Boekbespreking

Het kerkelijke spreken over seksualiteit en huwelijk. Een bundel filosofische, gedragswetenschappelijke en theologische studies. Bijdragen van Th. Beemer, M. Christiaens, J. Heijke, A. G. M. van Melsen, E. Schillebeeckx, C. E. M. Struyker Boudier en P. Voestermans. Publikatie van het Katholiek Studiecentrum (KSC) - Nijmegen. Uitgeverij Ambo b.v. - Baarn, 263 blz., ƒ 27, 50.

Het pauselijk spreken op het terrein van de seksuele ethiek staat binnen de rooms-katholieke kerk onder zware kritiek. In deze bundel studies op wetenschappelijk niveau wordt de ethiek van het hoogste leerambt in de Romana van alle kanten onder vuur genomen. De verschillende bijdragen hebben gemeen dat er een krachtig accent wordt gelegd op de grote cultuurgebondenheid van alle spreken over seksualiteit. Zo oefent Beemer kritiek op de van Thomas van Aquino stammende beschouwing over de doelgerichtheid van het seksuele gedrag. Volgens Thomas heeft de Schepper de menselijke natuur zo ingericht en geordend dat de seksuele activiteit de verwekking van nakomelingschap ten doel heeft. De encycliek 'Hümanae Vitae' over de geboortenregeling (1968) sluit hierbij volledig aan. Alleen de 'natuurlijk methode' van geboorteregeling is geoorloofd als niet indruisend tegen de natuur. Beemer vraagt hier tegenover om een seksuele moraal die de mensen observeert in hun eigen samenleving, die inzet bij de eigentijdse cultuur, om van daaruit te oriënteren op het Koninkrijk Gods. Van Melsen acht het beroep in kerkelijke documenten op de natuurwet als zedelijke wet weliswaar gerechtvaardigd, maar meent dat er te vérgaande conclusies aan verbon­den worden. Er wordt te weinig rekening gehouden met ervaringsgegevens, zoals bijv. de homofilie als natuurlijke aanleg of de veranderde plaats van de voortplanting in de huidige maatschappij. Van anthropologische zijde protesteert Struyker Boudier tegen de voorstelling dat procreatie de enig deugdelijke bestemming van seksualiteit zou zijn. Voestermans gaat in dezelfde richting vanuit gedragswetenschappelijke optiek. Naast voortplanting stelt hij binnen de multifunctionaliteit van het seksuele gedrag: paarvorming en paarbinding, groepsbinding, lust. J. Heijke wijst op de geheel van de westerse afwijkende culturele situatie van de kerk in Afrika. Het spreken van 'Rome' blijkt eenzijdig, westers-europees gekleurd te zijn. De afrikaanse kerkleiders vragen om een pastorale benadering van de traditionele samenlevingsvormen in hun continent. Christiaens geeft een brede en interessante behandeling van de Nieuw Testamentische teksten inzake echtscheiding. Deze exegetische overwegingen willen als voorbeeld dienen voor de 'vertaalbaarheid' van bijbelse uitspraken over huwelijk en seksualiteit in telkens zich wijzende culturele situaties. Schillebeeckx geeft een evaluerende slotbeschouwing: 'Het gaat om de christelijke identiteit binnen maatschappelijke breuken'. Diepgravend en breed oriënterend, veel tegenspraak oproepend materiaal uit progressief r.k. kring.

J. H.

J. A. Knepper/J. Kamphuis, Gespreks-en vergadertechniek, 168 blz., ƒ 22, 50 (vrienden van de Vuurbaak: ƒ 18, 50), GSEV-reeks 3/4, De Vuurbaak, Groningen.

Dit boek valt in drie delen uiteen:1. Een beschou­wing over betekenis, opzet, aard en facetten van het ambtelijk gesprek; 2. Een hoofdstuk over vergadertechniek dat ingaat op de verschillende aspecten, wijst op 'dwaalwegen' en 'gevaren-zones'; 3. Een artikel over het jaaragendum van een kerkeraad waarbij de verschillende zaken die op kerkeraadsvergadering aan de orde komen gerubriceerd en besproken worden. De eerste twee bijdragen zijn van de hand van de eerste auteur, terwijl Kamphuis de derde bijdrage schreef. Gedacht is wel aan een kerkeraad van de Vrijgemaakte Geref, Kerken. Dat beperkt de betekenis van 3. voor kerkeraden van andere kerken. Maar met name 1 en 2 bieden waardevolle gezichtspunten voor het voeren van een goed gesprek en voor zinnig vergaderen. Beide zijn m.i. niet overbodig. Zeker, gesprekstechniek zegt niet alles, maar een goede handleiding kan ons toch voor bepaalde fouten waarschuwen. En met wat zinniger en beter gestructureerd vergaderen kan heel wat tijd uitgespaard worden, terwijl goede vergadertechniek ook voor het klimaat bevorderlijk kan zijn. Daarom gaarne aanbevolen aan wie te maken hebben met gespreksvoering en vergaderen op het terrein van de kerk.

A. N.

J. Douma, Euthanasie, uitg. De Vuurbaak - Groningen, 3e druk, 72 blz.

Van dit geschrift dat inmiddels in ruime kring bekendheid geniet, verscheen een nieuwe oplage ongewijzigd naar de herdruk van 1979. Prof. Douma had er wellicht goed aan gedaan in een slothoofdstukje op de nieuwere ontwikkelingen te wijzen en de literatuur opgave weer up to date te maken. Nu gekozen is voor een ongewijzigde herdruk, kunnen we met een aankondiging volstaan. Het is goed dat dit informatieve, principiële en evenwichtige boekje algemeen verkrijgbaar blijft.

J. H.

Ds. J. J. Schreuder, De kinderdoop, uitgave De Vuurbaak, Groningen 1983, 24 blz., ƒ 3, 90.

In dit beknopte en handzame geschrift worden de voornaamste gronden voor de praktijk van de kinderdoop aangegeven. Het vraagstuk blijft actueel: recent deden prof. Graafland en prof. Van ' t Spijker een tweetal uitnemende publicaties met betrekking tot dit onderwerp het licht zien (resp. getiteld 'Volwassendoop-Kinderdoop-herdoop' en 'Doop in plaats van besnijdenis'). Het is jammer dat ds. Schreuder geen enkele literatuurverwijzing geeft. Maar de schrijver biedt een helder overzicht van de relevante teksten. De brochure is geschikt voor een snelle oriëntatie. Graag aanbevolen.

J. H.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen