Torenspitsen-gemeenteflitsen

NIEUW-LEKKERLAND
Rond het jaar 1000 n. Chr. werd de Alblasserwaard opnieuw bewoond gebied. Daarvóór was het eeuwenlang een moeras van riet, bomen en struiken, waaruit een dikke veenlaag ontstond, naar het scheen ongeschikt voor menselijke bewoning. Maar in de periode van 1000 tot 1370 vond de grote ontginning plaats. Tevens werd een eenvoudige bedijking aangelegd. Aanvankelijk liep deze dijk ten oosten van Leckelant en waarschijnlijk moesten de toenmalige bewoners van ons dorp regelmatig hun toevlucht nemen tot de midden in de polder oprijzende Schoonenburgse heuvel. In 1320 hadden ook de Leckelanders beschutting van een dijk gekregen en vanaf die tijd zal het dorp zich verder ontwikkeld hebben.
Wat het godsdienstige leven betreft, was ons dorp aangewezen op de parochie aan de overkant van de Lek: Lekkerkerk. Deze gemeenschap heette aanvankelijk Oudt Leckelant, waardoor voor ons dorp de naam Nije-Leckelant ontstaan is. In 1455 krijgt Nieuw-Lekkerland echter zijn eigen kapel, waarschijnlijk op dezelfde plaats als waar nu de kerk staat.
Tot ongeveer 1570 werd in deze kapel, die in 1492 vergroot was en de status van parochiekerk had gekregen, de mis bediend.
Nog in 1567 wordt melding gemaakt van een visitatie aan pastoor Jan Jansz. Als echter in 1572 het belangrijke Dordrecht zich achter de reformatie schaart en de zijde van Willem van Oranje kiest, vindt ook een doorbraak van de reformatie in de Alblasserwaard plaats. De gevolgen blijven niet uit. De Spanjaarden trokken met pekfakkels de dorpen door en brandden plat wat ze tegenkwamen. Ook de Nieuw-Lekkerlandse kerk moest het in 1575 ontgelden. Inmiddels was ook Jan Jansz de nieuwe leer toegedaan. Hij werd door de classis Dordrecht naar Oudewater gezonden. Hier stierf hij de martelaarsdood aan de galg.
Lange tijd heeft de kerk er 'gedestreert' bij gelegen. Pas in 1646 vindt herbouw plaats. Dan staat reeds de derde predikant in Nieuw-Lekkerland: Jacobus Outhovius. Na de overgang tot de reformatie is Nieuw-Lekkerland nl. opnieuw enige tijd bediend in combinatie met Lekkerkerk. Menigmaal gebeurde het echter dat de predikant, die in Lekkerkerk woonde, vanwege zwaar weer de Lek niet kon oversteken, waarmee de Lekkerlandse gemeente weer een zondag van prediking verstoken was. Reeds in 1586 ging naar de Synode in Rotterdam een verzoek tot splitsing, maar het duurde tot 1616 aleer dit er door was. Vanaf die tijd behoorde Nieuw-Lekkerland tot de classis Dordrecht en kon het zelfstandig beroepen.
Welnu, deze derde predikant kreeg faam door zijn uitvoerige geschiedbeschrijvingen. Ook is van hem een boetepreek bewaard gebleven – n.a.v. één van de 33 overstromingen die de Alblasserwaard geteisterd hebben – waarin hij gewag maakt van de goddeloze praktijken in ons dorp. Op deze situatie stuit ook één van de meest bekende predikanten, die ons dorp heeft gehad: ds. Petrus van der Velden. Als proponent beroepen, deed hij in 1681 intrede met een preek over 2 Kor. 5 : 20: 'Zo zijn wij dan gezanten van Christuswege…' Vanaf het begin was er een enorm verzet tegen deze prediking, zelfs zó dat de predikant naar het leven werd gestaan. Na enkele jaren kwam er een ommekeer. De Heere gaf vrucht op de prediking. Zó rijk 'dat er bijna geen huis op het dorp gevonden werd, of er waren aan zichzelf ontdekten'. Het dorp kreeg een andere gedaante. Uitvoerig is deze opwekking beschreven in het lezenswaardige boekje 'De merkwaardigste lotgevallen van Petrus van der Velden'.
In 1847 is de kerk afgebroken. Een nieuw kerkgebouw verrees op dezelfde plaats. Dat kon in die tijd nog voor 17.000 gulden; 12.000 hiervan werd bijeengebracht door vermogende leden, de rest werd verkregen uit subsidies van Land, Provincie en Synode. Dit gebouw werd in 1966 uitgebreid en op dit moment worden opnieuw plannen voorbereid om de kerk te vergroten.
Niet altijd heeft vanaf de kansel de Gereformeerde prediking geklonken. Vooral met de Doleantie in 1888 onderging de hervormde kerk een gevoelige aderlating. Jarenlang volgde een schrale prediking voor een schamel aantal kerkgangers. Verandering kwam er toen in 1919 plotseling ds. Hulscher overleed. De kerkeraad nodigde de eerw. heer J. Vroegindewey uit om te komen preken. Nadat hij 's morgens had gepreekt, was 's avonds de kerk stampvol. Deze omslag kreeg zijn bevestiging in de overkomst van ds. G. Alers. Hij bracht een voluit gereformeerde prediking en gaf de stoot tot het opstarten van verenigingswerk. Nog steeds mag er een bloeiend verenigingsleven zijn. Jeugdverenigingen, mannenvereniging, vrouwenstudiekring, bijbelkring en open jeugdwerk. In de voorbereidingsweek voor het Heilig Avondmaal draagt de bijbelkring het karakter van een bijeenkomst tot verootmoediging en gebed. Wonderlijk zijn Gods wegen. Heel duidelijk komt in deze gemeenteflits naar voren, dat het in stand houden van een gemeente geen mensenwerk is, maar Gods werk. Door Zijn genade worden er ook in onze tijd toegebracht tot het Koninkrijk van Jezus Christus. Van 1616, toen Gerardus Verstegus als eerste predikant in de zelfstandige gemeente Nieuw-Lekkerland werd bevestigd, tot 1992, waarin ds. H. Penning als 28e predikant zijn bediening in onze gemeente neerlegde, was er de trouwe zorg van de Heere over Zijn gemeente. Ondanks onze ontrouw. Hem zij daarvoor de dank en eer.

J. Molenaar

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen