Boekbespreking

De verschijning van een vierde druk van catechismuspreken van Kohlbrugge is een bewijs, dat deze getuige van Gods vrijmachtige genade, die in 1875 van zijn post werd afgelost, na honderd jaar nog niet vergeten is en dat de prediking door hem gebracht nog steeds weerklank vindt in het hart van velen.

Het werk vangt aan met de prachtige reeks, die in 1893 in een tweede druk in het Nederlands is uitgekomen, van een zestal preken over de eerste vraag en het eerste antwoord van de catechismus; zij werden gehouden in Elberfeld in 1859. Van enige zondagen o.a. van de verklaringen van het Gebed des Heeren en van de eerste Geboden des Heeren ontbreken de preken. De laatste twee geven verklaring van vraag en antwoord 118 (zondag 45c): 'God ook een God voor het dageUjkse leven' en 'Geestelijke nooddruft, die niet tevergeefs aan ons arbeidt'. Met vele andere werken behoren deze preken tot de ons nagelaten schat der kerk. (Uit de schat der kerk was een vaste rubriek in het Amsterdams Zondagsblad, waarin zoveel stukken van Kohlbrugge zijn opgenomen). Kohlbrugge wierp de mens terug op het naakte Woord Gods. De gerechtigheid van Christus is het enige houvast.

Uit de eerste zondag haal ik enige zinnen aan: 'Hij is tot mij ingekomen in mijn arme hart met Zijn Woord en met Zijn Geest. Hij heeft mij op de rand der verlorenheid gevonden. Ik had nooit of nimmer gedacht, dat Hij mij ooit gevonden zou hebben, want ik was verwerpelijker (verdoemeUjker) dan alle verlorenen... Hij was sterker dan ik en Hij sprak van niets anders dan van vrije liefde, van goedheid en ontferming. Kort en goed: Hij is mij te sterk geworden. Hij heeft, of ik wilde of niet met Zijn almachtige genade mij het hart gestolen en ik was het kwijt, ik wist zelf niet hoe. En toen greep ik Hem aan en liep: Gij zijt mijn Zaligmaker, voor eeuwig en ik ben de Uwe. Uit was het met mijn tegenstreven en met mijn mond.' Zo is het gehele werk vol van schone machtige getuigenissen van Gods genade. Het is een boek om vele malen te lezen.

H. Bt.

Dr. E. A. Franken-Duparc: Bidden. Uitgegeven bij Boekencentrunt, 's-Gravenhage.

Dit eenvoudig uitgegeven boekje van ± 70 blz. behelst tal van fijnzümige, gevoeHge opmerkingen betreffende ons bidden. Het doet goed in deze tijd met z'n sterke accenten op de activisme en intermense^ lijke betrekkingen, een boekje te le2Kn, dat alle nadruk legt op de omvang met God in de biimenkamer.

De schrijfster weet van 'het grote obstakel' in onze wereld, ril. de twijfel. Maar zij heeft geluisterd naar een ontdekkingsreiziger als Pascal (Memorial), met zijn onvergetelijke ontmoeting met God. Maar de Leidsman voor ons bidden is in dit boekje Jezus Christus. In Hem ziet God naar de wereld om. Maar ook Hij zelf bidt. Hij is het, die als de grote parelvisser in de donkere diepten is ingegeian, opdat de koopman, die schone parelen zoekt, die éen zou mogen vinden. Die parel is de verborgen omgang met God. Voor wij kloppen aan Zijn deur, heeft Hij het trouwens reeds aan de onze gedaan. Hij leert ook bidden. Hij moet ons ook leren het Onze Vader te bidden langs de verborgen weg van het stil worden voor God. Stüle plaatsen en tijden moeten gezocht worden, de enge poort van de ootmoed moet gepasseerd wordten, knielen met gebogen hoofd, gevouwen handen en gesloten ogen moet de uitdrukking zijn van onze afhankelijkheid. Want ook het gebed moet dus door Gods genade geschonken worden.

Dat bidden moet, alzo dit boekje, ook geoefend worden. Het vraagt discipline en concentratie, met het doel de Heilige Geest te mogen ontvangen.

Als Christus zegt: Ik ben het Brood des levens, dan is bidden: zich met dat Brood laten verzadigen. Het is zichzelf verliezen in God. In de voorbede, waaraan veel aandacht wordt besteed, wordt de mens mede-arbeider van God. Voorbede doen is 'zijn bij God voor een ander'. Zo leert Christus ons altijd voor de Zijnen te bidden.

Het boekje eindigt dan met een hoofdstuk over 'het innerUjk gebed'. In het voorwoord wordt de lezer al voorbereid op het gebruik van de uit India stammende yoga-techniek in onze christelijke gebedspraktijk. Bij de uitwerking daarvan staan we toch wel vreemd te kijken. Inademend en uitademend een oneindig aantal malen per dag éénzelfde gebed om ontferming uitspreken, of alleen maar de naam van Jezus (inademend) Christus (uitademend), doet toch wel heel vreemd aan. Wel wordt gezegd, dat wie dit zg. Jezus-gebed tot het zijne wil maken, eerst een klare voorstelling zal dienen te hebben van de levende Heer. Maar als ik dan getallen ga lezen van 3000 keren bidden per dag en meer, dan ga ik betreuren, dat in het voorwoord wel de geloofswereld, die aan het bidden ten grondslag ligt, genoemd wordt ('men kan niet bidden vanuit verwarde en onzekere geloofsvoorstellingen'); maar dat de bespreking daarvan wordt geacht buiten het bestek van dit boekje te liggen.

Als ik nog eens kritisch mijn buk over het boekje laat gaan, dan vraag ik me af, of mystiek en methodiek niet een te grote rol spelen. Soms ontbreekt zelfs de elementaire onderscheiding van de persoon van Christus en die van de Heilige Geest.

Daarom, bij aUe sympathie, die het boekje oproept, heb ik toch een aantal wezenlijke bedenkingen. Niet alleen in de stilte en methodisch bevorderd, maar middenin het drukke leven, op straat of waar dan ook, kan ons hart wezenlijk bidden. Dat realiteitskarakter mis ik in dit boekje te zeer.

v. d. W.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen