De betekenis van het gezin (2)

In het gezin begint de mens zijn levensloop. Bij de geboorte krijgt het kincl een bepaalde aanleg, bepaalde mogelijkheden mee. Wat het daarmee zal gaan doen, hoe het zich ontplooien zal, is mede afhankelijk van de ervaringen, die het opdoet en de opvoeding die het krijgt. De opvoeding is dus van zeer grote betekenis voor de ontwikkeling van het kind. Maar niet alleen de opvoeding, ook de sfeer in het gezin, de levensstijl is van belang. Uit een kind groeit niet zo maar zonder meer een volwassen mens. Daar is liefde bij nodig en ook leiding. In de eerste plaats dus liefde. Men dient het schenken van liefde niet te verwarren met verwennen. Liefde geven heeft te maken met verzorgen, met koesteren, terwijl verwennen betekent bederven door toegevendheid. Het kind moet een gevoel van geborgenheid beleven in het gezin. Het moet voor hem de plaats zijn waar het alles kan vinden wat het voor zijn ontplooiing nodig heeft, zoals veiligheid, genegenheid, het gevoel er bij te horen. Het moet er terecht kunnen met zijn vreugde, maar ook met zijn verdriet. Zo'n sfeer in het gezin te scheppen is voornamelijk de taak van de moeder. Maar zij kan dat alleen doen wanneer zij bereid is zich daarvoor in te zetten en daarmee een groot deel van haar persoonlijke vrijheid prijs te geven. In de-publieke opinie tellen vrouwen, die naast hun gezin geen werkkring buitenshuis hebben, nauwelijks mee. Maar moeders kunnen thuis zo veel dóen. En dat slaat niet alleen op het werk, waarvan het huwelijksformulier zegt: gij zult op uw huishouding goede acht hebben, maar ook op de opvoeding van de kinderen. Dat is zulk verantwoordelijk werk met zulke verstrekkende gevolgen, dat er in de samenleving nauwelijks vergelijkbare beroepen te vinden zijn. Het vormen van mensen, het erop toezien dat zij lichamelijk, geestelijk en wat hun gevoelsleven betreft goed verzorgd worden, het onderwijzen van de grondbeginselen an het bijbrengen van goede gewoonten en een levenshouding die zij als volwassenen nodig zullen hebben, dit alles is het meest verant­ woordelijke en meest veeleisende werk dat een mens maar hebben kan.

Maar het is niet de bedoeling dat het gezinsleven ten koste van de moeder gaat. Samen leven, ook in het gezin, is pas mogelijk wanneer men de algemene sociale regels naleeft. Dat betekent dat men niet alleen gericht is op de bevrediging van eigen behoeften en verlangens, maar dat men ook rekening houdt met anderen.

Ontwikkeling

Liefde alleen is niet voldoende. Het kind kan niet altijd in de beschutting van het gezin blijven. Het moet naar school, het krijgt met andere mensen te maken, het moet zich ontwikkelen tot een zelfstandig individu. En dat gaat niet vanzelf, daarbij is leiding onontbeerlijk. Men heeft wel gedacht dat het met het opgroeien van kinderen net zo gaat als met het groeien van planten. Als de omstandigheden maar goed zijn: een goede voedingsbo-dem, zuivere lucht, voldoende zon en regen dan doet de plant het wel. Bij kinderen zou dit betekenen, dat, als men maar zorgt voor een prettige sfeer en het steeds geeft wat het nodig heeft: voeding, kleding, speelgoed, scholing enz., het kind uitgroeit tot het beste wat er uit groeien kan. Dit is echter volkomen onjuist gebleken. Kinderen hebben een aanleg met vele mogelijkheden. Overeenkomstig de kanten, die tot ontwikkeling worden gebracht, groeien er heel verschillende mensen uit. Die ontwikkeling is niet van te voren vastgelegd en gaat niet vanzelf. Daarbij komt dat het onbijbels en ook naief is als vanzelfsprekend aan te nemen dat elk kind, elk mens zich van nature wil ontwikkelen tot vriendelijkheid, iets voor anderen willen zijn, tot plichtsbetrachting en verantwoordelijkheid voor opgelegde taken. Daarom kunnen we zeggen dat elke begeleiding ook leiding moet zijn. Goede neigingen kunnen worden aangemoedigd, slechte moeten worden bestreden.

Opvoeden is dus duidelijk een activiteit, vormend bezig zijn. Al zal een groot deel van de opvoeding, vooral van het jonge kind, voor rekening van de moeder komen ook de vader heeft daarin een taak. Ook hij dient bereid te zijn tijd vrij te maken om aandacht te geven aan zijn kinderen. Vader en moeder behoren elkaar aan te vullen. Men doet het wel voorkomen alsof een man en een vrouw binnen het huwelijk tegenstelde belangen hebben en de één de ander in zijn of haar ontplooiing belemmert. Niets is minder waar. Het huwelijk, een inzetting niet gegrond in het goeddunken van het schepsel maar in het welbehagen van God, is ingezet, onder meer, opdat man en vrouw elkander trouw helpen en bijstaan in alle dingen die tot het tijdelijke en het eeuwige leven behoren. Het huwelijk is dus een samenwerkingsverband. Men dient er dan ook naar te streven dat de persoonlijke ontwikkeling grotendeels voltooid is voordat men. in het huwelijk en het gezin, de verantwoordelijkheid voor anderen op zich neernt. Het is niet reëel, dat men ondanks het feit dat men getrouw is en een gezin heeft de eigen ontplooiing, de eigen wensen en verlangens vóórop zet.

Gemeenschap

Het gezin is een gemeenschap gekenmerkt door warmte, vertrouwelijkheid en onderling hulpbetoon. Ouders dragen samen de verantwoordelijkheid voor hun kinderen. Samen moeten ze ook het goede voorbeeld geven: laten zien hoe hun geloof in de Heere Jezus Christus en Zijn volbrachte werk doorwerkt in hun onderlinge verhouding en in hun staan in deze wereld. Er moet ook veel gepraat worden in het gezin over dingen, die men hoort, die men leest, die gebeuren. Ouders moeten ook luisteren om op de hoogte te zijn van waterom gaat in de wereld en van de problemen die zich aan hun kinderen voordoen. Ze dienen zich er in te verdiepen, er over te lezen en na te denken. Dat vraagt tijd en energie. Maar het is noodzakelijk wanneer ze hun kinderen willen helpen een mening te vormen en een standpunt in te nemen. Samen doen is van grote betekenis: samen bidden, samen bijbel lezen, samen naar de kerk, samen delen in de vreugde, samen de moeilijkheden proberen op te lossen en samen het verdriet dragen. Wanneer een gezin op deze wijze functioneert dan is het van onmiskenbare betekenis. Het is niet zo dat kinderen uit zulke gezinnen geen moeilijkheden zullen ondervinden in het leven. Ouders kunnen hun kinderen die niet besparen, al zouden zé het nog zo graag willen. Maar deze kinderen krijgen wel een levensstijl mee, die hen tot grote steun zal zijn en er zal, in de loop der jaren, een band groeien tussen deze ouders en hun kinderen die tegen conflicten en problemen bestand is.

Het resultaat van de opvoeding zal niet bij elk kind hetzelfde zijn. Men heeft te maken met de geheel eigen aard en aanleg van ieder kind; daaraan moet men niet voorbij gaan.

’Ouders hebben hun kinderen niet in de hand", zegt men wel en daar rechtvaardigt men dan vaak mee dat men de opvoeding maar wat laat zitten. Inderdaad, kinderen .groeien op tot zelfstandigheid en raken onder de invloed van' de ouders uit, maar dat is juist een extra reden om hen inhun jonge jaren zo veel vóór te leven en bij te brengen, dat ze een goede basis hebben om daar op zelfstandig hun verdere leven op te bouwen.

Om samen een gezin te vormen is nodig: liefde, geduld, vergevingsgezindheid, kracht en doorzettingsvermogen. Dat kan een mens uit

zichzelf niet opbrengen, dat is niet naar'de menselijke natuur. Maar wat bij mensen onmogelijk is, is mogelijk bij God. Laten wij daarom steeds bidden om de afwassing van onze zonden en de dagelijkse vernieuwing van ons leven.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen