Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

Kerkordelijke vragen voor verstedelijkte gebieden

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Kerkordelijke vragen voor verstedelijkte gebieden

KERKELIJKE PRESENTIE IN NIEUWBOUWWIJKEN [3]

8 minuten leestijd Arcering uitzetten

Wanneer ergens in het land een grote nieuwbouwwijk wordt gerealiseerd, heeft dit gevolgen voor de bewoners van dat gebied, de mensen die er komen wonen en de mensen die weg moeten. Er vinden enorme veranderingen plaats. Kerkelijke gemeenten worden geconfronteerd met zorgen en verdriet van leden die gedwongen worden een bedrijf te beëindigen en te verhuizen. Woningen worden gesloopt, wegen verlegd, sociale verbanden door sneden. Mensen voelen zich machteloos, psychische problemen nemen toe en ook geloofsvragen komen op: waarom laat God dit toe, waarom moet onze levensweg deze ingrijpende wending ondergaan>

Daarna volgt een andere periode. De nieuwbouw staat er, mensen zijn komen wonen op het gebied van een vroegere dorpsgemeente die misschien wel geheel in een stadswijk is opgenomen. De gemeente is, althans op papier, enorm gegroeid. De structuur van onze kerk bepaalt dat elk stukje van Nederland onder een hervormde gemeente valt. De grenzen van die gemeenten kunnen alleen door middel van kerkordelijk voorgeschreven procedures veranderen.

De kerkenraad wil de nieuwe inwoners benaderen en doet dat als het goed is vanuit een bepaalde visie. Als twee uitersten kunnen we noemen:

a. we geven ruimte voor iedereen die in onze gemeente komt wonen; tegenover; b. we doen er alles aan om te behouden wat we hebben; wie wil meeleven, moet zich aan ons aanpassen. Openheid met het gevaar de eigen identiteit te verliezen tegenover isolement met het gevaar dat we met het behoud van de identiteit geen getuigenis van die identiteit meer geven, want er gaat niets meer van ons uit. Concreet: een groep nieuwe gemeenteleden voelt zich in een andere modaliteit van de kerk thuis en vraagt ruimte voor hun geloofsbeleving. Wat doet u dan?

Sociologische verschillen

Er zijn ook sociologische verschillen. Al komt een nieuw ingekomene uit een hervormd-gereformeerde gemeente, hij of zij brengt eigen tradities mee en die kunnen wel eens fors verschillen met wat men altijd gewend was. Juist dan is het van wezenlijk belang onderscheid te maken tussen geloofsprincipes en wat daar niet bij hoort, maar wat meer met sociologische achtergronden en historisch gegroeide gewoonten te maken heeft. En het is evenzeer van wezenlijk belang te zien dat het principiële en niet-principiële voortdurend in onze beleving door elkaar lopen. Het zijn niet alleen de theologische principes die ons doen kiezen tussen openheid of geslotenheid. Nieuwbouw kan een uitdaging zijn om het Evangelie te verkondigen, nu er zovelen dichtbij gekomen zijn. Nieuwbouw kan ook een bedreiging zijn: de grote kerk in een dorp wordt tot een kleine groep in dat oude kerkgebouw ergens in de huizenmassa. Dit vraagt emotioneel heel wat van gemeenten. Hetzelfde geldt van mensen die uit de vertrouwde omgeving verhuizen naar een grote nieuwbouwwijk. Zij komen ook voor keuzen te staan. Afgezien van de vragen over woonomgeving, school en dergelijke komt er onafwendbaar de vraag: waar gaan we naar de kerk? Of gaan we niet?

Zo'n moment van ingrijpende veranderingen is voor velen het omslagpunt geweest, waarbij de meelevendheid uitdoofde. Eén van de redenen is dat in de woonomgeving het 'kom ga met ons en doe als wij' veel minder of helemaal niet klinkt.

Als men wel kerkt, waar dan? De wijk hoort bij een Samen-op-Weg gemeente, die hartelijk samenwerkt met onder andere de parochie. Kunt u zich daar thuisvoelen? Misschien is er in de omgeving een hervormde gemeente met de vertrouwde bijbels-bevindelijke prediking. Er zijn wel wat dingen anders dan in de oude gemeente, maar de prediking is herkenbaar. Is men er dan ook thuis? Het gezin woont er niet. En hoe kijkt die gemeente naar hen? Eén van ons of een vreemdeling uit de grote stad. Wanneer deze gemeente in dezelfde classis ligt of aangrenzend in een andere classis, dan biedt de perforatieregeling een mogelijkheid. Zo niet, dan is perforatie niet toegestaan. Naast de kerkordelijke beperkingen bij de perforatie blijft de principiële vraag die ook in andere situaties aan de orde is: kiezen wij voor een gemeente of horen we bij een gemeente, omdat de Heere ons er plaatst? We belijden, dat aan onze keuzen Gods keuze voorafgaat. Daarmee hebben we niet gezegd dat we onder geen enkele voorwaarde elders geestelijk voedsel mogen zoeken. We kunnen er geen pasklaar antwoord in geven. Elke situatie is anders en ieder komt zelf voor de persoonlijke keuze te staan, in de spanning tussen de geloofsovertuiging en de medeverantwoordelijkheid voor de omgeving waarin we geplaatst zijn, een medeverantwoordelijkheid ook voor de gemeente waarvan we deel uitmaken.

Kerkorde

De kerkorde kan lastig zijn wanneer we anders willen dan mag. De kerkorde is echter bedoeld om duidelijk aan te geven wie waarvoor verantwoordelijk is. Wel moeten we zeggen dat de huidige kerkorde in sommige opzichten verouderd is. In een halve eeuw is er in de samenleving veel veranderd en ook de gemeenteleden staan anders in de kerk dan toen. Er komen andere vragen op de gemeenten en haar kerkenraden af. Misschien moet de structuur van de kerk wel een veel grondiger aanpassing hebben dan we tot nu gedacht hebben. Als voorbeeld: u wordt van dorpsgemeente een gemeente in een nieuwe stadswijk. Vele nieuwe gemeenteleden leven nauwelijks mee, maar naast de aandacht die een evangelisatiecommissie aan hen probeert te geven, vraagt men in tijden van crisis pastorale hulp. Sticht u dan een nieuwe predikantsplaats om dit op te vangen, benoemt u een kerkelijk werker of komen er ouderlingen bij? Hoeveel ouderlingen denkt u dan nodig te hebben? Kunt u ze vinden en zo ja, hoe groot wordt uw kerkenraad? Ieder ambtsdrager is immers lid van de kerkenraad en heeft een stem bij de beraadslagingen en besluitvorming met betrekking tot de leiding van de gemeente. Moet er niet in ieder geval een betere verdeling van taken in de gemeente komen, ook in pastoraal opzicht? Dat gaat niet ten koste van het ambt, maar onderstreept des te meer wat de eigenlijke opdracht en verantwoordelijkheid van de kerkenraad is naast die van het ambt aller gelovigen. In feite is deze ontwikkeling al lang aan de gang, ook in hervormd-gereformeerde gemeenten.

We hebben echter te maken met de huidige kerkorde en deze geeft mogelijkheden en onmogelijkheden aan. - U mag kerken en meeleven waar u wilt. U mag niet lid zijn waar u wilt. We horen bij de gemeente van onze woonplaats en de perforatie is alleen een door de verscheidenheid en verdeeldheid ingegeven noodmaatregel, die aan strikte regels gebonden is. - U kunt biddend en getuigend uw plaats innemen in een gemeente die in vele opzichten heel anders is dan u gewend bent.

- Als dat niet gaat en u wilt of kunt niet van de perforatie gebruikmaken, dan kunt u met gelijkgezinden vragen om een eigen plaats. Men begint meestal met bijeenkomsten te beleggen; een evangelisatie wordt opgericht. Zo'n evangelisatie heeft geen officiële kerkelijke status. Er is geen reguliere wijkgemeente met ambten en sacramenten.

- Wie kerkelijk denkt, begeert die officiële status wel. Wanneer de bestaande gemeente meewerkt, zijn er drie mogelijkheden. Bij voldoende leden kan een gewone of een buitengewone wijkgemeente worden gevormd. De derde mogelijkheid kan helpen bij een klein aantal: de kerkenraad stelt een kerkenraadscommissie in. Leden van

de evangelisatie worden benoemd tot ambtsdrager met als opdracht het ambtelijk werk in deze evangelisatie te verrichten.

- Het aantal is zo klein dat een evangelisatie niet reëel is, dus een wijkgemeente zeker niet. De kerkordelijke mogelijkheden binnen de woongemeente houden op. Als perforeren ook niet kan, bent en blijft u lid van uw woongemeente, al kerkt u elders. Misschien kan er een afspraak gemaakt worden tussen de kerkenraad van uw woongemeente en de kerkenraad van de gemeente waar u meeleeft, zodat de laatste het pastoraat aan uw gezin verzorgt. Als zo'n afspraak er niet is, kunt u geen officiële pastorale bezoeken krijgen; de predikant of ouderling die dat doet, doet op het gebied van een andere gemeente ambtelijk werk waar hij de bevoegdheid niet voor heeft. Laten ambtsdragers voorzichtig zijn en niet in hun enthousiasme en bewogenheid dingen doen die voor hen grote problemen kunnen veroorzaken.

Taak van de provincie k

Hoe strak regels ook kunnen zijn, er is altijd wel enige rek in te vinden. Met overleg en onderlinge afspraken is veel te bereiken, terwijl formeel de regels gevolgd worden. Vanouds ligt hier een taak bij de provincies en zowel de scriba van de ambtelijke vergadering PKV als medewerkers van een Regionaal Dienstencentrum kunnen meedenken en zo nodig bemiddelen. Het zou goed zijn dat de gemeenten die het aangaat en het hoofdbestuur van de Gereformeerde Bond in overleg met de meerdere vergaderingen en het RDC als ondersteunende dienstverlening met elkaar overleggen hoe een weg gezocht kan worden in de problematiek van het kerkzijn in grote nieuwbouwwijken.

Ten slotte blijft met alle vragen en beperkingen één ding overeind: in de omgeving van onze straat, dorp of wijk mogen we er zijn als getuige van onze Heere, om als een zoutend zout te zijn in een samenleving waarin velen van God niets meer weten. Het is de opdracht die Hij ons Zelfheeft gegeven. We kunnen er niet in eigen kracht aan voldoen en dat hoeft ook niet. 'En indien iemand van u wijsheid ontbreekt, dat hij ze van God begere Die een ieder mild geeft en niet verwijt, en zij zal hem gegeven worden' (Jakobus i: 5). En Christus zegt: 'Ziet, Ik ben met u al de dagen tot de voleinding der wereld' (Mattheüs 28: 20).

J. VAN BEELEN, SCRIBA PKV GELDERLAND

Dit artikel werd u aangeboden door: de Gereformeerde Bond

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van donderdag 17 januari 2002

De Waarheidsvriend | 16 Pagina's

Kerkordelijke vragen voor verstedelijkte gebieden

Bekijk de hele uitgave van donderdag 17 januari 2002

De Waarheidsvriend | 16 Pagina's