Gezin, kerk en school

We zoeken in de Bijbel om onze vraag te beantwoorden, hoe de verhouding moet zijn tussen kerk en school.

We komen er in eerste instantie niet uit, want de Bijbel kent de school niet op dezelfde wijze als wij.

We kunnen dus niet rechtstreeks gegevens aan Gods Woord ontlenen. Maar we vinden wel waardevolle gegevens, als we letten op wat de Bijbel zegt over de verantwoordelijkheid voor opvoeding en onderwijs. De eerste verantwoordelijkheid voor de opvoeding berust bij de ouders. Het kind ontvangt in het gezin de eerste scholing die nodig is om later als volwassene een volwaardige plaats in de maatschappij in te nemen.

Binnen het gezin wordt het kind opgevoed om 'als mens Gods tot alle goed werk volkomen te zijn toegerust' (2 Tim.'"3 vers 17).

De opvoeding van de kinderen is van Godswege de taak en de plicht van de ouders. Dus ook hun recht!

De ouders zijn aan God verantwoording schuldig van het onderwijs, dat aan hun kinderen wordt gegeven.

De Bijbel spreekt dus wel van de roeping en de verantwoordelijkheid van de ouder met betrekking tot het onderwijs en de opvoeding van hun kinderen, maar niet van de school zoals wij die kennen. De school, zoals wij die nu kennen, is niet alleen een hulpmiddel om onderwijs te geven, maar heeft ook een belangrijk aandeel in de opvoeding van onze kinderen.

Onderwijs en opvoeding zijn niet van elkaar te scheiden. In de school wordt óók opgevoed.

Hiervoor zijn de ouders verantwoordelijk. Zij kunnen deze verantwoordelijkheid alleen dan dragen, als ze de zekerheid hebben dat er eenheid van opvoeding is in het gezin én op school.

Onderwijzen in de voorzeide leer

De doopbelofte houdt in, dat de gedoopte kinderen hun onderwijs moeten ontvangen op een christelijke school.

Wanneer het zó is, dat de kerk aan de ouders moet vragen of zij thuis hun kinderen onderwijzen overeenkomstig hun belijdenis, dan heeft de kerk óók het recht en de plicht aan de ouders te vragen of op school het onderwijs daarmee overeenkomt. Dit is een taak voor de broeders van de kerkeraad, wanneer ze in de gezinnen op huisbezoek komen.

De kerk spoort door middel van de prediking en tijdens het huisbezoek de ouders aan hun roeping ten aanzien van hun kinderen te verstaan.

Het is belangrijk, dat kerk en school tot vrijwillig aanvaarde samenwerking komen.

Het is immers hetzelfde gedoopte kind, dat op school wordt onderwezen en dat de catechisatie van de kerk bezoekt. De Bijbel, het boek van de kerk, is ook het boek voor de school. School en kerk hebben met elkaar te maken.

De positieve houding van de leerkracht ten opzichte van de kerk kan tot uiting komen door een bewust kerkelijk leven van die leerkracht.

Niet alleen de gedoopte kinderen vragen onze aandacht, maar ook de ongedoopte kinderen van de gemeente.

Dat geldt ook voor kinderen, die opgroeien in onkerkelijke gezinnen. Zij kunnen niet volstaan met onderwijs van andere of mindere kwaliteit.

Christelijk onderwijs is noodzakelijk voor alle kinderen.

Zolang dit ideaal niet verwezenlijkt is, moet het ons ter harte gaan, dat duizenden kinderen in ons land 'godsdienstloos' onderwijs ontvangen.

We zijn ervan op de hoogte, dat op openbare scholen godsdienstles wordt gegeven.

In veel gevallen wordt de Bijbel op deze wijze gedegradeerd tot één van de cultuurmiddelen.

Betrokkenheid van de ouders

De school behoort uit te gaan van de ouders.

God gaf aan de ouders kinderen.

Deze ouders moeten hun kinderen bij de gratie Gods opvoeden, onderwijzen én doen onderwijzen.

Ze staan in het 'ambt'.

Dit ambt houdt dienst en gezag in: dienst aan God en gezag over de kinderen.

In gehoorzaamheid aan de Heere moeten ouders hun kinderen opvoeden. Dat recht en die plicht kunnen en mogen ze niet uit handen geven.

Helaas wordt dh tegenwoordig veel vergeten.

In dit opzicht moeten de ouders hun roeping weerstaan.

Samenwerken in de praktijk

De relatie tussen kerk en school willen we verduidelijken met een aantal voorbeelden uit de praktijk:

* Op veel scholen leren de leerlingen iedere week een psalmvers aan. Dit gebeurt meestal met behulp van een vooraf opgesteld jaarrooster.

De lengte en de moeilijkheid van deze verzen wordt afgestemd op de leeftijd van de kinderen.

Het is mogelijk een lijst voor de onderbouw en een lijst voor de bovenbouw van de basisschool op te stellen. Deze psalmverzen kunnen 's zondags als introïtuslied voor de eredienst worden gezongen.

Het psalmvers van de onderbouw kan in de morgendienst en het psalmvers van de bovenbouw in de avonddienst worden gezongen. Het jonge kind leert op deze wijze verschillende psalmverzen aan èn voelt zich be-Jrokken bij de kerkdienst.

Het kind kan meedoen!

* Op bid-en dankdag gaat het werk op de meeste scholen in ons land gewoon door en wordt aan deze bijzondere dag geen aandacht geschonken. Toch is het zeer waardevol om dit te doen.

Niet om een goede traditie in stand te houden, maar om de afhankelijkheid van God te erkennen.

Het gaat om Hem!

We wennen zo snel aan de ontvangen zegeningen.

Daarom is het goed, dat ook de kinderen weten wat God van ons vraagt. Op sommige plaatsen is de christelijke school op bid-en dankdag gesloten, zodat men naar de kerk kan gaan.

Op andere plaatsen bezoeken de schoolkinderen een speciaal voor hen georganiseerde jeugddienst.

In zo'n dienst wordt de preek aangepast aan het niveau van de kinderen. De te zingen psalmen komen voor op de lijst met de te leren liederen op school.

In de meeste gevallen wonen de kleuters deze diensten niet bij. Ze kuni^en bij deze dagen worden betrokken door op school te werken over de thema's 'bidden' en 'danken'.

* Reeds jong worden onze kinderen in aanraking gebracht met de christelijke feestdagen. In de meeste gevallen krijgt de kerstfeestviering het accent. Het is waardevol om op één of meerdere christelijke feesten met de bij de school betrokken gezinnen samen te komen.

De 'viering' kan plaatsvinden in de aula of gemeenschapsruimte van de school, maar - na goed overleg - ook in de kerk. De leerkrachten hebben bij zo'n viering de taak om 'het belang­ rijke' van zo'n christelijke feestdag

aan de orde te stellen. De kinderen kunnen hierbij op verschillende manieren worden betrokken.

* Het is op een aantal scholen de gewoonte om één of meerdere keren per jaar een themaweek te organiseren.

De bijbellessen worden die week in de gehele school rond een gekozen thema gegeven.

De verwerkingen, die gebundeld worden in een boekje, worden eveneens op het thema afgestemd.

De afsluiting van de gehouden themaweek vindt plaats in een kerkdienst op de zondag erna, waarvoor alle bij de school betrokken kinderen èn ouders worden uitgenodigd.

De predikant brengt in de themaweek een bezoek aan school om ervan op de hoogte te zijn op welke wijze de leerlingen hebben gewerkt.

Zodoende is de predikant voor de kinderen geen onbekende. Het werken rond een bepaald thema kan die week zijn doorwerking hebben in catechese, op de jeugdclubs en in het open-jongerenwerk. Het thema staat dan in zo'n week binnen het gezin vele malen in de belangstelling.

Bij de weergave van bovengenoemde praktijkvoorbeelden zijn we beslist niet volledig. Het is een aanzet! De verschillende aktiviteiten, die worden ondernomen, moeten terug te vinden zijn in het Schoolwerkplan van de school.

We willen pleiten voor een goede relatie tussen (wijk)kerkeraad en schoolteam (en/ of schooldirektie).

Hierin kan een gezamenlijke zorg voor de gezinnen binnen de gemeente tot uiting komen.

Het gezinsgesprek...

Het moderne levenspatroon, gekenmerkt door haast en onordelijkheid, heeft in de gezinnen al veel veranderd.

Deze veranderingen zijn meestal niet ten goede. Toch zijn orde en regel in het gezin, maar ook het in openheid spreken, van zeer groot belang.

Dit geldt met name voor de al wat oudere kinderen in het gezin. Vooral als ze overdag op scholen van een heel andere identiteit de lessen volgen of als ze werken met collega's die een heel andere levensbeschouwing hebben. Er is ontzaglijk veel te praten, als je telkens wordt geconfronteerd met opvattingen en een levensstijl die erg afwijken van hetgeen waarin je bent onderwezen.

Wat is het fijn als je als kind je vragen en onzekerheden, je verdriet kunt uiten in een eerlijk gesprek.

Eén van de grote gevaren van onze tijd is dat, terwijl beïnvloeding van buitenaf groter wordt, de communicatie met elkaar binnen het gezin gebrekkiger wordt. Hierdoor leven jongeren en ouderen langs elkaar heen!

Dit wil de vorst der duisternis juist bereiken om de afbraak van de samenleving te versnellen.

Door middel van een gezinsgesprek kan er veel worden gecorrigeerd, gestimuleerd en onderwezen.

Dan is het echt niet zo, dat een eenvoudige vader niets kan betekenen voor zijn studerende kinderen.

Het is voor de ouders een opdracht om zich bezig te houden met Gods Woord en de belijdenisgeschriften èn tevens moeten deze ouders goed op de hoogte zijn van wat er gebeurt in de samenleving. De vele gevaren, die onze gezinnen bedreigen, moeten door de ouders worden onderkend.

Dit kan alleen als zij zich ervan op de hoogte stellen door middel van goede informatiebronnen.

We mogen onze kinderen toch niet aan de

Moloch offeren! We lezen in Deut. 6 vers 6 en 7: 'En gij zult ze uw kinderen inscherpen en daarvan spreken als gij in uw huis zit, en als gij op de weg gaat, en als gij nederligt en als gij opstaat'.

Hiervoor is toerusting nodig. Deze toerusting kan plaatsvinden in gezin, kerk en school.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen