Oosterse sekten en stromingen

U kent ze misschien wel, de aanhangers van de Hare-Krishna Beweging, voor het merendeel jongeren: jongens in een soort monniken-dracht en met bijna kaalgeschoren schedel, meisjes in een lang gewaad: ze trekken dansend en zingend door de grote steden van ons land, of ze delen literatuur uit aan voorbijgangers om hun boodschap uit te dragen. U kunt ze tegenkomen in Amsterdam, waar ze hun Sri Sri Radha Krishna Tempel hebben, u vindt ze evenzeer in Utrecht, Rotterdam of Zwolle, om maar enkele steden te noemen. Wat bezielt deze, voor het merendeel jonge mensen? Wat hebben ze voor boodschap?

Tien jaar

Er is niet alleen deze Hare-Krishna Beweging die we kunnen rekenen onder oosterse sekten en stromingen; er is ook de geweldige beweging van de nu zeventienjarige Indiase jongen, Guru Maharaj Ji, die enkele miljoenen volgelingen achter zich aan wist te trekken, verspreid over bijna de gehele wereld; er is de Yoga, die ook in ons land vele beoefenaars vindt; er is het Zen-Boedhisme, de Transcendente Meditatie en nog andere bewegingen. Op dit alles hopen we nog nader in te gaan. Maar nu zeggen we al: dit zijn alle oosterse sekten en stromingen, die de laatste tien jaar sterk zijn opgekomen en in bijna de gehele wereld grote aanhang vinden.

Ook kunnen we bij deze stromingen rekenen de Unified Family, een sekte die zijn wortels niet heeft in India, zoals bovengenoemde bewegingen, maar in Korea, en die wat ons land betreft zijn hoofdkwartier heeft in Bergen aan Zee. Nog maar onlangs hebt u in de krant kunnen lezen, dat de politierechter opdracht heeft gegeven een uitgebreid onderzoek in te stellen naar het optreden van de Unified Family in verband met het vasthouden van minderjarige kinderen tegen de wil van hun ouders.

In een tijdsbestek van hooguit tien jaar hebben oosterse sekten en stromingen een aanhang gevonden van vele miljoenen volgelingen over bijna de gehele wereld. Oosterse guru's (= meester), monniken en yoga-leraars trokken en trekken uit India om de wereld hun boodschap te doen horen. Omgekeerd pelgrimeerden de laatste tien jaren vele duizenden jongeren uit West-Europa en Amerika naar India om de westerse wereld te ontvluchten en een toevlucht te vinden in oosterse mystiek en religieusiteit. Religieusiteit, die diepe wortels heeft in het Boedhisme en Hindoeisme.

Innerlijk

Eén van de meest fundamentele dingen, die men in het Oosten tegenkomt en die fundamenteel is voor de oosterse religie, is de 'vlucht in het innerlijk'. De mens moet 'naar binnen' gekeerd worden om daar in zijn innerlijk te vinden de oerbestemmingen van de mens, de wil van God, ja God zelf. Vandaar de meditatie: oosterse monniken kunnen urenlang mediteren, d.w.z. 'diep in gedachten verzonken zijn zonder gedachten' (ik geef met eigen woorden weer): hun geest richt zich op hun 'ik', op het goddelijke dat diep in elk mens verborgen is, of op iets dat over God in de heilige boeken staat geschreven. Al mediterend hebben ze vrijwel geen enkel bewust kontakt met de hun omringende omgeving, zelfs niet met zichzelf en met hun eigen lichaam.

Deze oosterse meditatie is voor ons, nuchtere westerlingen, bijna niet te begrijpen, daarom ook moeilijk onder woorden te brengen. We kunnen het kort als volgt samenvatten: de ziel van de mens is een wezenlijk bestanddeel van God, van de 'Allerhoogste Heer'. Het lichaam is slechts omhulsel. Mediteren is nu de kunst om het lichaam en al het lichamelijke en aardse om ons heen te vergeten en alleen de ziel over te houden. Hoe méér men dit beoefent, hoe méér dit ook zal lukken en hoe méér innerlijke vrede men ervaart: men dringt door tot het eigenlijke 'ik' dat diep in ons zit, en daarmee tot het goddelijke, ja tot God zelf. Wie die kunst verstaat in al zijn totaliteit wordt verlost van het lichaam: na de dood stijgt de ziel regelrecht op tot God. Wie deze kunst niet verstaat of zijn leven niet op de juiste wijze inricht, keert na zijn dood in een volgend leven terug om te pogen alsnog zover te komen.

Ieder mens heeft voor zijn geboorte reeds geleefd en keert na zijn dood weer terug zolang hij 'het opstijgen tot de godheid' niet machtig is geworden. Deze kringloop der geboorte heet reïncarnatie of ook wel wedergeboorte.

Wat heeft dit mediteren voor nut voor het praktische leven op aarde? Velerlei! Als men recht weet te mediteren ervaart men de kracht en het inzicht om recht te handelen, de naaste lief te hebben, sociaal nuttig te zijn enz. Recht handelen kan eigenlijk alleen als men wezenlijk is klaargekomen met zichzelf.

Yoga

Een tweede element, dat fundamenteel is in de oosterse gedachtenwereld is de Yoga. We komen daar later op terug. Yoga is een reeks lichamelijke oefeningen en ademhalingsoefeningen waardoor het mogelijk wordt op de juiste wijze te mediteren. Het mediteren gebeurt namelijk in een zeer bepaalde houding (de zgn. lotushouding, in de volksmond kleermakerszit); om dat urenlang te kunnen volhouden zonder dat men van het lichaam en van lichaamspijnen last heeft is gedurige oefening nodig. Deze oefening verschaft de Yoga.

Daarbij speelt ook een rol de kunst om op een zeer bepaalde wijze adem te halen. Hoe beter dit slaagt, hoe 'dieper' de meditatie: de yogi (— beoefenaar van yoga) raakt in een 'droomtoestand' of een toestand van het 'onbewuste' en komt zo tot mediteren. Hij die op de juiste wijze door yoga geoefend is kan tenslotte mediteren op elk moment van de dag, op elke plaats, in elk gewenste of ongewenste houding. Dit geeft de innerlijke vrede waarom het

Vervolg op pag. 217

Vervolg van pag. 212

wezenlijk gaat: vrede met het goddelijke, met Gods wil, met God zelf.

Materie is zonde

Het derde dat we moeten noemen, en dat onmiddellijk met het voorgaande samenhangt, is het afwijzen van het materiële. Bij vrijwel alle oosterse stromingen vinden we de gedachte: de materie (het lichamelijke, de dingen om ons heen, de materiële wereld) is zonde. Ons menselijk lichaam is maar een omhulsel van de ziel, stoffelijk en aards. Wat is nu het doel van ons leven? Op te stijgen boven het materiële uit tot het geestelijke, tot God.

Vandaar dat we bij vele oosterse stromingen een sterke ascese vinden. Sexualiteit is zonde, zegt de Hare-Krishna Beweging, gezinsleven ook. De Hare-Krishna Beweging onthoudt zich van nicotine, alcohol, thee en koffie, terwijl men ook nog vegetarisch leeft (geen vlees, vis of eieren).

Jeugd

Als we dit alles lezen moeten we zeggen: wat staat dit ver van ons vandaan. En niet alleen van ons, maar ook van de Bijbel. Vele lezers zullen moeite hebben de oosterse religieusiteit te begrijpen. Men bedenke echter: de sekten en stromingen uit het Oosten hebben niets gemeen met het christendom en de Bijbelse waarheden; ze komen regelrecht op uit het Boedhisme en Hindoeïsme, de godsdiensten van het Oosten.

Men bedenke echter ook: de oosterse religieusiteit heeft veel jongeren uit Amerika en West-Europa in zijn greep. Ook jongeren van christelijke huize. Het christendom staat momenteel bloot aan een invasie vanuit het Oosten waar voorlopig nog geen eind aan is te zien.

Hoe is het te verklaren, dat de oosterse religieusiteit zoveel ingang vindt met name onder vele jongeren? Daar is misschien veel over te zeggen. In ieder geval moeten we zeggen: tienduizenden jongeren in het Westen zijn de westerse prestatie-en consumptiemaatschappij beu. Die maatschappij is een maatschappij van hoog-opgevoerde welvaart, gepaard met een geestelijke leegte. Aan deze welvaartmaatschappij hebben ze zelf deelgenomen in een leven van eten en drinken en vrolijk zijn. Toen volgde een vlucht in de drugs. Deze vlucht bracht geen uitkomst. Vele voormalige jongeren uit de 'drug-en popwereld' worden nu, mede door de geestelijke leegheid van het Westen aangezogen door het Oosten. Zal dit uitkomst bieden? In ieder geval niet de uitkomst waarvan de Bijbel spreekt: het heil in de Heere Jezus Christus.

Toch moeten we ook zeggen: is het niet bedenkelijk, dat, zoals ik ergens las, velen worden aangezogen door het Oosten mede door de geestelijke leegheid van het Westen méér dan dat er sprake is van zendingsijver vanuit het Oosten zelf? Is het christelijke Westen niet aangetast door een geest van materialisme, zucht naar welvaart en wereldsgezindheid? Als dat het geval is gaat de hand in eigen boezem. Sekten zijn de insekten op de rotte plekken van de kerk. Het is beschamend te zien, dat vele jongeren vluchtten in de religie van het Oosten mede door teleurstellingen in het persoonlijk leven, in gezin en maatschappij, ook in kerk en christendom.

Zelfverlossing

Met de oosterse sekten en stromingen komen machten op, die we als anti-christelijk hebben te bestempelen. De boodschap van het Oosten is niet de boodschap van de Bijbel in de allervoornaamste plaats omdat ze de zelfverlossing predikt. Waarvan worden we verlost? In de boodschap van het Oosten is dat niet van de zonde, maar van de materie, van het stoffelijk leven. Wie is de Verlosser? In de oosterse religie is dat niet de Christus (ondanks dat Zijn Naam veel bij hen genoemd wordt) maar de mens zélf, die zijn weg zoekt naar Boven via yoga en meditatie. Daar ligt de toetssteen voor elke kerk of sekte: wij belijden met de apostel Petrus: 'Er is onder de hemel geen andere Naam door Welke wij moeten zalig worden dan de Naam van Jezus Christus; de zaligheid is in geen Ander' (Hand. 4, 12).

Wapenveld

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen