Pinksteren en de kerk

Geboortefeest

Is Pinksteren daarom het tijdstip waarop de kerk geboren is? Ja en nee. De uitstorting van de Heilige Geest van fundamentele betekenis voor de kerk. Zonder de overtuigende kracht van de Geest van God zou de kerk er zelfs niet zijn. Gods Heilige Geest trekt mensen uit de wereld. De kerk leeft door de Geest van God. Ze is levend gemaakt door Hem, vervuld met de Geest, daarom heet ze ook 'de tempel van de Heilige Geesf. Hij woont in haar midden. De kerk is niet door mensen gevormd, gesticht. Lukas vertelt in Handelingen 2 ons de uitstorting van de Heilige Geest, dat is wat de verhoogde Christus doet. Hij stort de Geest Die Hij uit de handen van Zijn Vader ontving uit. Vieren we met Pinksteren daarom het geboortefeest van de kerk?

Nee

Het niet juist om te zeggen dat met Pinksteren de kerk is geboren, dat Pinksteren het moment is waarop we 'de geboorte' van de kerk vieren. We belijden met de N.G.B. iri artikel 27 dat de kerk er is 'van het begin van de wereld af. En vervolgens herinnert dit artikel ook aan de donkere tijd waarin Achab koning was in Israël. En met verwijzing naar die geschiedenis zegt onze belijdenis 'dat deze heilige kerk van God wordt bewaad... hoewel ze soms... zeer klein en als tot niet schijnt gekomen te zijn in de ogen van de mensen'.

De belijdenis spreekt dus over de kerk van het Oude Testament. Zelfs vanaf Adam! De Heere God zocht Adam en zijn vrouw op, Hij sprak ze aan, Hij riep ze tevoorschijn. Dat is het geheim van de kerk. Ze is door God geroepen, uit deze tegenwoordige boze wereld geroepen. Ze is uit de wereld geroepen tot Gods licht.

De geloofsbelijdenis brengt de eenheid van de kerk van Gods uit het Oude en Nieuwe Testament onder woorden. Daarmee is de blijvende verbondenheid met het joodse volk beleden. We kunnen over de kerk van het Nieuwe Testament niet spreken zonder het Oude Testament erin te betrekken. De Heere vergaderde Israël, Zijn eigen volk, rondom Zijn grote daden, rondom Zijn inzettingen en Zijn woorden. De verhouding tussen de Heere en Israël is de verhouding van het verbond. Het werk van de Heilige Geest komen we ook daar tegen! Hoewel de Geest van God niet is uitgestort in het Oude Testament, 'stelde God van ouds Zijn Geesf in het midden van Zijn volk. Dat was voor het volk tot rijke zegen. Zo heeft de Geest van de Heere hen geleid. Maar, hoe zegenrijk dat ook was, niet het hele volk deelde in de Geest. Mozes en de profeten en de psalmdichters werden door Gods Geest geïnspireerd en vervuld. Dat was dus een beperking. Maar, in die beperking lag het verlangen, het perspectief

van Christus, de Gezalfde. Op Hem zou de volheid van Gods Geest rusten. En door Hem zou het volk tot profeten worden.

Dus de kerk is van ouder datum dan Pinksteren. Israël, Gods eigen volk is door God uit de volkeren geroepen. Israël was apart gezet om God te dienen, om heilig voor haar God te leven.

Christus

Er is nog een argument waarom we met Pinksteren niet het geboorte-uur van de kerk vieren. Christus verzamelde rondom Zich Zijn discipelen. Velen van Zijn volk stoorden zich aan Hem, hebben Hem verworpen. Anderen worden geroepen en getrokken tot Hem. Het begon al bij Johannes de Doper. Hij roept mensen tot een toebereid volk voor de Heere. Christus gaat er mee door onder Israël, Gods verbondsvolk. En Hij is niet los te denken van de Zijnen, de schapen van Zijn kudde (Joh. 10). Of met een ander beeld: Hij is het Hoofd en de Zijnen vormen Zijn lichaam. Aan hen deelt Hij het brood en de wijn. En Jezus spreekt erbij uit dat Zijn lichaam en bloed voor velen verbroken en vergoten wordt. Die 'velen' is Zijn gemeente, Zijn volk uit joden en heidenen. De gemeente, de kerk rust in Zijn werk. De gemeente is Zijn lichaam, is met Hem gekomen. Hij Zelfheeft in heel Zijn werk het fundament gelegd voor Zijn gemeente. Daarom is de kerk niet met Pinksteren geboren.

Ze rust niet in het werk van de Heilige Geest maar in het werk van de Zaligmaker. Waar Hij was daar nam Hij Zijn gemeente mee. Ook al ging Hij op de meest kritieke momenten Zijn weg alleen. Wanneer het op verzoening aankomt volbrengt Hij Zijn werk: plaatsvervangend. Hij heeft de gemeente verkregen door Zijn eigen bloed. Na Zijn opstanding en in Handelingen i komen we Zijn gemeente tegen. Het is de kerk in de kring die hartstochtelijk en volhardend bidt om de komst van Gods Geest. Zij wacht op de uitstorting van de Heilige Geest, op de vervulling van Jezus' belofte, maar is er al en leeft al uit Christus' volbrachte werk.

Op Golgotha was het stil: de loodzware stilte van het oordeel. Niemand kan daar ademhalen. Maar met de uitstorting van de Heilige Geest begint het te waaien. Door het onderwijs van de Heilige Geest wordt ons duidelijk wat de Heere voor ons deed. De Geest waait door het dal van dorre doodsbeenderen: doven horen, blinden zien, kreupelen wandelen, doden worden opgewekt, armen wordt het Evangelie verkondigd.

Gods Geest

Dus er is met Pinksteren wel degelijk iets wezenlijks veranderd. Dit heilsfeit is de kroon op het werk van Jezus Christus. Van meet af aan is de komst van Christus gepaard gegaan met het werk van Gods Geest. Bij de geboorte van Christus was de Geest van God direct betrokken. Christus werd gezalfd met de Heilige Geest. Met name in Zijn afscheidsprediking zoals we die in het Johannesevangelie lezen komen we steeds de belofte tegen dat Christus de Geest, de Trooster zal zenden van de Vader. En met Pinksteren gaan deze beloften in vervulling. Gods Heilige Geest daalt neer. Een geweldige gebeurtenis, het heilsfeit van Pinksteren. De jonge kerk wordt ondergedompeld in en vervuld met de Geest van God. Als een stroom van Leven, als de Geest van de Vader en van de Zoon daalt Hij neer. Hij is de Eersteling, de eerste Gave van de volle oogst Die de Heere aan Zijn gemeente schenkt. De kerk van Christus wordt vervuld met de Heilige Geest. De Geest woont in haar midden. De Geest onderwijst haar, roept haar woorden en werk van Christus in herinnering. Hij getuigt van Jezus Christus.

Ja

Is Pinksteren het geboorte-uur van de kerk? Ja, als we het hebben over het feit dat de heidenen worden toegevoegd, dat de gemeente vanaf nu uit jood en heiden bestaat. Vanaf nu wordt het Evangelie van Christus de grenzen van Israël overgestuwd naar de volkeren. Inderdaad vanaf nu... vanaf het heilsfeit van Pinksteren, vanaf de uitstorting van de Heilige Geest komen de volken in het vizier. De Heilige Geest is de stuwende kracht achter het werk van Christus. De Heilige Geest zet in én door de gemeente het kerkvergaderend werk van Christus door. Eerst in Jeruzalem, dan in Judéa, en ook Samaria komt in het krachtenveld van Geest en Woord. Maar, verder stuwt de Geest van Pinksteren het Woord. De Naam van Christus moet de wereld over en door. Zondaren uit de heidenen worden in Gods liefde en barmhartigheid gered. Ze worden uit de wereld geroepen tot Gods heil, tot Zijn kerk. En geroepen, door Woord en Geest, horen ze de Heere toe. Straks komen ze: Cornelius, de gevangenisbewaarder, en zovele anderen uit de volken. In die zin kunnen we wel spreken over het geboorte-uur van de kerk. De gemeente uit joden en heidenen die Christus toebehoort.

Het begint al op de eerste pinksterdag. Er staat niet: de gemeente ontstaat op deze dag. Nee, fijnzinnig en veelzeggend merkt Lukas op dat er drieduizend worden toegevoegd. Ze komen erbij. Zij worden ook verzameld, vergaderd tot de gemeente die zalig wordt. Christus zendt Zijn getuigen uit. Ze worden aangegord door, vervuld met de Geest. Ze gaan de wereld over. In de kracht van de Geest van God zijn ze getuigen om de grote daden van God, van Christus te verkondigen. En de kerk als lichaam van Christus groeit. De kerk leeft van Pinksteren! Ze leeft door de Geest van Pinksteren. Op deze dag gingen de vensters open naar de volkeren, naar de wereld. En de Heilige Geest zorgt voor de eenheid van het lichaam van Christus uit de joden, de Samaritanen, de heidenen. Het boek Handelingen geeft ons er getuigenis van.

Jeruzalem

De uitstorting van de Heilige Geest vindt plaats in Jeruzalem. Een intens voorbeeld van de genade en de trouw van de Vader en de Zoon. Ruim vijftig dagen geleden klonk op het plein van het rechthuis in Jeruzalem de bittere roep: 'Kruisig Hem' en 'Wij hebben geen koning dan de keizer'. Daarmee haalde het volk een radicale streep door haar eigen grondbelijdenis. Ze verloochende haar God en Koning. De band tussen God en Zijn volk werd totaal ontkend. En in diezelfde stad waar toen deze anti-belijdenis klonk wordt nu de Geest uitgestort. Hier bouwt God Zijn Kerk. Israëls ontrouw deed Gods trouw niet te niet.

In de meest donkere momenten hebben we hoop op de Geest van Pinksteren. Hij maakt doden levend. Hij vernieuwt wat verdord is. Hij doet dat ook in én met de kerk. De geschiedenis van de kerk de eeuwen door is er een bewijs van. Vaak leken alle draden te

worden afgehecht. Maar de Geest van Pinksteren waait waar Hij wil. Hij doet Zijn heerlijk werk. Hij ontstak nieuw en heilig vuur in een totaal verkilde situatie: een opleving, een réveil, een reformatie. Hij overtuigt mensen van zonde, van gerechtigheid en oordeel. Zo bouwt Hij de kerk, Christus' gemeente. Zo was en is de weg van Gods Geest door de geschiedenis van de kerk. Waar wij dachten dat het voorbij en over was daar baant de Geest van Pinksteren meer dan eens souverein en heilig Zijn weg.

In Jeruzalem was het maar een handjevol. Maar door de Geest van Pinksteren deed de Heere grote dingen. Als kerk hebben we opnieuw de windkracht van Gods Geest dringend nodig. Binnen de kerk, de gemeente, wordt in ontrouw, in ongehoorzaamheid, de Geest van God bedroefd en belemmerd, meer dan eens. De Geest van Pinksteren kwam in Jeruzalem neer op het aanhoudend gebed van de eerste gemeente. Dat is voor ons een opwekking om de weg van gebed te gaan en God om de krachtige doorwerking van Zijn Geest te bidden. We hebben te belijden wat de doorwerking van Gods Geest in ons leven, • binnen de gemeente, in de kerk in de weg staat. God is niet met Zijn Geest geweken, wel trekt Hij Zich terug naar mate we ons van God en Zijn Woord afkeren.

Woord en Geest

Gods Geest maakt op de eerste pinksterdag gebruik van de verkondiging van Petrus. Telkens weer in het boek Handelingen zien we deze grondlijn. De Geest gebruikt de verkondiging, het getuigenis van de eerste christenen. De kerk is de kerk van het Woord. De Geest van Pinksteren bindt ons aan het Woord van God. Hij gebruikt steeds Zijn eigen zwaard en Zijn eigen zaad: het Woord. Zo worden de apostelen de wereld ingestuurd.

Zo gingen de eerste christenen: als getuigen van de Heere. Zo gingen en gaan allen die daarna in de wereld werden geroepen tot getuigen van de Heere. De kerk is een schepping van het Woord. De Heilige Geest roept door het Woord zelf het antwoord op in ons hart. De Heilige Geest bindt de kerk ook helëmaal aan het Woord. Dat is de bron van haar leven. Dat is haar gids onderweg. Dat is richtsnoer voor belijden en leven. De kerk, woonplaats van de Heilige Geest, is geen religieus genootschap, altijd op zoek zonder ooit iets of Iemand te vinden. Ze is lichaam van Christus. Ze is pilaar en vastheid van de Waarheid. Het woord van God is haar autoriteit, voor dat gezag buigt de kerk. Anders is ze geen kerk meer...

Tempel van de Heilige Geest

Het Nieuwe Testament gebruikt meer dan zestig beelden voor de kerk (Minear). Eén van die beelden is de gemeente als een tempel van de Heilige Geest. Deze heilige tempel in de Heere is een woonstede Gods in de Geest. Daar, in de gemeente, de kerk woont de Geest van God. Daar leidt Hij, bidt Hij. Hij brengt de gemeente tot leven, door de Geest van God wordt ze vruchtbaar. Het feit dat de Geest blijvend in de kerk woning

gemaakt heeft is hét kenmerk van de kerk van het Nieuwe Testament. In de kerk wordt de Geest echter ook bedroefd. Daar wordt Hij uitgeblust en tegengestaan. Daar hebben we steeds weer de genade nodig dat Hij ons hart en oog opent voor Christus de Zaligmaker. Gods Geest rust de gemeente toe in haar strijd, Hij heiligt haar. Opdat ze werkelijk een heilige tempel is, aan Christus toegewijd is. De uitstorting van de Heilige Geest biedt aan de kerk hoop en perspectief in een ongeestelijke wereld.

G. D. KAMPHUIS, AMSTELVEEN

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen