Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

Belangstelling voor Kohlbrugge

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Belangstelling voor Kohlbrugge

5 minuten leestijd Arcering uitzetten

Onder dit hoofd wil ik de aandacht van de lezers vragen voor een publikatie, die ten doel heeft ons te laten kennismaken met de persoon en de betekenis van de negentiende-eeuwse prediker dr. Hermann Friedrich Kohlbrugge. Het is het reeds aangekondigde thema-nummer van 'De Civitate', officieel orgaan van de reformatorische studentenvereniging 'Civitas Studiosorum in Fundamento Reformato'. *) Laat u door dit Latijn niet afschrikken. De inhoud is in het Nederlands geschreven, op één bijdrage na, die in het Duits is gesteld.

Het uitkomen van dit themanummer is een symptoom van de belangstelling, die er bijna een eeuw na zijn overlijden nog steeds is, en terecht is, voor de prediker Kohlbrugge. Het is verheugend, dat de redactie van dit blad van en voor studenten aan alle faculteiten het de moeite waard vindt om via dit nummer belangstelling te wekken voor Kohlbrugge.

Men vindt het van belang zich ook in deze-tijd met Kohlbrugge bezig te houden, die staande in de lijn van Luther en Calvijn op eigen wijze de boodschap van het Evangelie heeft vertolkt, en voor velen verhelderend en bevrijdend sprak over de kernstukken van de leer: rechtvaardiging en heiliging. Dit nummer wil de lezers over hem informeren en hen stimuleren zelf de geschriften van Kohlbrugge ter hand te nemen en te bestuderen. Hier volgt een overzicht van de inhoud.

Een preekfragment van Kohlbrugge dient als meditatie. Daarna volgt een korte levensbeschrijving. In afzonderlijke bijdragen wordt aandacht besteed aan de betekenis van het Woord Gods bij Kohlbrugge, aan zijn opvatting van de vleeswording des Woords, zijn verstaan van de heiliging, zijn mensbeschouwing in het licht van schepping en zondeval, de betekenis die hij toekent aan de wet in verband met zijn verstaan van het Oude en Nieuwe Testament. Ter afwisseling treffen we interviews aan met enkele predikanten voor wie Kohlbrugge een gewaardeerde leermeester is geworden, zoals ds. D. van Heyst, redacteur van het 'Kerkblaadje', orgaan van de vriendenkring, dr. G. D. Locher te Düsseldorf, die kon vertellen over de doorwerking van Kohlbrugge's prediking in Duitsland en ds. C. Hegeman, predikant bij de gereformeerde gemeente te Tholen. Deze laatste, die ds.

Kersten 'n vriend van Kohlbrugge noemt, meent, dat het kennisnemen van de prediking van Kohlbrugge een heilzame correctie kan betekenen ten aanzien van het 'gemoedelijke leven', dat meer bepaald is door gevoelstoestanden, dromen en gezichten dan dat het een leven is 'in Christus'.

Verder is er een bijdrage over de verhouding Kohlbrugge-Noordmans, waarbij ook Barth ter sprake komt. In een ander artikel wordt nagegaan in hoeverre het verzet tegen de tijd bij Kohlbrugge en W. Aalders uit eenzelfde motief voortkomt. Daarbij gaat het vooral over de betekenis van de geschapen werkelijkheid. Aalders kreeg mimte daarop te reageren en zich te verweren tegen een hem, zoals hij zegt, herhaaldelijk treffend misverstaan. Mevrouw Lütge geeft in het Duits herinneringen, die nog verteld worden door oudere leden van zijn gemeente te Elberfeld.

Een achterkleindochter, mej. Hebe Kohlbrugge, geeft haar visie op de betekenis en de invloed van haar overgrootvader in deze tijd.

Het nummer wordt besloten met een artikel, dat waardevolle aanwijzingen geeft met het oog op het thuisraken in Kohlbrugge's geestelijke nalatenschap.

Overzien we wat in dit thema-nummer geboden wordt dan mag gezegd worden, dat in deze gevarieerde bijdragen een serieuze en vrij-goed geslaagde poging is gedaan om de lezers zicht te geven op Kohlbrugge en de kenmerkende accenten van zijn prediking. Hier en daar ontbreekt een voorzichtige kritiek niet.

Wie wat meer van Kohlbrugge wil weten, vindt hier de nodige oriëntatie en wordt inderdaad gestimuleerd Kohlbrugge zelf , te gaan lezen.

Zelf meer wegens affiniteit door Kohlbrugge geboeid dan een Kohlbrugge-fan wil ik graag mijn erkentelijkheid voor het verschijnen van dit nummer uitspreken. Het is voor het rechte verstaan van de Schriften van belang dat naar Kohlbrugge wordt geluisterd. Hij was echt een dienaar van het Woord. Men kan eigenlijk niet spreken van de theologie van Kohlbrugge. Hij heeft geen dogmatiek geschreven, geen systeem opgebouwd. Het was hem er zuiver om te doen de Schrift uit te leggen, het Woord te prediken. Zelf heeft hij erop gewezen, dat zijn leer niet anders bedoelde te zijn dan de vertolking van wat we vinden in de Heidelbergse Catechismus, de belijdenis van de Schotse, Nederlandse en Waalse kerk, m.a.w. de klassiek gereformeerde leer.

Niettemin heeft hij dat op een eigen wijze gedaan. Vooral na wat hijzelf noemde zijn tweede bekering — door de ontdekking van de komma in Rom. 7 : 14 — treft ons het eigenaardige accent op de heiliging, die volgens hem een heiliging is in Christus, die wij in het geloof ontvangen. Daarmee bedoelde hij geen 'borgtochtelij ke heiligmaking' alsof het alleen maar ging om de toerekening van de heiligheid van Christus. Dit verweet hem Da Costa, daartoe door krasse uitspraken van Kohlbrugge verleid. Wie zich echter verdiept in de geschriften van Kohlbrugge ontdekt zelf, dat dit verwijt niet terecht is. Hij , was geen antinomiaan. Zijn preken over Romeinen 6 en Colossenzen 3 b.v. tonen dit duidelijk aan.

Terecht zegt Berkouwer in zijn 'Geloof en heiliging', dat Kohlbrugge door ten volle in rekening te brengen het verband tussen geloof en goede werken bleef in de lijn van Luther en Calvijn.

verband ook in onze tijd wordt vastgehouden. Kohlbrugge's waarschuwing tegen de verzelfstandiging van de heiliging is heilzaam met het oog op een eenzijdig horizontalistisch en activistisch denken zoals men dat tegenwoordig wel aantreft. Maar ook is zijn verstaan van de heili­

ging als geschonken in Christus een krachtige impuls tot het doen van goede werken, niet in wettische geest, maar uit liefde en dankbaarheid. Tenslotte is iiet van betekenis, dat de

prediking van Kohlbrugge de mens voor de heilszekerheid niet verwijst naar zichzelf, zijn vroomheid, zijn ervaring, maar hem wijst op Christus. Om te eindigen met een citaat: Door het

geloof is Christus ons alles ! Ede G. Biesbroek


Dit thema-nummer is los te verkrijgen voor de geringe prijs van 2, 95. Bestellingen aan het redactie-sekretariaat: P. C. Borstraat 15 bis, Utrecht.

Dit artikel werd u aangeboden door: de Gereformeerde Bond

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van donderdag 31 januari 1974

De Waarheidsvriend | 12 Pagina's

Belangstelling voor Kohlbrugge

Bekijk de hele uitgave van donderdag 31 januari 1974

De Waarheidsvriend | 12 Pagina's