Samen-op-weg consideraties over de classis

consideraties over d In de maand september moeten de afgevaardigden naar de classes zich buigen over een aantal kerkordelijke bepalingen, die aan de orde zullen komen op de eerstvolgende combisynode van de Nederlandse Hervormde Kerk en de Gereformeerde Kerken. Hoe dan te handelen? Men kan zeggen: we zijn tegen Samen op Weg. dus we considereren niet. Dat betekent dat we aan hel proces vrij spel geven en buiten spel komen te staan. Nadat de staat der hereniging is uitgeroepen is het echter zaak te bewaken dat het in voorkomende gevallen hij federatie blijft en niet ongemerkt in de richting van fusie gaat en dat dwang op gemeenten uitgesloten is.

In de voorliggende stukken gaat het om kerkordelijke regels als een gefedereerde classis wordt gevormd. In het Hervormd Weekblad heeft prof dr. G. P. van Itterzon over de studie van de Gereformeerde Bond inzake 'Kerk en goed', die hij een gedegen studie noemde, opgemerkt dat deze in feite, zoals ook op de omslag wordt aangegeven, de vermogensrechtelijke aspecten van Samen op Weg behandelt, in het geval er ' van fusie sprake zal zijn. Zover is het intus-^ sen op dit moment nog niet. Daaraan moet ^wel worden gedacht bij de consideraties die nu moeten worden gegeven.

We laten hier volgen het stuk waarover de , classicale vergaderingen zich moeten bui-; gen. Vervolgens geven we hier door wat I prof dr. G. P. van Itterzon over de louter kerkordelijke aspecten schreef

'Over de kwestie van Samen op Weg als 'zodanig, over de principiële kwestie dus. I hebben we al zoveel geschreven dat we I daarvan nu afzien. We sluiten ons nu van I harte aan bij de waarschuwing tot waakizaamheid waartoe prof Van Itterzon op-' roept.

I 'Concept-wijzigingsvoorstel m.b.t. de regels voor de classicale vergadering van classes die een 'brede interkerkelijke samenwerking zijn 'aangegaan.

' Artikel 5 (geheel)

' 1. De kerkeraden van de Hervormde Ge-' meenten en de gefedereerde gemeenten vaardigen elk jaarlijks per predikantsplaats een ; predikant, een ouderling en een dialcen naar de ' hervormde classicale vergadering af; de kerkeraden van de Gereformeerde Kerken en de gefedereerde gemeenten vaardigen elk jaarlijks . per in de gemeente dienstdoende predikant . een predikant, een ouderling en een diaken naar de gereformeerde classis af

2. In de Hervormde centrale gemeenten of ' waar de Gereformeerde Kerk of de gefedereer-• de gemeente wijkkerkeraden kent geschiedt de • afvaardiging steeds door de wijkkerkeraden.

' 3. Van het totaal der voor ouderlingen bestemde \ plaatsen wordt ten naaste bij een derde ingenomen door kerkvoogden of leden van een commis ' sie van beheer. Het breed moderamen van de e classis classicale vergadering bepaalt jaarlijks welke kerkeraden een kerkvoogd of een lid van de commissie van beheer en welke kerkeraden een andere ouderling afvaardigen. Af te vaardigen leden van een commissie van beheer of van een college van kerkvoogden worden, indien zij geen ouderling zijn, met het oog op hun afvaardiging bevestigd tot ouderling met een bepaalde opdracht.

4. Waar de in lid 1 van dit artikel bedoelde predikant ontbreekt wordt in plaats van de predikant een ouderling afgevaardigd. Waar door de kerkeraad van een gefedereerde gemeente een in lid 1 van dit artikel bedoelde predikant reeds is afgevaardigd naar de hervormde classicale vergadering of naar de gereformeerde classis, wordt naar de gereformeerde classis of naar de hervormde classicale vergadering in plaats van de predikant een ouderling afgevaardigd.

5. Naast elke afgevaardigde wordt een secundus aangewezen die aan dezelfde eisen voldoet als de primus en bij verhindering of ontstentenis van deze als primus fungeert. Naast de afgevaardigde predikant wordt een ouderling als secundus aangewezen.

6. Ambtsdragers die niet afgevaardigd zijn kunnen door de vergadering worden toegelaten als adviserende leden.

Toelicliting

Op 30 mei 1986 aanvaardde de gemeenschappelijke vergadering van synoden van de Nederlandse Hervormde Kerk en de Gereformeerde Kerken in Nederland het door diaken C. J. Lassing-Ridderbos ingediende amendement op het voorgestelde nieuwe artikel 5 van de regeling voor de classicale vergadering. Het besluit is inmiddels door de beide afzonderlijke generale synoden bekrachdgd. Het amendement luidt:

"De gezame-nljke vergadering der synoden besluit de Raad van Deputaten Samen op Weg op te dragen artikel 5 nader te overwegen zodat de diaken niet op een "wisselplaats" komt".

De bedoeling is dat er van de classicale vergadering in principe evenveel diakenen als predikanten en ouderiingen deel uitmaken met het oog op de gelijkwaardigheid van de drie ambten (art. V lid I HKO; art. 2 lid 2 GKO). Getuigenis door dienst is niet minder belangrijk dan getuigenis door het woord. Zo zal elke afvaardigende kerkeraad naast elke af te vaardigen predikant een ouderling en een diaken naar de classicale vergadering zenden. En de beherende ouderlingen (de ouderiingenkerkvoogd en de ouderlingen die lid zijn van een commissie van beheer) worden geteld onder de ouderlingen.

Tegen de bemerking dat zodoende en wellicht onbedoeld de niet-beherende ouderiing op een "wisselplaats' komt kan worden ingebracht dat de beherende ouderling toch in de eerste plaats ouderling is. Om de beherende ouderling dezelfde plaats te geven in de 'Samen op Weg"-classicale vergadering als hij nu heeft in de Hervormde classicale vergadering is als verdeelsleutel voorgesteld 3 predikanten, 2 - niet-beherende ouderlingen, 1 beherende ouderiing en 3 diakenen. Dat de derde van de classicale vergadering zal bestaan uit predikanten is reeds na raadpleging van de mindere vergaderingen in 1984 door de beide generale synoden vastgesteld.

Naar Ord. 20-13-1 HKO en artikel 3 lid 3 van de huishoudelijke regeling voor de gemeenschappelijke vergadering van de generale synode van de Nederlandse Hervormde Kerk en de generale synode van de Gereformeerde Kerken in Nederland leggen de moderamina van de beide genoemde synoden aan de classicale vergaderingen van de Nederlandse Hervormde Kerk en de classes van de Gereformeerde Kerken in Nederland de vraag voort: Kan uw vergadering instemmen met een zodanige wijziging van artikel 5 van de regeling van de classicale vergadering van Hervormde en Gereformeerde classes die een brede interkerkelijke samenwerking zijn aangegaan dat e in de samenstelling van deze classicale vergadering de verhouding van de aantallen predikanten, niet-beherende ouderlingen, beherende ouderlingen en diakenen 3-2-1-3 wordt en er zodoende van de drie in de beide kerkgemeenschappen aanwezige ambten evenveel ambtsdragers van de classicale vergadering deel uit maken?

Uit artikel prof. dr. G. P. v. Itterzon

'Federatie" betekent, dat de Herv. kerkeraad zich aan zijn eigen kerkorde houdt en de Gereformeerde kerkeraad aan de zijne. Ze blijven over en weer zelfstandig, aan hun eigen kerk en kerkorde gebonden. Ze werken zoveel mogelijk samen in een goed samenspel en ontvangen van beide synoden in combi-verband regels voor de praktijk. Die moeten er voor zorgen, dat, waar de twee kerkorden niet met elkaar harmoniëren, er toch enkele richtlijnen zijn, die tijdelijk voor de federade van kerkeraad of classis moeten gelden. Ik herhaal: tijdelijk en mondjesmaat. Het zijn noodmaatregelen voor de dagelijkse praktijk met een tussentijds karakter ("Tussenorde"), die in een later stadium, als we verder zijn gekomen, zonder bezwaar weer kunnen worden opgedoekt. Nu trok het mijn aandacht, dat de brochure 'Kerk en goed' al vele stappen verder was en reeds een mogelijke 'fusie' in het vizier heeft. Nu is regeren vooruitzien en dus een goede zaak maar voor het ogenblik wil ik toch met de consideraties dichter bij huis blijven, omdat de hangende wetsvoorstellen een-en andermaal niet over een fusie spreken, maar over een federatie. Want fusie betekent een volledige éénwording en samensmelting tot in de kleinste bijzonderheden. Onverbreekbaar. Alle sporen van het verleden zijn dan uitgewist. Niemand is dan meer Hervormd of Gereformeerd, want beide kerken zijn dan inééngevloeid en hebben samen een volstrekt nieuwe identiteit gekregen. Men is dan lid van een andere structuur. Want als men zou stellen, dat die kerk de wettige voortzetdng is van de Ned. Herv. Kerk, zou men even goed, ja veel beter, kunnen verklaren, dat de Gereformeerden, gedachtig aan het parool van 'Afscheiding en Wederkeer', in de Herv. Kerk waren teruggekeerd. Zonder gezichtsverlies. Want het was wel volgens hun 'program'. Voor mijn besef zou dat een veel eenvoudiger oplossing zijn geweest (en nog zijn!), omdat we dan de Herv. Kerkorde gemakkelijker zouden kunnen verrijken met het goede, dat de Dordtse Kerkorde en de Kerkorde der Gereformeerde Kerken zouden blijken te bevatten. Maar helaas, zover zijn we nog niet. (...)

Een brede interkerkelijke samenwerking van classes

classes Bij de brede interkerkelijke samenwerking van classes liggen de zaken niet zo simpel. Er zijn hete hangijzers, die niet zonder discussie als hamerstukken mogen worden afgedaan. Men zal er terdege op moeten letten, of een en ander in het raam van een federatie past, of dat de grenzen van een fusie dreigen te worden overschreden.

De afvaardiging naar de classicale vergadeing wordt hier anders geregeld. In plaats van (ce afgevaardigden worden het er drie. De jrhouding tussen de predikanten, ouderlinen, ouderlingen-kerkvoogd en diakenen die |ii4-2-l-l is, wordt in het wetsvoorstel 3-2-1-3. Een drievoud dus, waar het om de diakenen gaat.

i, Nu moet hierbij wel worden gevraagd, hoe ten en ander bij stemmingen gaat functione-(en. Betekent het, dat de afgevaardigden in de [lassicale vergadering bijv. bij de benoeming m een lid van de generale synode (of prov. kerkvergadering) allen mogen stemmen? Ook JeGeref leden? Zijn we dan niet van federatie op fusie overgestapt? Hebben de diakenen dan opeens driemaal zoveel invloed en inbreng ontvangen als voorheen? Welk beeld geeft zulk een federatie of fusie voor de uit te brengen consideraties aan de generale synode?

3. In een 'gefedereerde' classis kunnen een of meer gemeenten zijn, die plaatselijk met de Gereformeerden geen federatie willen vormen. Hoe moet dat nu in een gefedereerde classis? Want daar zullen zt zich toch wel aan de nieuwe federatieve regels moeten onderwerpen.

4. Merkwaardig is, dat een kerkvoogd, die geen ouderling is en dus in een gemeente dient, waar men geen ouderling-kerkvoogd wenst, nu toch, als hij naar de classis wordt afgevaardigd, wordt benoemd en bevestigd tot ouderling met een bepaalde opdracht. Buiten een benoeming buiten de gemeente om.

5. Volgens art. 5-6 kunnen ambtsdragers, die niet zijn afgevaardigd, door de classiscale vergadering worden toegelaten als adviserende leden. Deze toelating zal wel op zeer beperkte schaal en in bepaalde gevallen kunnen worden toegepast. Want als bij belangrijke stemmingen alle ouderlingen en diakenen ter vergadering zouden komen opdagen, kwam deze in een onmogelijke situatie. Honderden, niet als toeziende gasten, maar als adviserende leden? Dat zou praktisch onwerkbaar zijn. Daarom is het veilig, dat de vergadering zelf in de hand heeft, of ze iemand wel of niet als adviseur wil toelaten.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen