Globaal bekeken

In De Wachter Slons schreef F(lorijn) te S(cherpenzeel) het volgende over de Kerstdatum:

'leder jaar weer, op 25 en 26 december is het Kerst. Merkwaardig eigenlijk die datum, want er is in de hele Bijbel niets wat aanleiding geeft om het feest juist op deze dagen te vieren. Geen wonder dan ook dat het ontbreken van een Bijbelse onderbouwing verscheidenen ertoe gebracht heeft om zich daar met kracht tegen uit te spreiden. Zo behoorde tot de tegenstanders van het Kerstfeest - om er maar één te noemen - de Dordtse Synode van 1574. De afgevaardigden daar vonden het beter om het maar af te schaffen.

Ze hebben hun zin niet gekregen, en daaruit blijk al hoe hardnekkig de traditie rond Kerst Is. En dat, terwijl ook dit een traditie is, die vele jaren na de geboorte van Christus is ingesteld. Want het Kersfeest wordt voor het eerst vermeld In het jaar 354. Op grond daarvan gaat men ervan uit dat zo'n der tig jaar eerder 25 december voor de viering werd gereserveerd.

Maar waarom nu juist 25 december? Daar zijn verschillende verklaringen voor Het meest aannemelijk Is een theorie waarin verband wordt gelegd tussen het Romeinse feest van de "Natalls Sol Invictl" (het feest van de geboorte van de onoverwinnelijke zon) en het Kerstfeest. Dit fee van de "Natalls Sol Invictl" werd tijdens de regerin van keizer Aurelianus zo rond het jaar 275 na Chr verordend als een publieke feestdag. Nu acht me het waarschijnlijk dat de bisschop van Rome, die zo'n vijftig jaar later het Kerstfeest op deze dag plaatste, een goede mogelijkheid zag om het heidense feest zo door een Christelijke viering te verdringen.

Men kan zich daarbij afvragen of de betreffende bisschop gedacht heeft aan de tekst van Maleachi 4:2. Is dat zo, dan heeft hij het feest van de geboorte van de onoverwinnelijke zon veranderd In het feest van de geboorte van de Zon der gerechtigheid. Want in Maleachi 4 : 2 staat: Ulieden daarentegen die Mijn Naam vreest, zal de Zon der gerechtigheid opgaan, en zal genezing zijn onder Zijn vleugelen".

Dan heeft ook de verandering van het heidense feest in het Kerstfeest voor onze tijd veel betekenis want niet het door de Romeinen vereerde hemellichaam de zon staat dan in het middelpunt, maar de Zon der gerechtigheid.

Wie tenslotte de moeite neemt om de kanttekening bij Maleachi 4 : 2 in de Statenvertaling op te slaan, kan daar lezen: De Zon der gerechtighieid wordt Christus Jezus genoemd, omdat Hij de verstanden door Zijn Woord en Geest verlicht, en de harten der gelovigen verkwikt door vergeving der zonden en toerekening der gerechtigheid". Dat is een mooie en duidelijke verklaring. Maar wordt hierin ook niet tegelijk het wezen van het Kerstfeest uiteen gezet? '

Uit een rondzendbrief van dr. G. H. Cohen Stuart het volgende over het joodse Chanoekkafeest.

'Het Chanoekkafeest begint dit jaar op zondagavond 17 december. Op dit feest wordt elke avond een extra lichtje aangestoken, zichtbaar voor alle voorbijgangers, totdat alle acht (plus één) lichten branden. Het feest viert de herinwijding van de tempel te Jeruzalem in de winter van 162 BCE (v. Chr). Het Johannesevangelie (10:22) noemt Chanoekka "het vernieuwingsfeest - van de tempel - te Jeruzalem". Tijdens dit belangrijke feest wordt Jezus in de tempel gevraagd naar Zijn identiteit: Indien Gij de Christus (de Messias) zijt, zeg het ons ronduit". Jezus wijst op Zijn daden in de Naam van de Vader. Je identiteit blijkt uit je daden. Die tonen wie je bent en bij wie je behoort.

De identiteitsvraag "wie ben je, waar behoor je bij en sta je voor" was ook 2170 jaar geleden al aan de orde. De Seleucidische vorst Antiochus IV (die ook over Judea heerste) had de politiek van hellenisering (vergrieksing) zover doorgevoerd dat er voor Zeus varkens werden geofferd in Jeruzalem. Schaapachtig volgde ook toen al de meerderheid van wat van "hogerhand" kwam. De uitzondering was de priester Mattathias, stamvader van de Hasmoneese priesterfamilie uit Mode'in, een dorp 15 km ten noordoosten van Jeruzalem. Hij weigerde de afgoderij op bevel van hogerhand en begon met zijn zonen en volgelingen een gueriilaoorlog tegen het Seleucidische leger Onder leiding van zijn zoon Jehuda, die de bijnaam "strijdhamer", ha-makbi - Maccabaeus, kreeg kon na 3 jaar strijd de dienst aan Israels God hervat worden. De herinwijding van de tempel moest 8 dagen duren. Het gevonden kruikje gewijde olijfolie was voldoende voor slechts één dag. Niettemin werd de zevenarmige kandelaar in de tempel ontstoken. Het wonder was dat het licht 8 dagen bleef branden. De Hasmoneeën toonden hun identiteit door te staan voor hun Jood-zijn. Ze lieten zien, dat geloof om daden vraagt, ook al is de voltooiing van dat werk menselijkerwijs gesproken onmogelijk. De vraag naar een door daden getoonde identiteit komt in Israël telkens terug als men vraagt "wie is een Jood".'

Kerstgroet

Het is weer Kerstfeest, maar 't schijnt zinloos u te zeggen,
dat herders deze nacht verrukt zijn opgestaan.
U weet het allemaal; er valt niets uit te leggen;
't is lang geleden reeds en 't was hier ver vandaan.

De vuren doven uit en het wordt al maar kouder
Wie hoort nog 't zingen van Gods witte legermacht
in zijn bekommernis? De wereld wordt snel ouder;
het licht zinkt naar de kim. En daarna komt de nacht.

Er reist een karavaan verlangend door woestijnen;
elk der drie Koningen brengt zijn eerbiedig deel.
Maar wat ons 't meest ontroert: zij moeten slinks verdwijnen.
In dit verhaal schijnt slechts Herodes actueel.

Want heeft hij niet de macht en moet het Kind niet vluchten?
En hoort gij Rachel niet, die jammert om haar kroost?
En toch: een Gloria gaat zingend door de luchten;
op deze aarde vree; God kwam de mens tot troost

Nooit houdt het vragen op: Is alles reeds verloren?
En zo God ons bemint: waar is de laatste kans?
Dit heimwee laat niet los: Er is een Kind geboren,
een blijde ster wenkt stil en stralend aan de trans.

Het is weer Kerstfeest, maar is 't zinloos u te zeggen
dat herders deze nacht verrukt zijn opgestaan?
Waar God gesproken heeft daar valt niets uit te leggen,
waar Hij geroepen heeft, daar dient alleen gegaan.

Wij zingen Gloria en gaan het Kind begroeten.
't Was gratie dat Hij kwam bij mensen metterwoon.
God laat geen schreidend hart het eigen duister boeten.
Mijn hart, zingt Gloria en groet Gods eigen zoon.

(D. van der Stoep)

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen