Boekbespreking

Dr. Th. Ruys jr., Petrus Dathenus, Den Hertog, Houten, 1988, 367 blz., Geïllustreerd, Gebonden ƒ 69, 50.

27 maart jl. was het 400 jaar geleden dat ergens in het Noorden van Duitsland te Elbing, op ongeveer 57-jarige leeftijd Petrus Datheen overleed. Wij vinden het een voortreffelijk idee dat uitgever Den Hertog daarin aanleiding heeft gezien om opnieuw uit te geven de nog altijd waardevolle dissertatie van dr. Th. Ruys, ook al is dit boek heden al bijna zeventig jaar oud, het verscheen namelijk voor het eerst in 1919.

Reeds in die tijd werd Ruys' boek hoog gewaardeerd. Ruys putte uit de bronnen voorzover die in zijn tijd binnen zijn bereik lagen. Hij bood een eerherstel voor de sinds lang verguisde Datheen.

Intussen heeft het onderzoek niet stil gestaan en zijn er van Datheen nog meer brieven bekend geworden dan waarover Ruys in zijn tijd beschikte. Het was dan ook verstandig van uitgever Den Hertog dat hij prof dr. W. van 't Spijker verzocht om een 'Woord vooraf in deze nieuwe uitgave te schrijven. Van 't Spijker

wijst de problemen aan waarvoor wij heden staan ten aanzien van de persoon en het handelen van Datheen. Hij biedt ook een overzicht van de nieuwere literatuur die voor de kennis van Datheen van belang is, en tenslotte een hele lijst van de nieuwe ontdekte brieven van Datheen.

Vergeleken bij de eerste druk van Ruys' dissertatie is er ook nog dit verschil, dat in deze nieuwe uitgave — voorzien van een mooie band — ook een aantal foto's is opgenomen. Het is al met al een prachtige uitgave geworden.

In Datheen ontmoeten wij een man die onnoemelijk veel voor de Gereformeerde Kerk in ons Vaderland betekend heeft. Ons kerkboek draagt er nog steeds de sporen van, ook al zingen wij niet meer zijn Psalmberijming.

Grote bekendheid heeft gekregen het conflict tussen Datheen en Willem van Oranje. Al geeft Ruys er blijk van te staan aan de kant van Oranje wat betreft het probleem van de verhouding kerk en staat, toch geeft hij Datheen de eer die hem toekomt, door te erkennen dat Datheen uit principiële overwegingen tegen Oranje op dit punt zich verzet heeft.

Het is treffend hoe actueel de standpunten van Datheen en Van Oranje en dit punt nog steeds zijn.. Wel een bewijs hoe fD5wezenlijk zij waren, en nog zijn. De een zal in dezen voor Oranje kiezen en de ander voor Datheen. Dat is, ook bij het lezen van dit boek, een beslissing waar wij niet omheen kunnen. Vraagt men mij, aan wiens kant ik mij wil scharen, dan zeg ik: die van Datheen.

Voor wie is dit boek aan te bevelen? Voor allen die belang stellen in 'kerkgeschiedenis', omdat zij het belang en de actualiteit ervan inzien; voor allen die geïnteresseerd zijn in de grondslagen van de gereformeerde religie; en voor allen voor wie de TV te oppervlakkig is en zich liever met veel wezenlijker zaken bezighouden.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen