Moderne Schriftverminking

Kort geleden was ik in een kring van predikanten, die in gesprek waren over theologische ontwikkelingen in deze tijd. Eén van hen zei, dat hij zich in de zestiger jaren had druk gemaakt om te polemiseren tegen de zogeheten 'God-is-dood theologie'. Die theologie is intussen dood. Wie spreekt er nog over? De vraag daarbij was of het zin heeft telkens weer in te gaan op nieuwe 'Theologieën', die zich aandienen. Zijn theologieën van de laatste tientallen jaren geen modegrillen, die als het erop aankomt met de Bijbel niets hebben uit te staan?

Thans dient zich weer een nieuwe theologie aan: de feministische. 'Bijbel ontdoen van mannelijk gezag' is de titel van een artikel in Elseviers Magazine van 3 januari 11. Dat is de mening van 'Feministische theologen'. 'Vrouwen willen zichzelf herkennen in de Bijbel. De bewustwording van gelovige feministen wordt meer en meer gezien 'als een voortzetting van Gods spreken...'

Moeten we nu deze theologie, die bepaald geen theologie - geen God-zeggen - is, weer te lijf? De theoloog, die ik hierboven sprekende invoerde, zei er niét meer aan te beginnen. Het lijkt eerlijk gezegd - op het eerste gezicht - de beste weg om die theologie maar dood te zwijgen. Anderzijds is het zó, dat de feministische theologie teruggaat op een wereldwijde emancipatiebeweging van de vrouw, die thans revolutionaire trekken aanneemt. Voor die beweging moet de Bijbel nu buikspreken.

Hier en daar wordt zelfs reeds besloten het spraakgebruik in de Bijbel aan te passen. Daar, waar voor God en Jezus sprake is van mannelijke aanduidingen, moeten nu eens vrouwelijke aanduidingen komen. Wanneer we daarvan de concrete voorbeelden lezen kunnen we niet anders zeggen dan dat hier sprake is van blasfemie, van godslaste­ring. Tot in het absurde wordt hier de vrouwelijkheid in de Schrift ingelegd.

Nu ben je in onze tijd al kwestbaar als je als man hierover schrijft. De man heeft immers altijd de vrouw 'onderdrukt' en nu vrouwen zich, bewust van hun eigen waardigheid, ontworstelen aan die onderdrukking, zullen zij zelf wel uitmaken hoe het moet, óók hoe het theologisch moet. Gelukkig zegt de Schrift dat in Christus nóch man noch vrouw is. Dat sluit macht van de één over de ander volstrekt uit, al spreekt de Schrift óók van de eigen geaardheid van man en vrouw en zet de Schrift de man-vrouw verhouding in het licht van de verhouding van Christus en Zijn gemeente: dienende liefde, met Christus als het hoofd van het Lichaam! In ieder geval genoeg om elke discriminatie van de vrouw ten principale te weerstaan.

In Elseviers Magazine van 3 januari 11. staat - als gezegd - het bewuste artikel onder de titel 'Bijbel ontdoen van mannelijk gezag'. Het is geschreven naar aanleiding van een studieconferentie van de Wereldraad van Kerken in Amsterdam, gehouden in december ll. Hier volgt een stukje uit dit artikel dat voor zichzelf spreekt:

'De mannen die de heilige schriften opstelden, en de theologen na hen hebben de vrouw op hun wijze gedefinieerd. Mannelijke angst voor seksualiteit werd geprojecteerd op de vrouw als verleidster-vanaf-den-beginnen.

Dat de joodse godsdienst zo heftig tegen vrouwen optrad, was te verklaren uit de behoefte van het Hebreeuwse volk om zich te keren tegen de oude moedergodsdiensten van de omringende heidenvolkeren. Godinverering ging afgodendienst heten en met de verwerping van de moedergod werd ook de vrouw van haar waardigheid beroofd. Alles wat met de vrouw samenhing, zoals haar lichamelijk functioneren, menstruatie, baren, werd minderwaardig en onrein.

Wie als vrouw geen Eva wilde worden, kreeg Maria als ideaal voorgeschoteld. Maar welke vrouw kan maagd èn moeder zijn? De enkele bijbelse vrouwenfiguren, die als realistisch voorbeeld voor een vrouwenleven hadden kunnen dienen, hieven in de heilige boeken verstopt als brokjes goud in het erts. Of ze werden verkeerd uitgelegd. Ruth en Tamar zijn - als je goed leest - zelfstandige vrouwen, die voor hun rechten opkomen. Eva zelf was initiatiefneemster: de buikgerichte Adam volgde alleen maar. Zij verlangde naar de kennis van goed en kwaad. De slang zag, dat zij de intelligente en gevoelige was.'

Aan het slot van het artikel wordt gezegd: 'Tijdens een liturgische bijeenkomst in 1977 vierden Amerikaanse Feministische theologen een ritueel, waarbij zij ieder aan een boom een appel hingen waarop zij hadden geschreven wat zij aan hun eigen bevrijding dachten te gaan doen. De evolutie van Eva gaat door, zij wordt een inspirerend symbool voor feministen. De tijd is gekomen van... de dragende, kwetsbare, luisterende God die zo creatief luistert dat vrouwen eindelijk gaan spreken.'

Dit alles is duidelijk Schriftverminking.

'Als God mannelijk is, dan is het mannelijke goddelijk', is één van de stellingen in dit artikel. Ik zou willen zeggen: God is God en we laten Hem in Zijn majesteit. Niet mannen schreven zómaar de Bijbel. God openbaarde zich in de Bijbel en gebruikte daarvoor inderdaad mannen. Als Eva nu in de feministische theologie als baanbreekster voor hun beweging ten tonele wordt gevoerd, dan is dat een schromelijke verminking van de realiteit van de zondeval. Eva geloofde Gods belofte niet en Adam viel met haar. Zó staat de mens in Adam schuldig. Want hoewel Eva eerst at wordt juist de mensheid in 'de gelijkheid van de overtreding van Adam' geoordeeld. (Rom. 5:14). Ook dat is geschreven door een man, Paulus. Maar het is wel goddelijke openbaring. Als nu gezegd wordt in de feministische theologie, dat 'Eva verlangde naar de kennis van goed en kwaad' en dat de slang zag, dat zij 'de intelligente en gevoelige was', dan vindt hier een omkering van waarden plaats. Eva wordt symbool van vrouwelijke bevrijding. Maar het 'vlammig lemmer van een zwaard' (Gen. 3 : 24) bewaakte intussen de ingang van het verloren paradijs. We kunnen in zulk een feministische theologie niet anders zien dan Schriftverminking, miskenning van het 'heilige spreken'.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen