Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

Boekbespreking

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Boekbespreking

5 minuten leestijd Arcering uitzetten

J. P. Boendermaker, De eerste dag vieren. Liturgie voor gemeenteleden. Werken met 'Dienstboek', een proeve. Uitg. Boekencentrum, 146 blz. ƒ 25, - .

J. P. Boendermaker, De eerste dag vieren. Liturgie voor gemeenteleden. Werken met 'Dienstboek', een proeve. Uitg. Boekencentrum, 146 blz. ƒ 25,–.
Prof. dr. Boendermaker, em. hoogleraar liturgiewetenschap aan de universiteit van Amsterdam en de Vrije Universiteit en o.a. lid van de Commissie Dienstboek van de SoW-kerken, schreef in 1976 'Driemaal drie is negen', een boek voor hen die zich wilden verdiepen in wat zich afspeelt op het liturgisch erf. Dit boek is er een voortzetting van, dat wil zeggen, het is in veel opzichten een ander boek geworden, wat te maken heeft met het 'Dienstboek, een proeve', dat vorig jaar verscheen. We ontvangen informatie over wat liturgie is, een stukje geschiedenis over waar 'onze' liturgie vandaan komt, over de ontwikkelingen in de laatste decennia (tot het ontstaan van het Dienstboek, een proeve) en de voorgeschiedenis daarvan, de verschillende elementen van de eredienst en een overzicht en handleiding bij de leesroosters van het Dienstboek over het gehele kerkelijke jaar. Een handzaam boek voor hen die van het nieuwe Dienstboek gebruik willen maken. Voorshands is dat echter niet mijn bedoeling. Ik kom in het 'Dienstboek, een proeve' weinig van het klassiek gereformeerde tegen; hoofdlijn is een breed-oecumenische structuur, waarin van het klassieke gereformeerde weinig over is. Dat is met dit boek ook zo. De klassieke gereformeerde lijn komt terloops aan de orde, terwijl we m.i. in deze lijn een ontwikkeling hebben, die er zijn mag, ook al weet ik dat er ook sprake kan zijn van liturgische verstarring. De schrijver zegt: 'We hebben nu een prachtig en ruimbemeten dienstboek dat zoveel sturing en inspiratie kan geven.' (blz. 78). Ik meen dat te moeten betwijfelen. Veel van wat het Dienstboek biedt staat m.i. ver van de gemeente af en zal, hoe onderbouwd alle elementen ook mogen zijn, vele gemeenten nauwelijks dienen. Dat neemt niet weg dat dit boek een goede handleiding is voor hen die nader met het 'Dienstboek, een proeve' kennis willen maken.
H. Veldhuizen, Huizen

Jan Davidse. Het is vol wonderen om u heen. Gedachten over techniek, cultuur en religie. Uitg. Meinema, 104 blz.
Prof. dr. J. Davidse was ruim dertig jaar hoogleraar in de elektronica aan de TU in Delft. Hij schreef dit boek als een pleidooi voor e en bezinning op de plaats van de techniek en op de ethiek van het technisch handelen. De hoofdlijn van het boek is, dat de techniek en de theologie een ontwikkeling doorgemaakt hebben waardoor zij volkomen los van elkaar kwamen te staan. En dat, terwijl aan het eind van de 20e eeuw de voortbrengselen van de techniek ons leven beheersen en ieder het comfort daarvan dankbaar aanvaardt. Prof. Davidse zegt: de moderne techniek kwam, omdat ze los stond van het theologisch denken, onder invloed van de geest van de Verlichting, met als gevolg dat velen zich van de kerk en de theologie afkeerden. Van de weeromstuit is de moderne theologie nu bezig met een inhaalmanoeuvre door zich aan de eis van het rationale denken aan te passen, waardoor yele gelovige christenen in verwarring zijn geraakt. Zelf heeft hij ook moeite met het gemak waarmee de spiritualiteit wordt geknecht en veel van de Schrift tot metafoor wordt verklaard. Als ervaren beoefenaar van de technische wetenschap voelt hij zich verplicht om zijn stem te laten horen.
Het boek geeft allereerst een historische schets, waarin het laat zien dat de techniek in de religie een uitermate bescheiden plaats inneemt en grotendeels een seculiere aangelegenheid is, en pleit daarna voor een grondige herbezinning. Techniek en geloof hoeven elkaar niet uit te sluiten, integendeel, de techniek maakt gebruik van natuurwetten die de gelovige zal zien als wonderen van de natuur, die God gelegd heeft in de schepping. Vandaar de titel van het boek. Cruciaal is welke grenzen er gesteld worden. Omdat de theologie wéét van de macht van het kwaad in de zondige mens zal zij daarin moeten meedenken en meespreken. Daarbij denkt Davidse aan zaken als toelaatbare bewapening, genetisch manipuleren van voedingsgewassen, kernenergie; bewaking van de privésfeer, vertechnisering van de samenleving die tot verkilling kan leiden, enz. Fundamenteel zijn grondregels als: 'God en de naaste liefhebben' en 'niet heersen, maar dienen.' Citaat: 'Voorstanders van een soberder leefstijl, die de daad bij het woord voegen zonder in ideologische absurditeiten te vervallen, bewijzen dat het mogelijk is anders met techniek om te gaan.' In de laatste twee hoofdstukken werkt prof-Davidse twee voorbeelden uit, namelijk de elektronische informatietechniek, die nog lang niet aan de grens van de mogelijkheden is, en de televisie, twee ontwikkelingen met een uitermate groot maatschappelijk effect.
Het boek is met een geweldige gedrevenheid geschreven. Davidse pleit ervoor dat theologen zich op z'n minst een beeld vormen van hoe techniek functioneert. Onkunde kan blokkades opwerpen. Dit boek wil helpen blokkades weg te nemen. Het is daarom goed dat theologen – en niet alleen zij – dit boek lezen.
H. Veldhuizen, Huizen

Dit artikel werd u aangeboden door: de Gereformeerde Bond

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van donderdag 23 december 1999

De Waarheidsvriend | 24 Pagina's

Boekbespreking

Bekijk de hele uitgave van donderdag 23 december 1999

De Waarheidsvriend | 24 Pagina's