenigingen worden verbonden, die over het gehele land verspreid liggen. Vele van deze verenigingen voelen weinig voor aansluiting bij de Jongelingsbond. De ene vereniging beseft niet de verantwoordelijkheid, die zij heeft voor de andere verenigingen in de verschillende gemeentenrvan ons land.

Ook de plaatselijke verenigingen hebben het niet gemakkelijk. Velen zien het nut van een jongelingsvereniging niet in.

Vooral de eerste jaren is de strijd voor een landelijke hervormde jongelingsbond op g.g. bijzonder zwaar. En toch... het werk gaat voort. Door de medewerking van de redactie van 'De Waarheidsvriend' komt er een rubriek voor de jonge jongelingsbond. Daardoor worden ook de ouderen en de kerkeraden bij dit jeugdwerk betrokken. Na het doorstaan van de kinderziekten groeit de jongelingsbond erg snel. Vele jonge krachten — waaronder met ere genoemd moet worden, de heer M. Noteboom — zetten zich in voor het plaatselijke-, regionale-, en landelijke jeugdwerk.

De bond van Nederlandse Hervormde Meisjesverenigingen op Gereformeerde Grondslag wordt in 1926 opgericht. Het initiatief gaat uit van de jongelingen, die een 'hulpe' zoeken, die bij hen past!

In de beginjaren van de bond vinden wij bij de bestaande meisjesverenigingen enige schuwheid om zich aan te sluiten. Sneller dan bij de jongelingsbond — die het spits heeft moeten afbijten! — wordt bij de meisjes deze schuwheid overwonnen. De meisjesbond groeit in snel tempo en verricht veel en zegenrijk werk.

De arbeid van de meisjesbond is — evenals van de jongelingsbond — van het begin af breed van opzet. 'De bond' — zo staat er in artikel 3 van de statuten van de meisjesbond — 'zal werkzaam zijn in het belang van de aangesloten verenigingen èn de oprichting van meer meisjesverenigingen bevorderen, opdat onze meisjes en jonge vrouwen zoveel mogelijk worden bekwaam gemaakt om haar toekomstige roeping in huisgezin, kerk, maatschappij en staat — overeenkomstig de eis van Gods Woord — te vervullen’.

De beide hoofdbesturen hebben de jaren door aan onze meisjes en jongens richtlijnen gegeven van een christelijke levensen wereldbeschouwing. Vele bestuursleden hebben al hun vrije tijd gegeven, om onze jongeren te leren leven bij het Woord van God èn om van dat Woord te kunnen getuigen in het leven van elke dag.

De arbeid van de meisjes — en van de jongelingsbond heeft vele jongeren gevormd tot een bekwaam lid van kerk en maatschappij.

De jonge meisjes- en knapenbond

Ook de jongere meisjes en de knapen komen in verenigingsverband samen. Op 24 augustus 1921 sluiten de plaatselijke knapenverenigingen zich aaneen in de Bond van Nederlandse Hervormde Knapenverenigingen op Gereformeerde Grondslag.

Vele jaren later — in 1936 — komt de Bond van Nederlandse Hervormde Jonge Meisjesverenigingen op Gereformeerde Grondslag het viertal jeugdbonden volmaken. Het is weer de heer M. Noteboom, die de plaatselijke verenigingen samenroept om tot een landelijk verband te komen. 'De heer Noteboom' — aldus ds. Jac. Vermaas — 'was bezield met de onvermoeibare begeerte om van jong tot oud de hervormden van gereformeerde belijdenis samen te binden en samen te houden.' Vooral vele onderwijzeressen en onderwijzers hebben zich voor de arbeid van de knapenbond en de jonge meisjesbond ingezet.

Op de verenigingsavonden staat het onderzoeken van de bijbel centraal. Maar méér dan bij de meisjes-en jongelingsbond, is er bij de jonge meisjes en bij de knapen een plaats ingeruimd voor handenarbeid, tekenen en borduren. Het is steeds het doel — tot op vandaag toe — dat de jonge meisjes en de knapen, wanneer zij van de zondagsschool komen, op déze verenigingen verder onderwezen worden in het Woord van God. Bij het ouder worden kunnen de jonge meisjes naar de meisjesvereniging en de knapen naar de jongelingsvereniging, of naar de jeugdvereniging overstappen.

Velen, die leidster of leider van een vereniging geweest zijn zullen terugdenken aan mejuffrouw J. A. Lamie, en mejuffrouw G. Schaap, aan de heer C. P. Kijkuit en ds. C. A. Korevaar, die jaren achtereen de jonge meisjesbond en de knapenbond geleid en begeleid hebben.

Hun arbeid is niet ijdel geweest in de Here!

Fusie

De meisjesbond en de jongelingsbond zijn lange tijd met elkaar 'verloofd' geweest. Waar beide bonden maar kunnen samenwerken gaat dat langzamerhand ook gebeuren. Op hemelvaartsdag komen de meisjes en jongens tezamen in bondsdag bijeen! In 1956 zijn beide besturen het eens, dat er één blad voor leidinggevenden moet komen. En leiding komt er!

In 1960 benoemen beide bonden ds. A. J. Jorissen tot jeugdwerkpredikant voor de boven zestienjarigen. In 1922 was er in de jongelingsbond al een voorstel om een vrijgestelde aan te stellen. Acht en dertig jaar later wordt dit ideaal werkelijkheid! Zeven jaar heeft ds. Jorissen met visie en vaart ons jeugdwerk vorm en inhoud gegeven, opgebouwd en uitgebreid!

Daardoor wordt de samenwerking tussen de beide bonden sterk bevorderd. Het kampwerk, de jeugdweekends, de kaderkursussen, de leidsters-en leiderskonferenties gaan van béide bonden uit.

Het blad van de meisjesbond 'De kandelaar' en het blad van de jongelingsbond 'De Vaandrager' wordt vervangen door 'Op Weg', zowel voor meisjes als voor jongens. In hetzelfde jaar 1962 wordt het Hervormd Bondscentrum 'SILVOSA' geopend, dat eigendom is, zowel van de meisjes- als van de jongelingsbond.

Dan komt de dag dat mevrouw A. A. E. Mulder-Rupke haar meisjesbond uithuwelijkt aan de jongelingsbond, die bij monde van ds. Jac. Vermaas zijn jawoord geeft. Het kan ook zijn, dat het precies andersom is gegaan. Niemand weet het meer! Wij weten wel, dat vanaf 1 september 1964 de Hervormd-Gereformeerde Jeugdbond de voortzetting is van de meisjes en jongelingsbond!

De jonge meisjesbond en de knapenbond leven lange tijd als goede vrienden, maar ... naast elkaar. Tot een verloving komt het niet. Ook niet, wanneer men de noodzakelijkheid inziet van een eigen vrijgestelde voor het beneden zestienjarige werk. De Knapenbond alleen benoemt haar eerste jeugdwerkleider, de heer C. van Iterson. Onder zijn leiding komt er een kaderblad Bouwstof tot stand, wat onmisbaar blijkt voor alle leiders van verenigingen en clubs. Het lukt de heer Van Iterson om de jonge-meisjes en de knapen samen te brengen op de Jeugddag!

Daar kijken de beide jeugdige bonden elkaar eens goed aan, en nog eens ...

Dan gaat het snel! Zij zijn verliefd, verloofd, getrouwd!

Dit jaar zijn de jonge meisjesbond en de knapenbond gefuseerd tot de Hervormd-Gereformeerde Jeugdorganisatie!

Het zal overbodig zijn te zeggen, dat deze, beide fusies de arbeid onder onze jeugd en jongeren alleen maar tot voordeel en zegen zijn.

Gezamenlijk werken

In het centraal bestuur van de H.G.J.B. ontmoeten de beide dagelijkse besturen elkaar regelmatig, om het werk, dat samen gebeuren kan, ook samen te doen.

Bij alle verandering is het karakter van óns jeugdwerk alle jaren door hetzelfde gebleven. De arbeid van de Jeugdbond en van de Jeugdorganisatie wordt opgebouwd rond de prediking en de belijdenis van de kerk.

En nu verder...

Onze samenleving wordt met de dag gecompliceerder. Wat de één begeert, interesseert de ander niet.

Daardoor wordt ook ons jongeren- en jeugdwerk meer gedifferentieerd.

In plaats van de ene vereniging komen er verschillende clubs, kringen, gespreksgroepen, enz.

Deze differentiatie eist een geweldige studie.

De beide besturen zijn bijzonder dankbaar, dat ds. H. J. Smit — als opvolger van ds. A. J. Jorissen — en de heer D. Schaap — als opvolger van de heer C. van Iterson — zich op bekwame wijze, intens bezighouden met de doordenking van de verschillende vormen van jeugdwerk.

Daardoor kan er vanuit SILVOSA veel studie-en werkmateriaal aan onze jongeren worden gegeven.

Het H.G.J.B.-werk breidt zich vooral uit naar de provincies, naar de kerkeraden en gemeenten.

In de provincie Noord-Brabant is al vele jaren een H.G.J.B .-jeugdwerkpredikant werkzaam. Aan het jeugdcentrum ’De Crocus’ te Doeveren zijn de namen verbonden van ds. A. Schipper en ds. K. J. Jansen. Binnen korte tijd hoopt ds. A. F. Troost hun arbeid daar voort te zetten.

Plannen van min of meer gelijke strekking, n.l. om te komen tot een provinciale-of regionale jeugdwerkleider, zijn in voorbereiding voor verschillende streken van Zuid-Holland (classis Gorinchem, rondom Gouda) en voor Gelderland (classis Harderwijk, Bommelerwaard).

Ook in de regionale stichting Goeree-Overflakkee — met de jeugdwerkleider de heer A. Terlouw — participeren onze beide jeugdbonden. Er geschiedt op het eiland een goed stuk jeugdwerk!

Veel werk wordt er verricht. Veel werk roept om aangepakt te worden! Het is verheugend, dat velen zich achter ons jeugdwerk stellen, en het ook financieel steunen.

Vanaf 1922 wordt er voor deze arbeid onder onze jongeren, in de hervormd-gereformeerde gemeenten jaarlijks een collecte gehouden. Dit is een uitermate verblijdende zaak!

Wij hopen hartelijk, dat wij straks — ook op onze kerkeraden — geen tevergeefs beroep zullen doen, om voor één keer — naast de collecte — een extra gift af te staan voor onze actie: Graag Gedaan!

Al deze arbeid — waarover u in de komende artikelen meer kunt lezen — gebeurt voor onze jongeren, uw en mijn kinderen! Eén doel staat onze jeugdbonden voor ogen: onze jongeren tot het geloof in Christus Jezus te brengen èn hen uit dit geloof te leren leven, tot eer van God en tot heil van de naaste!

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen