Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

De Holocaust

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

De Holocaust

Een impressie van het lsraël-seminar-1982

5 minuten leestijd Arcering uitzetten

Het grootste dieptepunt dateert van een jaar of veertig terug, de Jodenvervolging door de Nazi's, de zgn. Holocaust.

Het land Israël oefent op ons, christenen, altijd een bijzondere aantrekkingskracht uit. In menig hart leeft het verlangen om het land van de Bijbel eens persoonlijk in ogenschouw te gaan nemen. Men gaat op zoek naar het verleden, men wil de plaatsen zien 'waar het allemaal gebeurd is'. Men denke echter niet te romantisch over dit alles. Men moet veel dingen nogal eens relativeren. Waarmee schrijver dezes niet wil zeggen dat het verblijf in Israël hem is tegengevallen. Integendeel! Hij is zeer verrijkt aan indrukken en ervaringen weer teruggekeerd uit dit boeiende land met zijn enorme tegenstellingen.

Herleefd verleden

Eén van de zaken die mij het diepst hebben getroffen is de manier waarop het Joodse volk zijn geschiedenis in gedachtenis houdt. Kosten noch moeite zijn of worden gespaard om het verleden levend te houden. Een verleden dat hoogtepunten heeft gekend, maar ook dieptepunten met ontzaglijk veel bloed en tranen. Het grootste dieptepunt dateert van een jaar of veertig terug, de Jodenvervolging door de Nazi's, de zgn. Holocaust.

Twee musea in Israël houden dit gebeuren in levende herinnering voor ons en de komende geslachten.

In het huis van de ghettostrijders van Warschau

Het eerste door ons bezochte museum is gevestigd in Lohamei Hagettaot, een kibboets in de buurt van Nes Ammim. Het draagt de naam van het dorp: Beit Lohamei Hagettaot (Huis van de ghettostrijders). De inwoners van deze kibboets hebben het gesticht. Waarbij vermeld dient te worden dat deze kibboets is opgebouwd door een aantal voormalige strijders uit het ghetto van Warschau. De bedoeling van de stichters van dit museum is: het doorgeven van wat er gebeurd is in het verleden. Doorgeven aan de kinderen en de komende generaties. Opdat zulke verschrikkingen nooit meer plaatsvinden. Daarom moeten we telkens weer herinnerd worden aan wat er is gebeurd.

In het gebouw is het beklemmend stil. De bezoekers schuifelen langs de vele foto's en maquettes. Foto's van de eens zo bloeiende Joodse gemeenschap in Wilna (Litouwen), de opkomst van het Nazisme in Duitsland, het begin van de Tweede Wereldoorlog om Polen. De opstand in het ghetto van Warschau neemt hier vanzelfsprekend een grote plaats in. Een aparte vleugel is gewijd aan het verzet van de Joodse intelligentsia, met name Janusz Korczak.

In de hal van het gebouw ben ik even gaan zitten om de vele indrukken te verwerken. De wind huilt klagend door de ventilatieopeningen. Een klaagtoon over hen die vielen onder de hand van hun beulen...

Voor de ingang ligt een amfitheater. Hier worden jaarlijks de doden herdacht. De doden van de Holocaust, maar ook die van de vier oorlogen die de huidige staat Israël heeft moeten voeren voor zijn voortbestaan. Want nog heeft de Jood geen rust...

Yad Vashem

Yad Vashem in Jeruzalem. Het accent ligt hier op de Jodenvervolging in het algemeen. De bezoeker wordt hier vooral geconfronteerd met de praktijken van de concentratiekampen. Een confrontatie die opnieuw schokkend is. Weer diezelfde beelden als in Lahomei Hagettaot. Maar hier komt alles nog meer op je af in al zijn verschrikking. Enorme foto's van opgejaagde mensen; vrouwen, kinderen; die foto met dat doodsbange jongetje met de handjes omhoog...

Als we buiten komen schijnt de zon nog even uitbundig als voorheen. Het is niet zo druk vanmiddag. Een groep jonge Israëli's gaat lachend en schertsend richting museum. Zullen ze na hun bezoek daar nog kunnen lachen? We wandelen langs de Laan van de Rechtvaardigen uit alle Volken. Hier zijn talloze bomen geplant ter nagedachtenis van hen die de onderduikende Joden in de oorlog onderdak verschaften. Bomen met naambordjes. Er zijn veel Nederlandse namen bij... Een boom echter voor een heel volk, de Denen. Toen in Denemarken de Davidsster werd ingevoerd voor de Joden, was de Deense koning de eerste die er één droeg. Na hem volgde het gehele Deense volk. Met als gevolg dat er in Denemarken zeer weinig Joden zijn omgekomen.

Er zijn nog meer gedenktekenen in Yad Vashem. Een wenende vrouwenfiguur (The Silent Cry) ter gedachtenis aan de Joodse helden; het grillige gedenkteken voor de slachtoffers van de concentratiekampen en de gedachtenishal met op de vloer de namen van die kampen. Er moet hier nog een beeld van Job zijn. Met onze gids gaan we ernaar op zoek. Eindelijk vinden we het, voorstellend de grote lijder van het Oude Testament. Uitgebeeld tot zijn knieën wegzakkend in de modder, de armen gekruist voor de borst met de vuisten gebald. Zijn gezicht is naar boven gericht, vertrokken van woede en wanhoop. Symbool van het lijdende Joodse volk?

Ten besluite geef ik nog een impressie uit het werk van een andere kunstenaar, de dichter Yitzhak Katzenelson. Ik citeer uit de bundel 'The Song of the Murdered Jewish People'. Het zijn enkele strofen, geïnspireerd door Ezechiël 37.

Ik speel. Ik zat neer op de grond,
Ik speelde en zong bedroefd: O, mijn volk!
Miljoenen Joden stonden om mij heen en luisterden,
Miljoenen vermoorden - een grote menigte - stond te luisteren.


Een grote menigte, een geweldige massa, o zo groot
Veel groter dan Ezechiëls vallei der beenderen.
En Ezechiël zelf zou niet hebben gesproken
over vertrouwen en hoop tot de vermoorden
Zoals in voorbijgegane dagen,
maar zou in zijn handen hebben gewrongen zoals ik.

Als gezegd werd: Kunnen die beenderen leven?
Kun je niet antwoorden dus wat moet ik zeggen.
Smarten droefheid!
Van mijn vermoord volk bleef zelfs geen been over...

Dit artikel werd u aangeboden door: de Gereformeerde Bond

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van donderdag 24 juni 1982

De Waarheidsvriend | 16 Pagina's

De Holocaust

Bekijk de hele uitgave van donderdag 24 juni 1982

De Waarheidsvriend | 16 Pagina's