Martin Gilbert, Een eeuw joods leven, Uitgave Bosch en Keunig (Tirion), Baarn, 376 pag., ƒ 81,32.

Het voor ons liggende boek is 'een fotografische geschiedenis van de joden in de 20e eeuw', geschreven door een auteur die al eerder een boek schreef over Jeruzalem in de 20e eeuw. Verder schreef hij o.a. een biografie over Winston Churchill en ook geschiedkundige werken over de Eerste en Tweede Wereldoorlog, waaronder boeken over de holocaust. Het boek biedt exact wat de titel aangeeft: een fotoreportage, omrankt met de tekst van de auteur. Het eerste hoofdstuk is gewijd aan de periode tussen 1900 en 1914, toen, na de oproep van Theodor Herzl in 1897 aan de joden in de wereld om naar Palestina terug te keren, joden in het beloofde land aankwamen en zich moesten aanpassen aan hun nieuwe leefsituatie. Na het eerste Zionistische congres in Bazel in 1897 had Herzl de beroemde woorden gesproken: 'Als ik het congres in Bazel in één zin zou moeten samenvatten - die ik nooit in het openbaar zou uitspreken - zou deze luiden: In Bazel heb ik de joodse staat gesticht'. Herzl koos aanvankelijk voor Oeganda als thuisland, maar Max Nardou kantte zich (in 1903 op het 6e congres) tegen het idee van een 'Nachtasyl' voor joden: alleen Palestina kon het doel zijn.

In volgende hoofdstukken komen aan de orde: 'De Eerste Wereldoorlog', 'Jaren van beproeving' (1919-1929), 'Uitdagingen respons' (1930-1939), 'De Tweede Wereldoorlog', 'Herstel, onafhankelijkheid en vernieuwing' (1945-1960), 'Successen, bedreigingen en dilemma's' (1961-1980) en 'Naar de 21e eeuw' (1981-2000).

Het boek sluit af met een uitgebreid naamregister. Daarin komen uiteraard de politici in beeld, die een grote rol hebben gespeeld in de ontwikkelingen naar het jaar 1948, toen de joden een eigen staat kregen en in de 2e helft van de 20e eeuw, toen de zionistische droom in vervulling was gegaan.

Maar ook vele andere bekende joden, die baanbrekend werk hebben verricht in de natuurwetenschap (Einstein), archeologie (Jigael Jadin), kunst (Mare Chagall, de schilder), literatuur (Franz Kafka), muziek (Mendelssohn), maar ook op vele andere terreinen, komen voor het voedicht; alsook joodse 'sterren' uit het culturele leven. In het boek treft men de bekende foto aan van de groep joden, die op n april 1909 op het strand staan ten noorden van Jaffa, waar ze de kavels gingen verloten om te komen tot de eerste volledig joodse stad, Tel Aviv (heuvel van de bron).

Het boek geeft een indrukwekkend beeld van wat zionisten gedurende een eeuw tot stand hebben gebracht. De (liberaal-doodse rabbijn Awraham Soetendorp schreef een 'woord vooraf, waarin hij zegt met heel zijn hart te geloven 'dat in het boek van deze nieuwe eeuw het verhaal geschreven zal worden van vrede tussen Israëli's en Palestijnen! Een wensdroom? De huidige realiteit staat er ver vanaf. Waar de (bijbelschristelijke) bron van verwachting voor Israël ligt, en dus ook van bv. Messiasbelijdende joden, ontbreekt in dit boek. Maar wie in deze verwachting leeft, moet ook kennisnemen van concrete geschiedenis. Die vindt men in dit boek.

v. d. G.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen