Boekbespreking

Laura Reedijk-Boersma, Met moeite en pijn - over het verwerken van verdriet. Serie 'Pastorale Handreiking’, nr. 8, Den Haag 1977 (75 blz.)

Mevrouw Reedijk is als predikante voor bijzondere werkzaamheden verbonden aan een verzorgingstehuis te Zeist. Zij schrijft vanuit haar pastorale praktijk op een tere wijze over vele soorten van verdriet waarmee de mensen geconfronteerd worden . Omgaan met lijdenden betekent voor haar niet zozeer: het geven van antwoorden, het brengen van een boodschap - veel meer: trachten het verdriet te wegen door luisteren, zwijgend, soms vragen stellend nabij te zijn. Heel behoedzaam kan er dan, wanneer er een opening blijkt te komen, een heen wijzing worden gegeven naar de bijbel, naar God. Maar dan niet een almachtige, verre, strenge, straffende God - veeleer de (mede-) lijdende God die zélf verdriet heeft en pijnkent. De bijbel geeft niet één bepaald antwoord op de vraag van het lijden, zeker geen sluitende theorie, 'leder moet een eigen zin geven en ontdekken in zijn verdriet'. De schrijfster weet een indruk te geven van hoe zij bezig is in haar kontakten met haar zieke, stervende, eenzame broeders en zusters. Toch Iaat zij een aantal vragen open. De luisterende grondhouding mag (en zo enigszins mogelijk: móet ook) gepaard gaan met een duidelijke handreiking vanuit de Schrift. Het is toch in de praktijk vaak zo dat de zieke er op wacht en er ook wel op rekent dat de pastor zélf het kerugma (de verkondiging) inbrengt. Mijns inziens mogen we niet spreken van een 'lijdende God' - het lijden van heel de schepping en van de mensheid in het bijzonder gaat de Heere zeker ter harte, maar Hij wordt er niet in meegezogen. De troost van Zijn almacht (is: heilsmacht) is dat Hij uiteindelijk weg weet met dit lijden. Bepaald moeite heb ik met de avondmaalsviering als door mevr. Reedijk beschreven (ook onlangs in 'Woord en dienst'). Wanneer min of meer dementerende bejaarden toch het heilig sacrament ontvangen, weten zij dan wat ze doen, kunnen ze zichzelf dan beproeven of zij in het geloof zijn? Levensgroot is hier het gevaar dat het avondmaal tot een magisch ritueel wordt.

Ds. A. J. R. Brussaard, Als een mus op het dak - wrede trekken in het christelijk belijden (Baarn 1978, 76 blz., ƒ9, 75)

Het criterium waaraan Brussaard mensen en dingen alsook de verschillende geloofsvoorsteUingen wil toetsen is: wordt de wreedheid of de barmhartigheid erdoor bevorderd. Op zichzelf een aannemelijk uitgangspunt, maar de wijze waarop de auteur er mee opereert doet mij zeer kritische vraagtekens zetten. Zo noemt hij het bijvoorbeeld wreed wanneer gemeenteleden worden geweerd van het ambt of hen de toegang tot het avondmaal wordt ontzegd, omdat zij ongehuwd als man en vrouw samenwonen. Ook zou het wreed zijn mensen met een homofiele gerichtheid op te roepen tot onthouding. Mijns inziens zet hij hiermee de zaak precies op zijn kop. Is tuchteloosheid niet wreedheid ten top gevoerd?

De auteur maakt rake opmerkingen die ons kunnen helpen om allerlei caricaturale voorstelüngen uit te bannen, zoals met n^me een voorzien!gheidsgeloof dat al te zeer op een heidens pantheïsme gelijkt (God als de grote Regulator), het vanuit een pseudo-christelijke eigenwaan neerzien op geminachte 'zondaren' (vroeger de tollenaars, tegenwoordig de homofielen), het afschilderen van de hel op plastische wijze om met angst een 'geloof' op te wekken. Maar helaas vervalt hij daarbij voortdurend in een ander uiterste en daardoor krijgt zijn boekje een tendens die duidelijk buiten het schrifttuurlijke-gereformeerde belijden wijst.

J. Hoek

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen