Palestina in plaats van Israël

Dit schreef een lezer van ons blad enkele maanden geleden. En hij vroeg daarbij of er geen mogelijkheden konden worden aangewend om het IKV op te heffen. Kennelijk was de briefschrijver toen gealarmeerd door de uitspraak van het IKV, dat Israël afstand moest doen van zijn exclusief joodse karakter. Een uitspraak, die toen overigens vanuit de SoW-kerken, die in het IKV participeren, onhistorisch werd genoemd.

Palestina

Dat het het IKV ménens is met deze stelling blijkt uit de laatste Vredeskrant (2001), waarin enkele bijdragen zijn gewijd aan de problematiek in het Midden-Oosten. In die bijdragen wordt - en daarmee is in feite in principe alles al gezegd - de naam van de staat Israël systematisch vermeden. Consequent wordt de naam Palestina gebezigd. Dat is in lijn met de benaming, die onder Palestijnen in gebruik is. Op vele Arabische landkaarten zoekt men Israël tevergeefs. Slechts Palestina wordt aangegeven. Op de voorpagina van de Vredeskrant staat een vraaggesprek met de directeur van het Arabische Onderwijs Instituut in Bethlehem, partner in het zogeheten Euro-Arabische Dialoogproject van het IKV. In die bijdrage, getiteld 'Onderwijs als gereedschap voor vrede', spreekt hij over ouders, onderwijzers en kinderen in Palestina, die worstelen met vragen betreffende angst en veiligheid. En op de tweede pagina staat een artikel onder de titel 'De rol van religie in Palestina'. Wanneer een beraad, dat vrede op het oog heeft en ook in het Midden-Oosten vrede wil bevorderen, zó inzet, is het resultaat al bij voorbaat met vruchteloosheid geslagen. Bij voorbaat staat vast dat Israël zich van zijn joodse identiteit moet ontdoen. Dat te verlangen van Israël betekent een naïeve kijk, zowel op de geschiedenis als op de huidige situatie.

Inhoudelijk

Wat intussen inhoudelijk wordt gezegd is niet mis. Aan de directeur van het onderwijsinstituut in Bethlehem werd gevraagd wat volgens hem het hart van het conflict is 'in jouw land'. Men lette op de kleine woordjes: jouw land. Zijn antwoord komt hierop neer: Aan het begin van de twintigste eeuw vormden Palestijnen de meerderheid in het land. De Belfourverklaring (1917), waarin Engelsen de joden beloofden, dat ze een thuisland zouden krijgen, en verder de opgang komende immigratie van joden naar het land van hun vaderen, bevorderden het conflict. 'De onafhankelijkheidsverklaring van Israël, de afwijzing daarvan door de Arabische landen en de daarop volgende oorlog droeg verder bij aan het conflict', vervolgt de schrijver. En dan volgt de ene na de andere beschuldiging aan het adres van Israël. Zijn belichting, zegt de directeur, wordt gegeven, 'terwijl de granaten neervallen op Bethlehem'. Over de gewelddadigheden aan Palestijnse kant wordt in alle toonaarden gezwegen. * * * In de bijdrage 'De rol van religie in Palestina' van de hand van de directeur van een Palestijnse organisatie 'ter bevordering van de democratie' in Jeruzalem, wordt gezegd, dat die rol al zesduizend jaar lang geen positieve is. de Men leze: 'Door al die eeuwen heen stal kwamen bij verschillende machten naar ren Palestina, onder nationale, imperiale ijn of nog andere vlaggen. En religie gebruikten ze als hun schaamlap. Het is dus volgens mij geen toeval dat Jezus Christus werd gekruisigd in Jeruzalem, dat Jeruzalem zelf zeventien maal werd verwoest en dat het zionisme vandaag de exclusieve soevereiniteit over Jeruzalem opeist, tegen de wensen van zowel islam als christendom in'.

De lezer kan echter hoop houden, want er is ook betere religie, namelijk die van Pax Christi (de rooms-katholieke partner van het IKV) en andere religieuze organisaties. Dat zijn dan die organisaties, die het opnemen voor hen, die 'sinds de laatste eeuw lijden onder het Zionisme en het voortdurende Israëlische geweld'.

Verzet

Het triomoderamen van SoW-kerken, die met nog vijf andere kerken samenwerken in het IKV, heeft zich intussen (gelukkig) kritisch uitgelaten over de Vredeskrant-2001, met als motief, dat deze 'geen evenwichtige bijdrage levert aan het gesprek over de vrede in het Midden-Oosten'. Daarbij wordt opgemerkt: 'De SoW-kerken hebben in hun ontwerp-kerkorde uitgesproken zich onopgeefbaar verbonden te weten met het volk Israël', terwijl ze - zo luidt het verder - ook hun solidariteit hebben geuit bij de pijn en de ondergeschoven positie van de Palestijnen. Het moderamen kondigt daarom een gesprek aan met het bestuur van het IKV.

Dat de Vredeskrant geen 'evenwichtige bijdrage' levert aan het vredesproces is naar mijn overtuiging zwak uitgedrukt. De Vredeskrant levert eerder een vooringenomen en misleidende bijdrage, niet alleen omdat geen enkele stem uit het joodse volk klinkt, maar vooral omdat een pro-Palestijnse ideologie de inhoud van de stukken bepaalt. Het is overigens mijn ervaring, dat alle historische, religieuze en politieke argumenten, die tegen deze ideologie worden ingebracht, afstuiten op die harde vooringenomenheid.

Het gaat bij dit alles om het recht op het land. Ooit zeiden in de negentiende eeuw Bedoeienen tegen Isaac da Costa, toen hij het land bezocht, dat zolang zij er waren het land van hen was maar verder was het van niemand. Daarom zei I. Zangwill bij de toekenning van land aan de joden: 'een land zonder volk voor een volk zonder land.'

Had de Belfourverklaring van 1917 echter niet een deugdelijke historische achtergrond? Daarachter zat de (christelijke) overtuiging binnen de Engelse regering, dat het oude Palestina het bijbelse en dus historische thuisland van de joden was.

Werd het land, althans een deel ervan, in 1948 ten onrechte aan Israël toegekend? Dat is langs een ordelijke politieke weg geschied. En waren het niet de leiders van de Arabische volkeren, die een politieke tweedeling van de hand wezen, waarmee het conflict werd geboren? Martin Buber had toen nog het ideaal, dat het kind van Hagar zou spelen in de tent van Sara. Dat is ten dele waar geworden, namelijk waar Arabische Israëli's in vrede met joden in het land samenleven. Maar na 1948 heeft Israël zijn bestaan in een voortdurende strijd op de omringende Arabische volkeren en op de Palestijnen moeten bevechten.

Sinds 1967, toen de Palestijnse politieke aspiraties na de Zesdaagse Oorlog waren wakker geroepen, is de strijd steeds grimmiger geworden. Sindsdien is in de wereld, ook in Nederland, een steeds sterkere tweedeling in de opinie ten aanzien van de Midden- Oostenkwestie ontstaan. Het IKV, zoals het zich enkele maanden geleden uitte inzake afschaffing van de joodse identiteit van de staat Israël en zoals

het zich nu uit in de Vredeskrant-2001, is exponent van eenzijdige solidariteit met de Palestijnen en werkt daarom contraproductief als het om vrede gaat.

Christenen

In de hierboven geciteerde passage in de Vredeskrant over Jeruzalem wordt gezegd, dat de exclusieve soevereiniteit over Jeruzalem, die het Zionisme opeist, tegen de wensen van 'zowel christendom als islam ingaan'. Welke christenen bedoelt men? Het is op zich al veelzeggend dat deze woorden worden gebezigd in verband met de kruisiging van Jezus in Jeruzalem en in verband met de telkens herhaalde verwoesting van de stad. Zelfs het Kruis van Christus wordt erbij gehaald als het gaat om de politiek-religieuze visie binnen het IKV. Alleen al het feit, dat zulks in één losse zinsnede, zonder verduidelijking wordt geponeerd, maakt bij ons gevoelens van wantrouwen wakker. Achter dit alles zitten echter opvattingen, die kenmerkend mogen heten voor vele autochtone christenen in het Midden-Oosten, die vrijwel zonder uitzondering de vervangingstheologie huldigen, maar dan bovendien een politiek-bepaalde verc vangingstheologie: De joden hebben Christus verworpen en horen daarom niet (meer) in het land! Deze politiek bepaalde theologie leidt tot wat in het boek Israël, een blanco cheque? van Martin van Amerongen e.a. wordt aangeduid als politiek antisemitisme.

Belofte

De Nederlandse Hervormde Kerk staat in een traditie, waarin betrokkenheid op Israël groot was, zowel vanwege het getuigenis van de Schriften van het Oude Testament, als vanwege de beloften voor Israël in het Nieuwe Testament, de geschiedenis en het grote lijden dat over het Joodse volk is gekomen.

Ooit verscheen vanwege de hervormde synode het geschrift Israël, volk, land en staat, waarin de Iandbelofte uit Genesis 17 als uitgangspunt werd genomen voor het bijbels-historisch recht van het joodse volk op het land van hun vaderen. Die visie laat onverlet dat Israël zelf geroepen is recht te doen, ook aan het Palestijnse volk. Nu een gesprek tussen het triomoderamen en het bestuur van het IKV is aangekondigd, zou dat geschrift een goed uitgangspunt kunnen zijn.

Het IKV-bestuur heeft op de kritiek van het triomoderamen 'verbaasd' gereageerd. Want men draagt - zegt men - ieder een warm hart toe, die duurzame vrede voorstaat. Dat lijkt me op z'n zachtst gezegd een verhulling van de eigenlijke bedoelingen van de krachten achter het IKV. Duurzame vrede, op hun voorwaarden: Palestina in plaats van Israël!

We zijn benieuwd waar het gesprek tussen het triomoderamen en het IKVbestuur op uitloopt. Geen pappen en nathouden als't u belieft. Daarvoor is de zaak te ernstig. Daarvoor is de situatie in het Midden-Oosten ook te ernstig.

V.D.G.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen