Kerknieuws

BEROEPEN TE:
Gen. Synode tot zend. pred. in Ref. Church Zimbabwe: drs. M.J. Middelkoop te Babyloniënbroek, die dit beroep heeft aangenomen.
Enschede (part-time): H.F. Venema aldaar, die dit ber. aannam.
Groesbeek: C.P. Wijnberg te Oosterend en Itens, aangenomen.
Boskoop: G.J. van Steeg te Vriezenveen.
Genemuiden: J. Niesing te Hagestein.
Leiderdorp: B.A.M. Luttikhuis te Kloetinge.
Groningen: P.J. den Admirant te Kampen.
Nieuw Vennep: W. Wagter te Rijnsburg.
Almkerk: G.J. van Beek te Bant-Rutten.
Ochten: C.D. Zonnenberg te Benschop.
Odijk: S.J. Dingemanse te Schiermonnikoog.
Benthuizen (deelgem.): kand. D. van Arkel te Utrecht.
Middelharnis en Alblasserdam: A. Schaap te Hasselt.

AANGENOMEN NAAR:
Deil en Enspijk: C. v.d. Zwaard, kand. te Utrecht.
's-Gravenhage: C. van der Sluis te Rozenburg.
Ede: C. v.d. Worp te Dussen.
Heerjansdam-Kijfhoek: S.T. Baarda te Capelle a/d IJssel.

BEDANKT VOOR:
Vriezenveen: C.G. Graafland te Nagele-Tollebeek.
Kamerik: M. Goudriaan te Apeldoorn.
Ouddorp: Tj. de Jong te Garderen.

AFSCHEID VAN DS. F. HOEK VAN DE HERVORMDE GEMEENTE AALST (GLD.)
Na de gemeente Aalst 4,5 jaar te hebben gediend, nam ds. Hoek in de middagdienst van 28 januari afscheid i.v.m. zijn vertrek naar de Hervormde Gemeente van Goedereede. De tekst voor deze dienst was Hebreeën 13 : 20, 21. Men zou dit gedeelte uit de brief de climax van de brief kunnen noemen. Nog eens wordt vermeld waar de brief over ging, nl. het werk van de Heere Jezus als Hogepriester, de vermaning om trouw te blijven en om de Heere welgevallig te leven. Dat is zaak van gebed. Daaruit blijkt afhankelijkheid. Zo wordt God een God van de vrede genoemd. Alleen door het werk van Christus op Golgotha was het mogelijk, dat God aan Zijn vijanden weer vrede aanbood. De Vader heeft op Pasen betoond, dat aan alle vredesvoorwaarden is voldaan. Delen wij reeds in die vrede? Kom toch tot Hem, want al waren uw zonden als scharlaken, ze zullen worden wit als sneeuw. Dan is er zeker geen sprake van een gestolen vrede. God biedt die toch juist aan! Ziet toe, dat u Hem, Die spreekt niet verwerpt. Hij is de grote Herder der schapen, die ook voor de gemeente Aalst zorgt, al gaat haar predikant weg. De inhoud van het gebed is dan de bede om de volmaking in alle goed werk. Goede werken behoren nl. wel terdege bij het christelijk geloof. Aan alle kanten wordt het geloof belaagd. Verachtering in de genade is beslist niet denkbeeldig. Als dat zo bij ons is, dan is 't goed de oorzaken daarvan eens op te sporen. Anders zou dat fataal kunnen zijn voor de zaligheid, want zonder heiligmaking zal niemand de Heere zien. De bede: 'Leer mij naar Uw wil te handelen' blijft noodzakelijk. Dat houdt zeker geen werkheiligheid in. Het is de Geest van Christus door Wie de Heere in ons wil werken, wat voor Hem welbehagelijk is. Zoek dit alles dan ook in het gebed tot Hem. 'Als straks de overste Herder verschijnen zal op de wolken des hemels, dan zult u de onverwelkelijke kroon der heerlijkheid behalen. En dan gaat u zingen het lied van het Lam, lofzingen. En het zal zijn één kudde en één Herder om God eeuwig te loven en te prijzen. Amen.'
Na de dienst werd de familie Hoek nog toegesproken door burgemeester W. Hoornstra namens de burgerlijke gemeente, door ds. G.H. Koppelman namens classis en ring en door ouderling G.B. van 't Zelfde namens de gezamenlijke colleges en de gemeente.

DR. G.H. VAN DE GRAAF: ALLE ROE­MEENSE KERKEN MOETEN OP EIGEN WIJZE ORDE OP ZAKEN STELLEN
Voor alle kerken in Roemenië zijn de problemen immens. Omdat ze allen op hun eigen manier met het dictatoriale regime zijn omgegaan, moeten ze afzonderlijk orde op zaken stellen. Toch zijn ze daar niet uitsluitend mee bezig: er zijn groeiende oecumenische contacten. Vorige week vond bijvoorbeeld een eerste beraadslaging plaats van de Hongaarssprekende kerken in Roemenië: de lutherse, unitarische, rooms-katholieke en hervormde kerken. Ze denken na over een eigen positie ten opzichte van de staat. De kiem voor een nieuwe, echte Oecumenische Raad is gelegd. De Oecumenische Raad die er was verwerd in de twintig jaar van zijn bestaan van een echt gelijkwaardig samenspreken van kerken tot een door Roemeens-Orthodoxe Kerk gedomineerd gezelschap.
Dat zegt dr. G.H. van de Graaf, vice-voorzitter van de synode van de Nederlandse Hervormde Kerk, na een bezoek aan Roemenië. Hij was er een week lang, om de Raad van Bestuur van de Hongaarssprekende Hervormde Kerk in Roemenie te assisteren bij de voorbereidingen van een synode, die in maart zal plaatsvinden. Dr. Van de Graaf bracht groeten en het medeleven over van de synoden van de Nederlandse Hervormde Kerk, de Gereformeerde Kerken in Nederland en de Evangelisch-Lutherse Kerk in het Koninkrijk der Nederlanden, en tevens van de Europasectie van de Wereldbond van de Hervormde/Gereformeerde Kerken (WARC). De vicevoorzitter van de hervormde synode nodigde de Roemeense zusterkerk uit om in oktober de gezamenlijke vergadering van de drie kerken bij te wonen.

Orthodoxe kerkleiders 'transmissieriemen van de staat'
Na zijn terugkeer in Nederland stond dr. Van de Graaf uitgebreid de pers te woord over de situatie van diverse grote kerken in Roemenië. 'De Roemeense orthodoxe kerk, de grootste kerk van het land, waartoe 17 van de 23 inwoners behoren, heeft zich ongelofelijk gecompromitteerd. De patriarchen, metropolieten en priesters lieten zich bijna zonder uitzondering gebruiken als transmissieriemen voor de staat. Deze kerk heeft zelfs bevorderd dat de overheid alleen met haar als gesprekspartner namens alle andere kerken contact onderhield. Zo was ook haar positie in de Wereldraad van Kerken: de andere kerken werden niet gehoord, niet gezien.

Volgens dr. Van de Graaf zijn in de Roemeens-orthodoxe kerk de echte gecompromitteerden nog niet afgetreden. Metropoliet Antonie, die de Hongaren volgens hem echt wilde 'afknijpen', zit nog in het zadel, terwijl patriarch Teoctist een plaatsvervangend lijden op zich heeft genomen, en is afgetreden. Onder de leden van de Roemeens-orthodoxe kerk overheersen gevoelens van machteloosheid. 'Hoe komen we van een hiërarchie af, die niet door ons gekozen is', is de vraag die veel kerkleden bezighoudt. De snelle schuldbelijdenis van de bisschoppenconferentie zorgde voor teleurstelling. 'Moeten we het daarmee doen?', vroegen de kerkleden zich af. Wanneer de kerkleiders niet zelf de prudentie hebben af te treden, en zich bijvoorbeeld in een klooster terugtrekken, valt er weinig aan die situatie te doen. Daarbij komt dat Roemenen van huis uit grote eerbied hebben voor de kerkelijke leiders, die naar hun mening Christus bemiddelen. Aan hen vergrijp je je niet zomaar', aldus dr. Van de Graaf

Isolement voor rooms-katholieken
De Rooms-Katholieke Kerk in Roemenië, met 750.000 leden, koos vanaf het begin van Ceausescu's regime voor het isolement. Ze gehoorzaamde overheidsbevelen niet. Een voorbeeld daarvan was dat de kerkleiding het rooms-katholieke priesters en bisschoppen verbood een protocol in te dienen bij de overheidsfunctionarissen over een gesprek met een buitenlandse bezoeker. Maar deze Rooms-Katholieke Kerk was totaal afgesneden van buitenlandse contacten, ook met Rome.'

Veel vernieuwingskansen in hervormde kerk
De op een na grootste kerk, de Hongaarssprekende hervormde kerk die 800.000 leden telt, is deels gecompromitteerd. Bepaalde bisschoppen en predikanten collaboreerden, terwijl anderen juist een enorme kritische zin aan de dag legden jegens overheid en staat.
'In de hervormde kerk zijn veel kansen gegeven om tot vernieuwing te komen. Iedereen is het erover eens dat het oorspronkelijke aantal classicale vergaderingen weer ingevoerd moet worden. Onder Ceausescu's regime werden de twintig classes gereduceerd tot acht, omdat dat meer grip van de overheid op de kerk garandeerde. Uit de classicale vergaderingen kunnen nieuwe vertegenwoordigers naar de synode gekozen worden, en die verkiest dan nieuwe bisschoppen, waar nodig.' In ieder geval zal op 23 maart, de dag van de vergadering van de provinciale synode van Cluj, een opvolger voor bisschop Gyula Nagy gekozen worden. Zeer waarschijnlijk zal men ook zo spoedig mogelijk een opvolger voor de gevluchte bisschop Laszlo Papp van het kerkdistrict Oradea kiezen. Deze verkiezing geschiedt door de kerkeraden.

Direkt inspraak
Dr. Van de Graaf maakte tijdens zijn verblijf in Roemenië mee dat circa 100 hervormde predikanten en theologiestudenten demonstreerden voor het bisschoppelijk paleis in Cluj. Zij boden een petitie 'aan aan de kerkleiding. Daarin werd gevraagd of de kerkleiding wilde bevorderen dat mensen die de kerk in de voorbije periode veel schade berokkenden, het ambt zouden neerleggen. Ook vroegen de studenten om medezeggenschap in hun opleiding aan het Theologisch Instituut te Cluj. De bisschop-vicaris, die de petitie in ontvangst nam, maakte bekend aan de wensen tegemoet te zullen komen, aldus dr. Van de Graaf. Improvisatietalent was de kerkleiding niet vreemd: 35 predikanten en 35 studenten die kregen stante pede toegang tot de vergadering van de Raad van Bestuur. Ze kregen vanaf de publieke tribune ook het recht om het woord te voeren. Daarvan maakten ze gebruik, waardoor een echte dialoog ontstond. Voor Roemeense begrippen een bijzonderheid, zo zei dr. Van de Graaf. De inspraak leidde er overigens toe dat niet in juni of juli, zoals aanvankelijk de bedoeling was, maar reeds in maart de nieuwe kerkleiding gekozen zal worden.

Dankbaarheid en zorg
Opvallend vond de vice-voorzitter van de hervormde synode de enorme openheid en hartelijkheid, waarmee men elkaar op de vergadering van de Raad van Bestuur van de kerk begroette, in de nieuwe situatie. 'Een houding van verzoening, zonder het verleden te willen toedekken', zo zei hij. Ook dankbaarheid voerde de boventoon, had hij gemerkt. Een van de redenen daarvoor was de massale aanmelding van nieuwe hervormde theologiestudenten. Die werden de laatste jaren maar mondjesmaat (circa tien per jaar) toegelaten door de regering, maar in januari zijn er bijna veertig van de eerder teleurgestelde studenten met de opleiding begonnen. Dr. Van de Graaf vertolkte ook de zorg van de Roemeense burgers en kerkleden, die door de onverwachte ontwikkelingen in een soort vacuüm terecht zijn gekomen. Er is niet gebroed op nieuwe gedachten, zo zei hij. De schappen in de boekwinkels zijn leeg: de boeken van Ceausescu zijn eraf gehaald, maar er is nog niets voor in de plaats gekomen.'

Tökes niet uniek
Hij had diverse malen gesproken met ds. Laszlo Tökes, die ongewild een voortrekkersrol speelde in de revolutionaire gebeurtenissen in Roemenië. Tökes wordt volgens dr. Van de Graaf beschouwd als de held van de natie. Een kerkdienst waarin hij voorgaat, trekt duizenden toehoorders — meer dan Billy Graham ooit op de been kreeg. Uit veiligheidsoverwegingen keert ds. Tökes nog niet naar zijn standplaats Timisoara terug. Het leger heeft hem dat overigens verboden. In de stad hebben zich duizenden Securitate-agenten samengetrokken, die mogelijk uit wraak een aanslag op hem zouden kunnen plegen, en een enorm bloedbad veroorzaken. Tökes' presentie in het Front van Nationale Redding noemde dr. Van de Graaf van symbolische betekenis. 'Hij draagt minder dan bijvoorbeeld Walesa en Havel een visie, een conceptie uit. Wel is hij een pleitbezorger van verzoening tussen diverse bevolkingsgroepen. Maar hij was beslist niet de enige die daarom bekend stond: ook een tiental andere jonge predikanten had dezelfde opvattingen en vertoonde eenzelfde gedrag. Aanleiding voor de rellen in Timisoara was eigenlijk dat Tökes kunstenaars vroeg Hongaarstalige gedichten in de kerkdienst voor te dragen. Gezien het feit dat Hongaarse theaters en scholen gesloten waren, leidde dat tot irritatie. Tökes legde een verbinding tussen kerk en samenleving, die de overheid niet wenste. Zij had de kerken monddood gemaakt in de samenleving, en hen teruggedrongen naar de cultus-viering in de kerkgebouwen. Voor de Roemeens-orthodoxen was dat geen probleem, maar voor de protestantse kerken wel. Volgens dr. Van de Graaf komen de Roemeense burgers en media nu naar de onderdrukte kerken toe om van hen vergadertechniek en zelfstandig bestuur te leren. Ook vragen ze om contacten met instanties in het buitenland, zoals politieke partijen.
Dr. Van de Graaf studeerde van 1968 tot J970 in de Roemeense stad Cluj. Hij promoveerde er tot doctor in de theologie op het onderwerp 'De Nederlandse academies en het Zevenburgse protestantisme in de achttiende eeuw'. Na zijn studietijd keerde hij regelmatig terug naar Roemenië.
(Hervormd Persbureau)

UITERLIJK MEDIO 1991 ONTWERP VOOR SAMEN OP WEG-KERKORDE?
Op woensdag 14 februari a.s. zal in conferentiecentrum De Blije Werelt te Lunteren de gezamenlijke vergadering van de hervormde en gereformeerde synoden plaatsvinden. Een uur voor aanvang van deze gezamenlijke vergadering komt de hervormde synode afzonderlijk bijeen voor de kerkordelijk verplichte verkiezing van een moderamen. Die moet plaatshebben in de eerste vergadering van een kalenderjaar.
De bijeenkomst in Lunteren zal voornamelijk gaan over de toekomstige kerkorde van de Samen op Weg-kerk. Het voorstel van de Raad van Deputaten is om een commissie ad hoc in te stellen die uiterlijk medio 1990 een ontwerpkerkorde aan de synoden voorlegt. Voorgesteld wordt de Schets '88 te laten rusten, en concreter bezig te gaan met een samenhangend geheel van kerkordelijke bepalingen.
Uit de voorstellen blijkt dat de grootst mogelijke meerderheid van de Raad van Deputaten op de lijn zit van het moderamen van de hervormde synode. Dit wees een te vullen 'Statuut' als lege huls af, omdat dit dreigde een lappendeken te worden. Ook had het bezwaren tegen een gefaseerde en gedifferentieerde 'werkingssfeer' die werd voorgesteld.
Er zullen hoge eisen gesteld worden aan de leesbaarheid en 'doorzichtelijkheid' van de ontwerp-kerkorde, blijkt uit het vergaderstuk dat de hervormde en gereformeerde synodeleden deze week in de bus kregen. 'Begin en hoofdlijn' voor de ontwerp-kerkorde zal structuur van de Hervormde Kerkorde van 1951 zijn, zo luidt het voorstel. 'Juist de hervormde kerkorde heeft bewezen ruimte te bieden voor leven met een verscheidenheid van gaven binnen één kerkelijk verband', aldus de Raad van Deputaten Samen op Weg in zijn rapport over de toekomstige kerkordelijke vormgeving van h(v)ereniging. Het kerkordelijke gedachtengoed van de gereformeerde kerken kan inwerken op dat van de Nederlandse Hervormde Kerk, stelt de Raad van Deputaten. Ook moet het reeds verworven materiaal — bijvoorbeeld de Verklaring van Overeenstemming — uit het Samen op Weg-proces erbij betrokken worden. De Raad van Deputaten memoreert overigens dat al in 1984, maar ook later in 1986 en 1988, gepleit werd voor deze binding aan de hervormde kerkorde.

Redenen voor Afscheiding en Doleantie nog geldig na 1951?
Dit Samen op Weg-college schrijft erdoor getroffen te zijn 'dat zo weinig in de beschouwingen wordt betrokken de vraag in welke mate met het inwerkingtreden van de kerkorde van de NHK in 1951, het geding, dat in de vorige eeuw gesteld werd vanuit de Kerken van Afscheiding en Doleantie, in beginsel ten einde is geraakt. Is dit in feite ook niet gezegd in de 'Verklaring van overeenstemming' wanneer daarin opgemerkt wordt dat de verschillen die er nog zijn in elk geval niet kerkscheidend zijn?'
(Hervormd Persbureau)

KANDIDATEN
In onderstaande kolom staan de namen en adressen van Hervormd Gereformeerde kandidaten die bevoegd zijn in de dienst des Woords voor te gaan. Alleen op persoonlijk initiatief van de kandidaten zelf komen hun namen in deze kolom voor.
Drs. M.F. van Binnendijk, Frieslandstraat 22, 5144 EG Waalwijk (Besoyen), tel. 04160-34777, tweede adres Waterweg 37, 3731 HD De Bilt.
W.G. v.d. Boogert, De Sav. Lohmanlaan 15, 3445 VD Woerden, tel. 03480-19920.
G. v.d. Brink, Vetkamp 46, 3861 JR Nijkerk, tel. 03494-60477.
T. van Bruggen, Geer 51, 4243 JT Nieuwland, tel. 03459-398.
H. Buitink, Noorderpalen 8, 8321 CN Urk, tel. 05277-2808 b.g.g. 03404-52445.
L.D. Burger, Roemer Visscherstraat 14, 2741 BD Waddinxveen, tel. 01828-13689.
Drs. P. Janse, Schoutstraat 34, 4336 HS Middelburg, tel. 01180-28428.
J. van der Kolk, Leliëndaal 10, 6715 KG Ede, tel. 08380-35976.
P.J. Krijgsman, Albert Cuypstraat 60, 2981 CA Ridderkerk, tel. 01804-27261.
E. v.d. Meer, Marconistraat 176, 1223 BZ Hilversum, tel. 035-856846.
Drs. W.H.Th. Moehn, IJsseldijk Noord 224a, 2935 BN Ouderkerk a/d IJssel, tel. 01808-1146.
C. Molenaar, A.S. Talmastraat 12, 3354 AC Papendrecht, tel. 078-157045.
J. Mulder, Broeksteeg 12, 6741 JT Lunteren, tel. 08388-2501.
J. Noordam, Tollensstraat 36, 2712 EH Zoetermeer, tel. 079-165538.
B. Oosterom, Bij de kerk 11, 2965 AA Nieuwpoort, tel. 01843-2081.
A. van Rijsbergen, Piet Heynlaan 60, 3931 AE Woudenberg, tel. 03498-3437.
H. Russcher, Noorderpalen 40, 8321 CN Urk, tel. 05277-2447.
A.J. Sonneveld, Kon. Julianalaan 48, 3738 VD Maartensdijk, tel. 03461-1806; thuisadres: Tra 32, 8684 CX 't Harde, tel. 05255-2930.
C.B. Stam, Mispelgaarde 36, 3992 JW Houten, tel. 03403-74339.
W.G. van den Top, Geerestein 3, 6714 DK Ede, tel. 08380-39380.
C. van Vliet, Havenstraat 6, 3441 BJ Woerden, tel. 03480-19657.
J.P.J. Voets, Dorpsstraat 281, 2391 CE Hazerswoude, tel. 01728-7347.
A. van Vuuren, Russchersland 27, 7951 HK Staphorst tel. 05225-2086.
P.C. Zorge, De Kievit 20, 2935 VB Ouderkerk a/d IJssel, tel. 01808-1775.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen