Impressie van een familiedag

Woensdag 4 april jl. vond in 'De Aker' te Putten de jaarlijkse conferentie plaats van het C.O.G.G. of wel voluit: het Contact Orgaan van de Gereformeerde Gezindte. Dit Orgaan, dat sinds 1963 bestaat, is een ontmoetingsplaats van deputaten van de generale synode van de Gereformeerde Kerken en van de landelijke vergadering van de Nederlands Gereformeerde Kerken. Voorts neemt een afvaardiging vanwege het hoofdbestuur van de Gereformeerde Bond. deel aan de beraadslagingen. Tenslotte participeert op persoonlijke titel iemand vanuit de Gereformeerde Gemeenten (syn.), terwijl tot voor enkele jaren ook dr. H. H. Bremmer vanuit de Gereformeerde Kerken (Vrijgemaakt) in deze kring werd aangetroffen.

Drie keer in het jaar komt het C.O.G.G. bijeen. Vergaderplaats is de laatste jaren steeds de Hogeschool van de Chr. Ger. Kerken te Apeldoorn. En één keer in het jaar is er de conferentie, die lang tevoren wordt aangekondigd en openstaat voor elk die wil deelnemen. Het thema van de conferentie van de vorige week was: 'De Afscheiding en de huidige kerkelijke situatie'. Referent was ds. J. H. Velema, Chr. Ger. predikant te Nunspeet, die thans ook secretaris is van het C.O.G.G. 's Middags besprak een forum, bestaande uit ds. Velema, ir. J. van der Graaf en prof. dr. H. B. Weijland (Ger. Kerken) de vragen die het referaat had opgeroepen.

De jaarlijkse conferentie is te beschouwen als een familiedag. Zij wordt immers bezocht uitsluitend door mensen die tot een kerk behoren die in haar naam tot uitdrukking brengt dat zij gereformeerd is. En zulke kerkverbanden zijn er nogal wat in Nederland! Zij leven helaas langs elkaar heen. Het C.O.G.G. is een zwakke poging elkaar toch in elk geval te ontmoeten. Maar veel is er in 20 jaar niet uit gekomen. Het is pijnlijk te ervaren, dat enkele takken van de familie de anderen, die althans een poging doen elkaar te bevragen en naar elkaar te luisteren, volstrekt negeren. Officieel weigeren de Ger. Kerken (Vrijg.) en de Ger. Gemeenten te participeren. Zij hebben elk aan zichzelf genoeg. Bij hen is de volle waarheid en wie eenheid van de gereformeerde belijdenis begeert moet zich maar bij hen voegen, menen zij. Maar bij wie van de twee moet je dan zijn? Nu zwijg ik nog maar van de kleinere kerkverbanden van gereformeerde signatuur. In dit alles zijn twee dingen mij een raadsel: dat men blijkbaar niet lijdt onder de verscheurdheid van de gereformeerde belijders én dat men zegt te belijden dat God goddelozen om niet rechtvaardigt terwijl men kerkelijk geheel zichzelf rechtvaardigt.

Het referaat van ds. Velema was glashelder, zoals we dat van hem gewend zijn. Het was ook scherp. Hij hield de kerken de spiegel voor en het beeld dat tevoorschijn kwam was bepaald niet ongeschonden. Dat blijkt wel uit de samenvatting die hierbij staat afgedrukt. Ds. Velema deed dat niet gaarne. Hij spaarde ook zijn eigen kerken niet.

Typerend voor deze dag was, dat zijn scherpe betoog nergens in verkeerde aarde viel. En dat was niet toe te schrijven aan een stuk ongevoeligheid, maar veel meer aan een blijkbaar vrij algemeen aanwezig besef, dat de kerken en de leden uit de kerken elkaar nodig hebben. En dat het niet kan blijven zoals de situatie nu is. 'We zullen in de zeer naaste toekomst moeten komen tot een zodanige functionering van het kerkverband dat dit plaatselijke toenadering, samenwerking, ja samengaan niet tegenhoudt, maar bevordert', aldus ds. Velema, die vurig verlangt naar één nationale Gereformeerde Kerk.

Elk van de deelnemers die ik na afloop sprak was dankbaar voor deze dag. Men herkende elkaar in de hunkering naar eenheid. Het was alsof er iets doorbrak. Geve de Heere dat dat mag doorwerken en dat er openingen ontstaan in hechte kerkmuren, zodat men elkaar gaat ontmoeten en mag samengroeien wat in Hem één is.

Hier volgen de stellingen die ds. Velema bij zijn referaat gaf.

'1. De Afscheiding was een spirituele, reformatorische, kerkelijke beweging, die een wending bracht in de kerkelijke situatie van de 19e - en bepalend is voor de kerkelijke situatie in de 20e eeuw.

2. De huidige kerkelijke situatie: 1. is verward - prententie en praktijk, pluraliteit, polarisatie; 2. lijkt verstard - verabsolutering van standpunten; kerkelijke zelfhandhaving onoverbrugbare kloven; 3. smart het hart - getrokken scheur, gehanteerde kleur, kwalijke geur.

3. In de Afscheiding ligt niet de oorzaak van de huidige kerkelijke situatie ondanks de volgende waardeoordelen, die 150 jaar lang zijn gelanceerd: 1. De Afscheiding was separatistisch 2. De Afscheiding is in zichzelf een repeterende breuk 3. De Afscheiding wordt in haar gevolgen veroor­deeld.

4. De huidige kerkelijke situatie gaat wel op de Afscheiding terug en is zonder de Afscheiding niet te begrijpen: 1. historisch - geschiedenis van de verschillende kerken van gereformeerde belijdenis 2. theologisch - kerkelijke uitspraken over verbond en doop 3. geestelijk - de erfenis van de Afscheiding.

5. De huidige kerkelijke situatie is in strijd met de bedoeling van de Afscheiding, nu we in alle kerken bedenkelijke ontwikkelingen moeten constateren: relativering; absolutering; systematisering; objectivering; subjectivering; idealisering; de-spiritualisering en isolering.

6. De huidige kerkelijke situatie: 1. verandert niet door één kerkelijk instituut te poneren als ware kerk; 2. verandert evenmin door deeloplossingen (Samen Op Weg of federatie/fusie van twee kerken met als gevolg voortgaande versplintering) 3. verandert helemaal niet als we onbewogen blijven onder deze situatie en steeds weer overgaan tot de orde van de dag.

7. De huidige kerkelijke situatie: 1. toept op tot ootmoed, verootmoediging, schuldbelijdenis én bekering; 2. kan alleen veranderen als we volstrekt ernst maken zowel met de Acte van Afscheiding als met het geheim van de Afscheiding die bepaald worden door oecumenische en geestelijke ernst; 3. mag ons juist in 1984 niet loslaten, waarbij we elkaar niet mogen loslaten, maar dringt in enigheid van het ware geloof tot actieve bezinning.'

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen