Boekbespreking

Dit boek, geschreven door de historicus en archivaris van het Rijksarchief Compagnie, en door het lid van de Vakgroep Geschiedenis van de Rijksuniversiteit Leiden, Bossenbroek, handelt over 'prostitutie in Nederland in de negentiende eeuw'. Hoe is het mogelijk geweest dat rondom de eeuwwisseling de bordelen werden verboden? De liberale minister van Binnenlandse Zaken Thorbecke voerde al anderhalfjaar na zijn aantreden een reglementeringswet inzake prostitutie in. Vijfentwintig jaar na de inwerkingtreding van deze wet hadden 34 gemeenten zich geschikt 'naar de redelijkheidswensen van de centrale overheid'. Maar de strijd tegen de reglementering werd hartstochtelijk ingezet door Ottho Gerhard Heldering, de man van het Réveil en de Innere Mission, die de prostitutie afwees maar de prostituee opzocht 'om haar te redden'. Grondig wordt de strijd van Heldring en de zijnen historisch beschreven. Na de dood van Heldring nam Hendrik Pierson diens fakkel over. In een brochure (1878) noemde hij de reglementering van de prostitutie 'Gewettigde ontucht'. Hem ging het er niet (alleen) om 'de christen-filantropische krachten te bundelen', maar (ook) 'om de prostitutiekwestie als maatschappelijk probleem aan de orde te stellen in zo ruim mogelijke kring'. De schrijvers zeggen dat 'de goede Heldring, de pure zielenredder' was opgevolgd door 'een nietsontziende moraalridder'. Dit alles heeft ongetwijfeld een rol gespeeld bij de verdwijning van de gelegaliseerde prostitutie rondom de eeuwwende! De beslissende wending, aldus de schrijvers, kreeg gestalte in de jaren 1897-1904, toen de doorbraken op internationaal, nationaal en lokaal niveau elkaar in snel tempo opvolgden; 'redelijkheidsbesef, gevoel van sociale rechtvaardigheid, nieuwe medische inzichten, alles werkte nu in het voordeel van de prostitutiebestrijders. Piersons wil werd wet.

In dit boek wordt ons een vrij compleet beeld gegeven van de ontwikkelingen rondom dit maatschappelijk probleem in de vorige eeuw. Hoewel de activiteiten van mensen uit de kring van het Réveil adequaat worden beschreven, ontkomt de lezer ook niet aan de indruk dat het hier en daar ook wat besmuikt gebeurt, met een ondertoon van lichte gêne en met, wat het probleem zelf betreft, een toon van understatement. Hier en daar worden ook woorden inzake geloof gebezigd, die voor betrokkenen niet of minder herkenbaar zijn. De schrijvers legden intussen een belangrijke publicatie op tafel, waarbij wordt opgemerkt dat het opvallend is dat dit boek nu verschijnt, in het jaar 'waarin de prostitutiereglementering hier te lande haar veelbesproken comeback lijkt te maken'.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen