Het dovenpastoraat

Onder onze gemeenteleden is een aantal dat de gewone kerkdiensten niet meemaakt. Niet omdat zij dat niet zouden willen, maar omdat zij dat niet kunnen. Ik bedoel de doven. Dat zijn zij die niet kunnen horen en ook door een gehoorapparaat en een ringleiding in de kerk niet geholpen zijn.

Zij kunnen alleen verstaan wat zichtbaar wordt gezegd: zij moeten liplezen. Zij kijken naar uw gezicht en uw gebaren. Daardoor heeft deze groep gehandicapten niet alleen problemen met de samenkomsten der gemeente rondom het Woord en sacrament, maar ook met huisbezoek, catechisatie, bijbelkring en de andere activiteiten van de kerk. Toch behoren zij bij de gemeente, ook zij maken deel uit van de gemeenschap die haar Heiland kent en belijdt.

Hoe wordt aan deze problemen tegemoet gekomen? Er gingen drie kerken met elkaar om de tafel zitten om dit te bespreken, nl. de Nederlandse Hervormde Kerk, de Gereformeerde Kerken en de Christelijke Gereformeerde Kerken. Ieder heeft een predikant voor dit bijzondere werk vrijgesteld. Dit zijn nu behalve ondergetekende ook ds. J. J. Lamme te Delft en ds. J. J. de Jonge in Zwolle. Bovendien hebben deze Kerken besloten datm.i.v. 1 jan. 1975 ieder van die predikanten een derde deel van Nederland zal bewerken. Daar werken zij met volledige bevoegdheid ook voor de twee andere kerken, wat de werkverdeling ten goede komt: minder tijdverlies dan wanneer ieder alleen zijn eigen kerkleden door het gehele land zou bezoeken. Bovendien is bij deze overeenkomst bepaald dat samenwerking dient te geschieden op basis van Schrift en Belijdenis. Hierdoor is het mogelijk dat in een dienst van doven en horenden in een Gereformeerde kerk een hervormde of een chr. gereformeerde predikant voorgaat en daar ook de sacramenten bedient of geloofsbelijdenis afneemt en zo is het bijvoorbeeld ook mogelijk dat in een Hervormde Kerk de gereformeerde, of de chr. gereformeerde collega voorgaat. Dit onder voorbehoud van de toestemming van de kerkeraad.

Het werk

Ons werk wordt besproken in de vergaderingen van de commissie, die ieder van de drie synodes hiervoor heeft ingesteld. Ook is er regelmatig de gezamenlijke deputatenvergadering waarop de landelijke zaken aan de orde komen. Maar u begrijpt dat drie predikanten niet voldoende zijn. In de eerste plaats al niet omdat behalve kerkdiensten ook catechisatie, huisbezoek en bijbelkringen nodig zijn. Daarnaast zijn er de contacten met de plaatselijke kerken en met de regionaal werkende commissies. Evenmin als in een plaatselijke gemeente alles door de predikant gedaan kan en moet worden, is dit in het dovenwerk het geval. Daarom is er voor de do vendiensten hulp van voorgangers, die ervaring hebben in spreken voor doven en die een theologische ondergrond bezitten. Zij zijn toegelaten door de Stuurgroep, van de landelijk samenwerkende kerken. Maar ook dan wordt nog niet in alle behoefte voorzien. De verantwoordelijkheid ligt allereerst in de plaatselijke gemeente waar de dove toe behoort. Dat is de plaats waar hij of zij woont en ingeschreven staat.

Hoe gaat het daar met de dove? Is er aandacht voor hem of haar, wordt hij opgenomen in de ronde van huisbezoek door de kerkeraad of slaat u hem maar over? Op de gemeenteavond of de catechisatie of de bijbelkring zult u hem waarschijnlijk niet aantreffen. Toch gebeurt ook daar wat voor de dove even belangrijk is als voor de horende. Denkt u ook eens aan de gezinnen. Daar kunnen doven en horenden toe behoren. Dat geeft weer andere problemen.

Wilt u enig inzicht in al deze moeilijkheden en mogelijkheden, u kunt erover lezen in de pastorale handleiding van de Herv. Raad voor de Herderlijke Zorg, die door de Herv. Commissie is geschreven. Willen we de problemen rondom de dove aanpakken dan zullen we dat samen met hem moeten doen en niet buiten hem om. Hoewel zij vaak een achterstand hebben door hun handicap, hebben zij toch capaciteiten, die de horende ook heeft. Leg contact met hen, laat zien dat zij er ook bij horen. Maar dat vraagt tijd, geduld en bovenal liefde. Hebben wij dat nog in deze tijd?

Diensten

Er zijn gelukkig vele mogelijkheden voor hen om de bijbelse boodschap te ontvangen. Op 23 plaatsen in ons land wordt iedere week of om de 2 of 4 weken een dovendienst gehouden. Dat zijn diensten voor doven alleen. Daarnaast zijn er in de 'horende' kerken regelmatig diensten van doven en horenden samen. In eerstgenoemde gaan ook wel leke-voorgangers voor, in de laatstgenoemde alleen predikanten. Doordat de doven verspreid wonen hebben zij niet de gelegenheid om iedere zondag in eigen omgeving een dienst bij te wonen. Om dit toch mogelijk te maken hebben de dovenpredikanten hulp nodig. Hulp van collega's die een 'gewone' gemeente hebben. Gelukkig zijn er wel enkele daarvan die ook wel eens een dienst voor doven leiden, maar wij hebben er meer nodig. Predikanten die hier gevoel voor hebben, die zich de moeite willen getroosten om dezelfde boodschap als iedere zondag ook eens op een duidelijke en eenvoudige manier te brengen voor een groep die dat even hard nodig heeft als andere mensen. Het is niet nodig dat u direct zelf zo'n dienst leidt. Komt u eerst eens kijken in een dienst met doven, nl. een dovendienst of een gecombineerde dienst. Misschien kunnen we samen een dienst leiden, waarbij ieder een gedeelte verzorgt en ik tolk voor de doven wanneer u aan het woord bent.

Het is voor doven prettig als zij ook in hun eigen (wijk)kerk een dienst kunnen volgen, in die kerk waar zij wel bij behoren, maar die anders toch eigenlijk voor hen gesloten blijft. Zo zullen zij zich opgenomen kunnen voelen in hun plaatselijke gemeente. Ja, er zijn mogelijkheden om ook de doven met het evangelie te bereiken, misschien meer dan u denkt. Laten we de kansen niet onbenut laten!

Ds. F. A. L. Franken Parklaan 14 3701 CG Zeist tel.:03404-25706

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen