Twee-eenheid van innerlijk en uiterlijk

In zijn boek 'Moeders in de Bijbel' zegt ds. D. Veldkamp: 'De wereld zit 'm niet alleen in dans en zo. Ze kan zitten in heel onze levenstoon, in ons gewone doen en laten. Eigenlijk is alles wat niet Christusgelijkvormig is, wereldgelijkvormigheid...' Een treffende typering! Onze levenstoon is beslissend voor het al of niet Christusgelijkvormig of wereldgelijkr vormig zijn. Dat komt ook uit in het omgaan met elkaar. Niet dat Christusgelijkvormigheid in dit opzicht betekent zoetsappigheid of lieftalligheid. Christus zelf kon scherp de mensen aanspreken. De Schriftgeleerden - kerkedienaars dus - sprak hij aan met geveinsden, en Hij vergeleek ze met witgepleisterde graven, van buiten schoon maar van binnen vol 'doodsbeenderen en alle onreinheid'. Hij sprak over 'blinde leidslieden', over 'dwazen en blinden'. Maar Christus zei het om zo te zeggen geargumenteerd aan de hand van feiten. Verder kon men van Hem leren, dat Hij zachtmoedig was en nederig van hart. Wanneer Hij scherp oordeelde dan lag daarachter Zijn hart vol liefde, liefde voor het verlorene, het afgedwaalde, het dwalende. Scherpte inzake kwesties van levensbelang, in het licht van het Woord, en zachtmoedigheid en liefde in de omgang met elkaar behoeven elkaar niet uit te sluiten. Van groot belang is dat het innerlijk, de innerlijke beleving en doorleving van de dingen en het uiterlijk, dat wat naar buiten komt, met elkaar harmoniëren. Maar dit moet ik eigenlijk anders zeggen: innerlijk én uiterlijk corresponderen nu eenmaal met elkaar. Het vat geeft uit wat het in heeft, luidt een gezegde. Dat geldt voor christenen en niet christenen, voor rechtvaardigen en onrechtvaardigen, voor oprechten en hypocrieten, voor vredelievenden en ruziemakers. Kortom, er is een twee-eenheid van uiterlijk en innerlijk. En daarom ligt in onze levenstoon - om dat woord van ds. Veldkamp nog eens aan te halen - ons innerlijk verklaard. Daarin komt het aan Christus al of niet gelijkvormig zijn naar buiten.

Waardigheid

Dezer dagen was er voor de NOS een uitgebreid d^bat over de omstreden gift van de Wereldraad van Kerken aan het Patriottisch Front in het bijzonder, en de bevrijdingsbewegingen in het algemeen. Gesprekspartners waren dr. A. H. v. d. Heuvel, prof. dr. W. H. Velema en prof. dr. B. Siertsma. Een gezelschap van vóór-en tegenstanders vormde een publiek, dat reageren mocht en vragen kon stellen aan de drie genoemden. Hoe men verder ook over de kwestie als zodanig belieft te denken, één ding was opvallend.

Degenen die met dr. v. d. Heuvel in debat traden hebben op waardige wijze gereageerd. Dat geldt zoWel de forumleden als de mensen van de tribune. Argumentatie en waardigheid móéten ook de kracht zijn in de meest hoog oplaaiende discussies. Dat gold helaas echter niet voor een deel van de opponenten van prof. Velema en prof. Siertsma. Ik zeg nadrukkelijk een déél, zij het een zeer luidruchtig deel. Van den Heuvel kreeg support van nogal wat lieden, die bij gebrek aan argumentatie het op een schelden, loeien, vloeken, insinueren zetten. Ik laat er niet de minste twijfel over bestaan, dat hijzelf correct discussieerde, hoezeer ik ook met hem van mening veirschil. Maar het moet te denken geven, dat mensen in zulke zaken als die nu, wat de kerk betreft, in het geding zijn al hun waardigheid verliezen en een gebrek aan argumentatie paren aan een overmaat aan luidruchtigheid. Ook hier geeft het vat uit wat het in heeft. Ik dacht bij mezelf:

Hier hebben we nu de problematiek waarom het gaat in het klein. Kerken sluiten aan bij terreurbewegingen (men kan dat nóg zo willen vergoeilijken, het zijn de feiten) en hier zag men het intussen gebeuren, dat diegenen, die daarachter staan, voor een deel zelf met woorden, gebaren en blikken terreur oefenen naar de kant van diegenen, die zulk een positiekeuze van de kerk afwijzen. Hardheid, meedogenloosheid, gemis aan liefde en bewogenheid worden dan bepalend voor de houding tegenover elkaar. Dat doet niets af van het feit, dat er scherp gesproken mag worden, daar waar dat nodig is. Ik herinner daarbij aan wat ik in het begin schreef. Maar als zakelijke scherpte niet gepaard kan gaan met persoonlijke mildheid dan mag de vraag gesteld worden of onze houding nog wel echt christelijk is. De hardheid, de hardvochtigheid is in journalistieke kring, voor de media, met name, vaak w. De persoon van mensen wordt in geen enkel opzicht meer ontzien. Bij sommigen gebeurt dat ook bewust. Het gaat om realisering van hun ideeën of ideologieën, met welke middelen dan ook. Men leze Piet Reckman's 'Sociale Aktie, opnieuw bekeken' om te zien welke middelen geoorloofd zijn om marxistische ideeën te verwerkelijken. Daarbij behoort ook het beschadigen van iemands image met allerlei middelen.

Kort en goed, genoemde NOS uitzending bracht ook hier weer een mentaliteit aan het licht, die doet huiveren. Als dat de pleitbezorgers moeten zijn voor een meer rechtvaardige samenleving vér weg, denkt men dan! We mogen als kerk wel erg.op onze hoede zijn, dat we deze mentaliteit niet voeden. Maar, denk ik dan, waarom zou dit geweld afgekeurd moeten worden als het in breder verband wordt gezegend?

Ook naar andere kant

Ik haast me om hier ook in totaal andere richting te kijken.'Soms kunnen ook in de meest orthodoxe kring harde woorden vallen over de meest tere zaken. Daarbij kan men zich óók afvragen of niet de uiterlijke prestatie een innerlijke leegte verraadt. Ik denk hier aan gevoerde discussies over de roeping, al of niet met de toevoeging/«w^«(5f/g en uitwendig. Als ik mij niet vergis wordt soms uitwendig over inwendig geschreven, zonder dat de inwendige b, etrokkenheid aanwezig is. Pas geleden schreeif iemand, dat hij zelf geen kennis aan de genade had, maar dat hij wél goed kon beoordelen of het bij een ander goed zat en of het in de prediking ten aanzien van de inwendige roeping klopte. Dat is dan uitwendig over inwendig werk spreken, zonder innerlijke betrokkenheid. En dan kan het zijn, dat spreken en discussiëren over zulke tere zaken ook een zeer ongeestelijke aangelegenheid wordt en dat hardheid de liefde verdringt, en onbewogenheid de sfeer van de gesprekken, geschriften en discussies gaat bepalen. Juist in geestelijke zaken is er een twee-eenheid van uiterlijk en innerlijk. Ook hier geeft het vat uit wat het in heeft. De geestelijke mens wordt onderscheiden naar wat eruit hem komt. Paulus zegt: 'Doch wij hebben niet ontvangen de geest der wereld maar de Geest die uit God is, opdat wij zouden weten de dingen die .ons van God geschonken zijn; dewelke^wij ook spreken, niet met woorden, die de menselijke wijsheid leert, maar met woorden die de Heilige Geest leert, geestelijke dingen met geestelijke samenvoegende'. De natuurlijke mens begrijpt de dingen van de Geest van God niet zegt Paulus verder, omdatzi] geestelijk onderscheiden worden.

Welnu deze geestelijke mens komt openbaar, zo óók de ongeestelijke mens. Of het nu in discussies is in orthodoxe kring of in discussies rond wereldvragen, waarom onze kerk zo in beroering is. Het gaat hier over het scherp van de snede. 'De wereld zit 'm niet alleen in dans en zo, ze kan zitten in heel onze levenstoon...’

Verzoening

Wanneer het ongeestelijk toegaat wordt het koud en kil in de kerk. Maar dat komt er ook van wanneer de geestelijke dingen niet meer aan de orde zijn, in de prediking niet , en in de ambtelijke vergaderingen niet. Zijn we, in de harde polarisatie, die zich thans in de kerk voltrekt, ook niet bezig de vruchten te plukken van het feit, dat de politieke en maatschappelijke vragen de agenda's van onze kerkelijke vergaderingen, met name ook van de synode zo hebben gedomineerd? De pure doctrina, de leerstukken van het heil, kwamen en komen vrijwel niet meer aan de orde. Misschien zijn we daarom wel juist bezig om terzake van de fundamenten van de leer steeds verder uiteen te groeien, omdat we er niet meer over spreken. Thans komen de classicale vergaderingen in de weer rondom een beleidsdaad van de Wereldraad. Vorige week schreef ik echter, dat het om veel dieper liggende zaken ging, het verstaan van de Verzoening bijvoorbeeld. Welnu, ten aanzien van de Verzoening heeft de classis Harderwijk de laatste tijd één en ander in de kerk op tafel gelegd, naar aanleiding van gesprekken met dr. E. Stern te Arnsterdam. Me dunkt, dat het een goede zaak zou zijn als de classicale vergaderingen omtrent dit hart van het evangelie evenzeer of meer in beweging zouden komen als thans bij de wereldraad-kwestie. Er ligt terzake een uitnemende brochure van ds. P. Koeman te Oene

(verkrijgbaar bij hemzelf en de scriba van de classis), ds. J. Koele te Nijkerk, .getiteld D^ Verzoening, (ds. J. Koele te Nijkerk). Hieruit citeer ik dat gedeelte, dat over het effect van de verzoening gaat in het mensenleven, omdat van daaruit ook onze levenstoon bepaald wordt:

’Wat is het effect van het offer van Christus?

Zoals gezegd is er door het volbrachte werk van de Middelaar bedekking en uitdelging'van zonden. Hij heeft de toegang tot God de Vader geopend. Er is vrijspraak en'vrede, eeuwig leven in volle vrijheid door de Zoon bereid. (Romeinen 5 v.: Efeze 2; Hebreeën 7 en 10).

De verzoening door Christus tot stand gebracht en in de troon van God blijvend van kracht - de Hogepriester treedt met Zijn voorbede steeds voor de Zijnen in! - wordt toegepast, uitgedragen door de Heilige Geest in het leven van Gods gemeente. Met name in de prediking van het Woord der verzoening gaat een (in)dringend appèl van Godswege uit, opdat wij het leven van de verzoening in al zijn aspecten leren kennen en gaan leven. Heel ons bestaan wil de Geest van Christus beheersen en vernieuwen als vrucht van Christus' offer. Door Gods liefde worden wij gedrongen in liefde te leven - het leven van de dankbaarheid.

Nu kan dit nieuwe leven pas werkelijk functioneren, wanneer wij meebegrepen en betrokken zijn in de dood en de opstanding van Jezus Christus. Paulus stelt in 2 Corinthe 5 : 17: Zo dan, indien iemand in Christus is, die is een nieuw schepsel, een nieuwe schepping; het oude is voorbijgegaan, ziet, het is alles nieuw geworden'. Alleen wie Jezus Christus ingelijfd is, kan Hem navolgen. De kracht van Jezus' verzoeningswerk blijkt niet alleen in het wegdoen van zonde en schuld, maar tevens in d& dagelijkse vernieuwing van ons leven, gebod dat het gebod van de verzoening met God en naasten altijd blijft rusten op de gave van de verzoening en daaraan juist zijn radicaliteit ontleent! Romeinen 6; Efeze 4; Colossenzen 3; Galaten 1, 1 Petrus 2; de brieven van Johannes). Alles is in Christus en wordt ons door de Heilige Geest uit Hem verleend!

Voor wie is nu de verzoening bestemd? Hoe ver reikt die? In de Bijbel gaat het allereerst om de verzoening met God. Vanuit de verzoening met de Heere komt de verzoening met de naaste op. Joden en heidenen, Mattheus 5 en 6; 18 : 21-35; Efeze 2, Galaten 3 : 28).

Deze verzoening is aan de orde binnen de christelijke gemeente. Maar van daaruit voor de wereld bestemd, Johannes 3 : 16; 2 Corinthe 5 : 19. Dat betekent intussen geen algemene verzoening, of alverzoening. Wél dat Gods heilswil tot alle volken komt en hemel en aarde omvat. De verzoening heeft kosmische aspecten, Colossenzen.

De uitwerking van het Middelaarswerk, op Golgotha volbracht, wil overal bekend worden. De Zaligmaker der wereld is gegeven alle macht in hemel en op aarde. De Middelaar herstelt immers de oorspronkele orde! Alle duistere machten moeten het tegen Jezus afleggen, Mattheus 28 : 18; Colossenzen 1 : 13.

In Gods bevrijdend handelen mag Zijn gemeente en Zijn schepping opademen en een heerlijke toekomst gegarandeerd weten. De wedergeboorte van alle dingen krijgt in de verzoening zekerheid en perspectief. Het doel van Gods werk in de verzoening is nl. niet alleen het wegnemen van schuld, maar de nieuwe schepping in al zijn verbanden, Mattheus 19 : 28. De verzoening heeft universele betekenis!

De prediking van de verzoening dient aan de hele wereld bediend te worden. De prediking vraagt geloof, waardoor wij deel krijgen aan het heilswerk van Jezus Christus. Er is in het Nieuwe Testament geen tegenstelhng tussen het universele en het persoonlijke. De noodzakelijkheid en onmisbaarheid van het geloof in Jezus Christus, Gods Zoon, blijft aan de orde! Jezes Zelf, noch Zijn apostelen, zijn ervan uitgegaan, dat iedereen verzoend is. Integendeel!!

De prediking van de verzoening neemt ons volledig serieus en stelt ons ten volle aansprakelijk en verantwoordelijk voor de keus die wij doen. En dat temeer binnen het kader van het Verbond! Wanneer wij weigeren ons te bekeren en ons met God niet willen laten verzoenen - en dat is geen onmogelijke mogelijkheid, maar verschrikkelijke werkelijkheid! - dan geldt het woord van Christus: wie de Zoon ongehoorzaam is, die zal het leven niet zien, maar de toorn van God blijft op hem', Johannes 3 : 36. 'Het woord des kruises is hen, die verloren gaan, dwaasheid', 1 Corinthe 1 : 18a. Vandaar dat in de prediking van de verzoening de hoogspanning voelbaar is en dient te blijven: wij dan, wetende de schrik des Heeren, bewegen de mensen tot het geloof... 2 Corinthe 5 : 11a’

Dit is het hart van de zaak. Als dit ook een zaak van het hart mag zijn, dan zal dit ook uitkomen in een (twee)-eenheid van wat innerlijk doorleefd en van wat uiterlijk naar voren gebracht wordt. Dan zal.de kerk als kerk herkenbaar zijn in Woord en Daad.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen