De Zaaier

Horen en horen is twee. Met dit zinnetje zouden we de eerste van de zeven gelijkenissen, die in Mattheüs 13 aan de orde komen, kunnen samenvatten. De Heere Jezus wil ons door middel van de gelijkenis van de Zaaier op het hart drukken, dat het van allesbeslissend belang is hoe we het Woord horen. Ziet dan toe, hoe gij hoort! Dat is de indringende vermaning die tot ons komt uit deze gelijkenis. Want één ding moeten we goed bedenken: het gaat in deze gelijkenis niet over mensen, die nooit het Woord van God gehoord hebben, integendeel zelfs. Jezus spreekt hier tot mensen, die allen gekomen waren, wellicht van heinde en ver, om Hem te horen. Hij spreekt hier, om zo te zeggen, tot kerkmensen. Een grote menigte van mensen zat neer aan de oever van het meer van Galilea om te luisteren naar Hem, Die de woorden van het eeuwige leven heeft. En juist die grote toevloed van de schare was wellicht de aanleiding tot het uitspreken van deze gelijkenis. Immers, Jezus wist dat Zijn woorden niet bij ieder dezelfde uitwerking zouden hebben.
Hij roept het Evangeliewoord uit aan het strand van de zee van Tiberias. En Hij doet dat in gelijkenissen.
Ziet, een zaaier ging uit om te zaaien. 'Ziet', een klein woordje, je leest er dan ook gemakkelijk overheen.. Toch moeten we dat maar niet doen, daar is het, net als elk ander Schriftwoord trouwens, te belangrijk voor. Dat woordje 'ziet' is als een alarmschel, het zegt ons: wat nu volgt, is uiterst belangrijk. Vestig er de aandacht op! Er wordt gezaaid. Toen door de grote Zaaier, Die het zaad van Zijn Woord met milde hand uitstrooide over de harteakkers. Er wordt nu nog gezaaid. De Koning van de kerk zendt Zijn onderdanen uit om het zaad vol leven en kiemkracht uit te strooien aan alle wateren. Zo wordt er gezaaid door middel van de prediking van het Evangelie. Maar dat niet alleen, ook door middel van de opvoeding, het christelijk onderwijs, de catechese, het kring- en clubwerk binnen de gemeente en het huisbezoek. Ziet, let erop, ga er niet, aan voorbij. Het zaaiwerk is niet iets dat in deze wereld zozeer in het oog springt. Het is geen wereldnieuws, althans voor de massamedia niet. Toch heeft zaaien alles te maken met het goede nieuws voor deze wereld. Wij hebben een woord, het Woord voor de wereld.
Ziet, een zaaier ging uit om te zaaien. Zaaien, dat is niet iets bijkomstigs, een aktiviteit naast vele andere. Nee, dat is het hoofdwerk van de Heere op aarde en in de gemeente.
Er wordt gezaaid. Ziet u het? Heb jij er oog voor? We zijn er zo aan gewend. We hebben de bijbel, we mogen eruit lezen en zo het zaad over ons en ons gezin heen laten komen. Er is zondag aan zondag de eredienst, waarin het zaad rijkelijk wordt uitgestrooid. En naar goede gewoonte (of slechts uit gewoonte?) gaan we op. Maar gewoon is dit allerminst. Het is een teken van Gods trouw en goedheid, een blijk van Zijn zorg over ons leven, dat we tot elkaar kunnen zeggen: ziet, de Zaaier ging uit om te zaaien. Ja, inderdaad Zaaier met een hoofdletter.
De Zaaier is namelijk de Zoon des mensen (vers 37). Zaaien is Zijn werk, werk dat gebeurt in Zijn Naam. Het is daarom ook geen ijdel werk. Gods Woord zal niet ledig weerkeren. Jezus' komst in de wereld is gericht op het uitdragen van dit Woord onder de mensen om hen daardoor te behouden.
De Heere Jezus presenteert Zichzelf hier onder het beeld van een zaaier. Velen onder de scharen komen voornamelijk om wonderen en tekenen te zien, zij willen vruchten plukken van Jezus. Hij gaat nu echter hun voorstellingswereld ombuigen: niet Hij is de oogst, die zij gaan binnenhalen, maar zij moeten de oogst opbrengen, vruchten voortbrengen. Hij is uitgegaan om te zaaien, zij zijn de bodem waarop Hij zaait.
En toen Hij zaaide viel een deel van het zaad bij de weg; en de vogels kwamen en aten dat op. Ja, zo gaat dat. De scharen kennen het tafereel, het is uit het leven gegrepen. Zouden ze ook inzien, dat het een beeld is gegrepen uit hun leven, in ieder geval uit het leven van velen van hen? Gezien vers 14 denk ik van niet. Wij kennen, in een tijd van landbouwmechanisatie en onafzienbare akkers, dit tafereel (vrijwel) niet meer. Daarom is 't goed te beseffen, dat een akker zoals hier bedoeld, nogal verschilt van onze akkers. Het is een ongelijk, rommelig stuk grond waarop de distels en de doornen welig tieren. En dwars er doorheen loopt een voetpad, platgetreden door de voorbijgangers. En dat pad nu duidt Jezus aan als de weg. Het innerlijke leven, het hart van sommige hoorders, zo zegt Hij, lijkt op zo'n platgetreden paadje. Iedereen mag er vrij doorheen en er overheen lopen. Het staat voor alles open, behalve voor het zaad van Gods Woord. Alles wat de wereld, de massamedia, de tijdschriften en de kranten bieden, laten ze als een wals over zich heen komen. En dat heeft tot gevolg dat ze platgewalst, dichtgewalst worden. Een hart waarop het zaad afketst. Wie zich openstelt voor alles wat ons geboden wordt, kan zich daardoor weleens afsluiten voor het Woord.
En een deel van het zaad viel bij de weg. De boodschap des vredes komt wel tot hen, maar dringt niet in hen. Het gaat in dit vers over kerkmensen, die jaar in jaar uit onder de prediking opgaan, maar de klanken van het Evangelie maar over zich heen laten gaan. Dan laten we het zaad van het Woord maar tegen ons aantikken en worden er niet heet of koud onder. We hebben geen boodschap aan het Woord. Dan geldt van ons het Schriftwoord: ze hebben oren, maar ze horen niet; ze hebben ogen, maar ze zien niet. We horen de prediking, het Woord van het Koninkrijk wel, maar we verstaan het niet. We zitten echt niet te slapen in de kerk en toch dringt het Woord niet in ons hart in.
Het woord dat in de grondtaal voor 'verstaan' gebruikt wordt, kunnen we ook vertalen met inzien, tot inzicht komen. We horen het Woord wel, maar zien niet in dat achter dat Woord de Heere staat en ons steeds weer toeroept: kom tot Mij en word behouden, waarom zou u toch verloren gaan? We nemen de prediking voor kennisgeving aan of ze gaat het ene oor in en het andere weer uit. We blijven onbewogen onder de schoonste beloften en ernstigste bedreigingen. Onbewogen bij het horen van het Kerstevangelie, onbewogen bij het kruis van Golgotha, onbewogen bij het voorhouden van onze schuldenregister, bij het voorstellen van de Middelaar, bij het vooruitzicht op de eeuwigheid. Het doet ons niets, helemaal niets!
Het is een verbijsterende mogelijkheid, waarop Jezus in dit deel van de gelijkenis doelt. Hier wordt immers niets minder gezegd dan dat het levende en levenwekkende Woord van God kan worden uitgezaaid, zonder dat er ook maar iets met en onder dit Woord gebeurt in het hart en leven van de mensen. Koud de kerk ingekomen, koud de kerk weer uitgegaan. De prediking deed ons niets. Wel door het zaad aangeraakt, maar er niet door geraakt in het binnenste van onze ziel. Want het ketste af op de hardheid van ons hart. En daar blijft het dan liggen. Nee, toch niet. Achterom kijkend ziet de zaaier ze al aankomen, vogels. Volgende week hopen we die geestelijke boosheden uit de lucht te volgen in hun vlucht en vraatzucht. Tenslotte nog eenmaal de vermaning aan ons allen: ziet dan toe, hoe gij hoort!

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen