Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

Het ambtsgeheim

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Het ambtsgeheim

HOREN, ZIEN EN ZWIJGEN [IJ

4 minuten leestijd Arcering uitzetten

In zijn boek 'Gebondenen', dat jaren geleden verscheen, tekent de schrijver Rudolf van Reest het kerkelijk leven in een dorpsgemeente. De kerken raad bestaat uit enkele trouwe broeders, die na een vergadering weleens verslag uitbrengen aan hun echtgenotes. Een van hen voelt ivel iets van de glorie van het ambt, dat op hen ajstraalt en aangezien ze een kruidenierswinkeltje heeft, is er nogal wat contact met de omgeving. Zo bereikt een nieuwsgierige en slimme buurvrouw binnen de kortst mogelijke tijd haar doel, volledig op de hoogte te zijn van datgene wat 'des kerkenraads' is. En niemand heeft met opzet naar buiten gebracht, wat binnen moest blijven.

Verplicht tot...

Het begrip 'ambtsgeheim' kennen we. In het formulier in ons psalmboek wordt het overigens niet genoemd. Aan de broeders die bevestigd worden, wordt gevraagd of zij zich door de Heere geroepen weten en of zij trouw en met overgave hun ambtelijk werk willen doen. Later is hier de vraag aan toegevoegd betreffende de geheimhouding van datgene wat hen 'vertrouwelijk ter kennis' is gekomen.

Het ambtsgeheim is een zegen en tegelijk een probleem. Want voor velen is het de vraag, wat ze nu eigenlijk geheim moeten houden.en vervolgens ook voor wie. Waar liggen de grenzen? Opvallend is dat deze vragen in de meeste boeken heel beperkt aan de orde komen. Er is de laatste jaren behoorlijk veel literatuur op de markt gekomen, zoals 'Onbegonnen Werk' vanuit de hervormd-gereformeerde kring, 'Uit liefde tot Christus en de gemeente', dat binnen de Christelijke Gereformeerde Kerken verscheen en ook het handboek 'Liefdevol oog en open oor'. Maar op de vragen ten aanzien van het ambtsgeheim wordt óf helemaal niet óf heel summier ingegaan. Wél wordt hier en daar verwezen naar het boek van dr. Ph. J. Huijser, Het ambtsgeheim van de zielzorger, maar dat is reeds in 1961 verschenen en hoogstens via een antiquariaat verkrijgbaar.

Ik wil een aantal vragen formuleren, dat rond het begrip 'ambtsgeheim' telkens weer gesteld. Die vragen zijn er vanuit de gemeente, maar evenzeer vanuit de kring van de ambtsdragers zelf. En vragen zijn er, om beantwoord te worden of daartoe althans een poging te doen.

Is de ambtelijke geheimhouding een plicht? Zonder méér. Het wordt tijdens de bevestigingsdienst dan ook belóófd, zorgvuldig om te gaan met wat tijdens pastorale gesprekken aan de orde komt. Maar het is óók een zegen. Het kan heel bevrijdend zijn, zich tegenover al te nieuwsgierige vragen op de ambtelijke geheimhouding te kunnen beroepen!

Overigens is het niet goed, op een formele manier over 'ambtsgeheim' te spreken. Dat komt wat massief over. Het heeft alles te maken met de zuiverheid van relaties binnen de gemeente.

Het juiste functioneren van het ambtsgeheim is alleen mogelijk, als er een vertrouwensrelatie is tussen de ambtsdrager en het gemeentelid. En vertrouwen moeten we winnen. En zo kan het op de langere termijn alleen blijven, als dat vertrouwen niet beschaamd wordt. Met andere woorden: het ambtsgeheim moet een plaats hebben binnen het gehéél van ons het ambtelijk werk, dat niet verricht kan worden zonder de levende omgang met de Heere en de liefde tot de gemeente. In die zin onderscheidt de geheimhouding, waartoe de ambtsdragers in de gemeente zich geroepen weten, zich van de beroepscode, waaraan vele anderen gebonden zijn: apothekersassistenten, werkers in de gezondheidszorg, medewerkers van een notariskantoor, om maar enkele groepen te noemen. Sommigen leggen daarvoor zelfs de eed af. In deze artikelen beperken we ons tot de ambtsdragers binnen de kerkelijke gemeente.

Alleen voor ambtsdragers?

Eigenlijk is bovengenoemde opmerking niet juist. Want binnen de gemeente wordt door véél meer mensen pastoraal en ander werk gedaan dan door ambtsdragers. Vroeger beperkte zich dat tot de predikanten en de ouderlingen en diakenen.

De kring is echter uitgebreid. Al sinds jaar en dag worden de ouderlingen tijdens het huisbezoek vergezeld van een 'bezoekbroeder', die geen ambtelijke status heeft. Verder zijn er pastorale werkers, vicarissen, studenten aan een hbo-opleiding die stage lopen. En wat te denken van de kerkvoogden, voorzover zij geen ambtsdrager zijn? Zij zijn óók van veel dingen op de hoogte. Voor hen allen geldt de plicht tot geheimhouding. De bepalingen van de kerkorde zijn op dit punt helder. Tóch zal het niet overbodig zijn, om bij hun aanstelling nadrukkelijk te wijzen op hun plicht, zorgvuldig en vertrouwelijk om te gaan met datgene, wat zij met gemeenteleden bespreken.

Het bovenstaande brengt ons bij de vraag, of er onderscheid is tussen predikanten, ouderlingen en diakenen. Principieel is er geen enkel verschil. Praktisch gezien, wél. De predikant heeft een intensiever contact met gemeenteleden, terwijl de ouderling doorgaans naast zijn ambtelijk werk een eigen dagtaak heeft. En de diakenen hebben weer heel andere ontmoetingen. Bovendien zijn de ouderlingen en diakenen doorgaans medegemeenteleden, woonachtig in eigen dorp of stad, terwijl de predikant 'van buiten' komt. Overigens kent de kerkorde een apart artikel, waarin gesteld wordt dat de predikant de plicht tot geheimhouding kent.

In twee volgende artikelen willen we ingaan op de reikwijdte van het ambtsgeheim en op een aantal vragen, die de kerkelijke praktijk oproept.

W. ARKERAATS, WERKENDAM

Dit artikel werd u aangeboden door: de Gereformeerde Bond

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van donderdag 22 augustus 2002

De Waarheidsvriend | 16 Pagina's

Het ambtsgeheim

Bekijk de hele uitgave van donderdag 22 augustus 2002

De Waarheidsvriend | 16 Pagina's