Keuzes maken en volharden

Terugbladerend in het jubileumnummer van 'De Hervormde Vrouw', dat naar aanleiding van het 25-jarig bestaan van de Bond van Ned. Herv. Vrouwenverenigingen op G.G. is uitgegeven, kwam ik onder de indruk van het vele werk dat door zoveel vrouwen met grote liefde en trouw is verzet. Ik zie nog voor me: vrouwen die zich volledig inzetten voor hun vrouwenvereniging, die gedegen inleidingen maakten, die liefde hadden voor Kerk en Zending. Hoeveel geld zal er bijeengebracht zijn, kapitalen! Nooit werd er tevergeefs een beroep op de verenigingen gedaan. Het zou te ver voeren om allerlei voorbeelden te noemen, maar het zijn er vele. Het is goed dit te gedenken en te herdenken. Het Bondslied begint met de woorden: 'Wij wensen naar Gods Woord te leven'. Dit Woord is het uitgangspunt van de Bond. De vrouwenbond staat midden in deze maatschappij met alle wederwaardigheden van dien. Ook aan ons gaat de geest van deze tijd niet voorbij.

Het beleid van de vrouwenbond is erop gericht de verenigingen in deze enerverende tijd hun roeping te doen verstaan. In het bondsblad 'De Hervormde Vrouw' wordt maandelijks een handreiking geboden tot gedegen schriftonderzoek en bijbelstudie. Actuele zaken, met name ethische problemen, die kerk en maatschappij aangaan, worden onder de aandacht van de leden gebracht. Jaarlijks zijn er de regionale besturen- en ontmoetingsdagen en niet te vergeten onze Bondsdag in september.

Samenwerking

Het jaar 1975 werd door de Verenigde Naties uitgeroepen tot het jaar van de vrouw. In dat jaar werd ook de Nederlandse Vrouwenraad (NVR) opgericht. Veel vrouwenorganisaties sloten zich bij deze raad aan. De doelstelling van de NVR staat lijnrecht tegenover de doelstelling van onze bond. De NVR kent geen schriftgebondenheid, rekent daar ook niet mee. Het streven van de Raad toen was, kort samengevat, doorstroming van de feministische emancipatiegedachten om de vrouw te bevrijden van de knellende banden waarin ze leeft.

Het hoofdbestuur van de Bond volgde de ontwikkeling nauwlettend. Toch werd het ons steeds duidelijker dat er van aansluiting bij de NVR geen sprake kon zijn. Leden van het hoofdbestuur van de NVR zijn ook weer leden van de door de regering ingestelde emancipatiecommissie, een commissie die de regering adviseert in vrouwenzaken. In een nieuwsbrief, die in 1980 werd uitgegeven, gaat het onder andere over het accepteren van andere samenlevingsverbanden. Wil je een huwelijk op het gemeentehuis, dan doe je dat. Wil je het niet, nou dan niet. Dat oude, enge levenspatroon moest worden doorbroken. De ontwikkelingen namen hand over

hand toe. Het hoofdbestuur stond voor de taak haar leden toe te rusten voor zo'n veranderende maatschappijvisie en aan de andere kant namens de leden haar verontrusting kenbaar te maken bij de regering en de emancipatiecommissie. Dat er zó veel op onze weg zou komen, konden we toen nog niet bevroeden.

Onze Bond was niet de enige die zich grote zorgen maakte over deze gang van zaken. Ook andere christelijke vrouwenbonden deelden die verontrusting. Er waren al contacten met de vrouwenbonden van de Gereformeerde Gemeenten en de Christelijke Gereformeerde Kerken. Directe aanleiding om samen op te trekken was de behandeling van het initiatief wetsontwerp inzake abortus provocatus in de Eerste Kamer op 14 december 1976. Hieraan voorafgaand werd door de gezamenlijke bonden op 11 december in de Julianahal te Utrecht een samenkomst tot bezinning en gebed belegd. Het thema was: 'De Heere regeert'. Deze samenkomst, waar ongeveer 6000 mensen in grote onderlinge verbondenheid bijeenkwamen, was onvergetelijk en heeft op velen een onuitwisbare indruk gemaakt. Het initiatief wetsontwerp werd verworpen, waarna de regering met een nieuw, minder vergaand, wetsvoorstel kwam. Na de abortussamenkomst werd de samenwerking tussen onze vrouwenbond en de Bond van Vrouwenverenigingen van de Gereformeerde Gemeenten voortgezet.

Beide bonden organiseerden vakantieweken voor gehandicapten en werden door dit werk geconfronteerd met problemen van werkers in de gezondheidszorg die vast wilden houden aan hun christelijke identiteit. Deze contacten leidden (om kort te gaan) tot de oprichting van de vereniging voor verpleegkundigen die de naam kreeg van 'Het Richtsnoer', later opgenomen in de RMU.

Comité Vrouwenbonden

Inmiddels was in februari 1979 het Comité Vrouwenbonden op Gereformeerde Grondslag opgericht Dit comité is een samenwerkingsverband waartoe behoren de Bond van Nederlandse Hervormde Vrouwenverenigingen op Gereformeerde Grondslag, de Bond van Christelijke Gereformeerde Vrouwenverenigingen en de Bond van

Vrouwenverenigingen der Gereformeerde Gemeenten. Het indienen van twee wetsontwerpen met betrekking tot abortus provocatus was aanleiding voor deze oprichting. Deze wetsontwerpen werden door de Tweede Kamer aangenomen.

Voordat de Eerste Kamer deze wetsontwerpen in behandeling nam, werden er meerdere hoorzittingen belegd waar het Comité Vrouwenbonden in het geweer kwam om onze stem te laten horen. Weer werd er een gebedssamenkomst belegd, nu in de Ahoyhallen te Rotterdam, om de noden van land en volk voor de Heere neer te leggen. Het thema was evenals bij de vorige bijeenkomst 'De Heere regeert'. Op 28 april 1981 werd het wetsontwerp Afbreking Zwangerschap door de Eerste Kamer aangenomen. Op uitnodiging van de SGP woonde het comité de zitting bij. Met spanning volgden wij de stemming, die met 'voor' en 'tegen' gelijk opging. Het laatste 'voor' van de voorzitter bracht de uitslag op 38 stemmen voor en 37 tegen, waarmee een beslissing over leven of nietleven in de moederschoot genomen was. Aangeslagen en diep teleurgesteld keerden wij naar huis terug.

Ruim een jaar nadat de Wet Afbreking Zwangerschap was aangenomen stelde de regering de Staatscommissie Euthanasie in, die haar moest adviseren over een regeling voor euthanasie. We werden hiervan op de hoogte gesteld door de Tweede-Kamerleden van de kleine christelijke partijen, SGP, GPV en RPF.

Weer werd er door het Comité Vrouwenbonden op gereageerd. Er heerste onder ons grote bezorgdheid. Zeden en normen gegrond op Gods Woord, die eeuwenlang pijlers waren van ons volksbestaan, worden in een luttel aantal jaren radicaal overboord gezet. Toen er opnieuw gelegenheid gegeven werd om onze verontrusting bij de regering kenbaar te maken, werd besloten dat elke bij het comité aangesloten bond dit afzonderlijk zou doen. Met enkele leden van het hoofdbestuur van de Gereformeerde Bond hebben wij bij die hoorzitting onze grote bezwaren naar voren gebracht. Het voert te ver om op al die activiteiten nader in te gaan. Het contact met de Tweede- Kamerleden van de kleine christelijke partijen is sindsdien tweemaal per jaar voortgezet.

Emancipatiebeleid

In 1981 kwam de emancipatie pas goed op gang. Er werd een staatssecretaris Emancipatiezaken benoemd en de Emancipatieraad kreeg bevoegdheid om alle departementen van advies te dienen over de zaken die de emancipatie van vrouwen aangaan. Het damesweekblad 'Margriet' kreeg van het ministerie voor Welzijn, Volksgezondheid en Cultuur (WVC) ruim subsidie om de brochure 'Over trouwen en samenwonen' uit te geven. De Ned. Gezinsraad nam de samenstelling voor zijn rekening en het ministerie van WVC zorgde voor verzending naar onder andere gemeentebesturen en scholen.

In een extra vergadering besloot het Comité van Vrouwenbonden een tegenbrochure uit te geven. Er werden deskundige scribenten gevraagd die allen spontaan hun medewerking verleenden. 1984 werd een veelbewogen jaar. We hadden het gevoel dat er nu afgerekend werd met alle bijbelse waarden en normen, maar het was ook een jaar waarin de onderlinge zusterlijke band tussen de leden van het comité heel hecht was. Veel moeilijke problemen vroegen onze aandacht, ook mocht dikwijls Gods nabijheid bijzonder ervaren worden.

De comitébrochure 'Een reactie op de Margriet-uitgave' was klaar. Er was ons geadviseerd een gesprek aan te vragen bij de Emancipatieraad (ER), de staatssecretaris mevr. A. Kappeyne v. d. Cappello en de minister van WVC, drs. L. C. Brinkman. Van alle drie kregen we een uitnodiging om de bezwaren, namens 17.000 christenvrouwen, kenbaar te maken en tegelijk de comitébrochure aan te bieden. Dus togen we weer naar Den Haag en evenals bij de vorige keren zochten we in de stationsrestauratie een rustig plekje en vroegen de Heere om Zijn nabijheid, raad, wijsheid en alles wat we zo dringend nodig hadden. De ontmoetingen met de ER en mevr. Kappeyne v. d. Cappello stelden ons hevig teleur. Hun uitgangspunt stond haaks op het onze. Bij minister Brinkman was het anders. Hij had begrip voor onze grote bezorgdheid.

Rusland-reizen

Het bovenstaande is een greep uit de activiteiten van het Comité Vrouwenbonden. Wel wil ik nog vermelden dat ik op verzoek van de stichting Friedensstimme namens het comité tweemaal met een delegatie naar Rusland ben geweest. Het betrof in 1987 mevr. Serafima Joedintseva, moeder van 13 kinderen, die gevangenisstraf te wachten stond. In 1989 ging het om mevr. Nadesjda Matjoechina, een zwaar gehandicapte vrouw. De samenkomsten van de gemeente werden in haar huis gehouden, dat om die reden met de grond gelijk gemaakt werd. Het meeleven van de leden van de vrouwenbonden was heel groot. Het was een ware gebedsverhoring dat Serafima- ; niet in de gevangenis kwam en Nadesjda een eigen huis kreeg.

Zevenbondenberaad

In 1982 kwamen enkele afgevaardigden van de Geref. Bond, de Ned. Herv. Bond voor Inwendige Zending, de Geref. Zendingsbond en de Herv. Ger. Jeugdbond bijeen voor een informeel gesprek over de noodzaak van voortgaande vorming van jongvolwassenen en volwassenen. Besloten werd de besturen van alle hervormd-gereformeerde bonden, de Zondagsscholenbond, de Mannenbond en dus ook onze Vrouwenbond uit te nodigen voor een gesprek om tot een gezamenlijke uitgave te komen, waarin de visie op het wezen en de opdracht van de gemeente zou moeten worden verwoord. Een werkgroep met afgevaardigden uit de zeven bonden bereidden het een en ander voor, wat leidde tot de brochure 'Met het oog op de Gemeente'. Na dit gezamenlijk optrekken ontstond het zgn. Zevenbondenberaad.

Vakantieweken #

Niet meer weg te denken zijn de weken voor gehandicapten. Na de eerste week in 1976 voor lichamelijk gehandicapten in 'De Blije Werelf in Lunteren zouden er nog vele volgen. Enkele jaren na die eerste week kwam de vraag naar ons toe of de vrouwenbond ook geen vakantieweken voor verstandelijk gehandicapten zou kunnen organiseren.

Natuurlijk waren er de zorgen of we daartoe wel in staat waren. We zijn ge-, start en voor gasten en stafleden zijft ook deze weken onvergetelijk. Niet te vergeten zijn de vakantieweken voor alleengaande leden van de bond. Velen maakten er gebruik van en meerdere vriendschappen zijn erdoor ontstaan.

Vaak mochten we in deze vakantieweken Gods trouwe Vaderzorg ervaren en naast de Heere zijn we dank verschuldigd aan kerkenraden en vrouwenverenigingen die dit werk financieel en met liefde steunen, dank aan de vele stafleden die met liefde voor hun naasten belangeloos hun vrije tijd voor dit werk opofferen.

Uit de behoefte van de gehandicapten het onderlinge contact te bevorderen is de vereniging 'Op weg met de ander' ontstaan.

Bovengenoemde activiteiten zouden niet gerealiseerd kunnen worden als de verenigingen niet bij de vrouwenbond waren aangesloten. Namens de leden lieten we onze stem horen. Heel belangrijk is ook dat jonge vrouwen, met hun eigen specifieke inbreng, bij het verenigingsleven betrokken worden. Fijn, dat dit ook gebeurt.

Cultuuromslag

Het bondsinsigne symboliseert vrou-wen die elkaar vasthouden rondom een geopende bijbel. Dit Woord van God is alle eeuwen door betrouwbaar en onveranderlijk gebleven, ondanks alle wisselingen die er vanaf de schepping zijn geweest.

Generaties volgen elkaar op, de ene gaat, de volgende komt. Elke generatie staat weer voor eigen problemen en heeft ook haar eigen verantwoordelijkheid, zorgt ook voor overdracht aan de volgende.

Staande in de christelijke traditie heeft onze generatie de roeping en plicht bijbelse waarden en normen aan het navolgend geslacht door te geven. De onderlinge generatieverhoudingen zijn aan wisselingen onderhevig, dit hoort bij de problematiek van de tijd. Veranderingen gaan nooit plotseling, ze verlopen over het algemeen ongemerkt, en geleidelijk worden dingen die vroeger ondenkbaar waren, zo gewoon dat ze gemeengoed zijn. De gevolgen van het moderne leefge-not sluipen ook de gemeenten binnen, welvaart en massamedia bevorderen in een snel tempo de secularisatie. In de cultuuromslag die wij beleven gaat het 'eigen ik' voorop: ik doe wat ik wil, het is mijn leven. Het is een omslag die revolutionair genoemd kan worden. Demonische krachten ontwrichten kerk en maatschappij. De Bijbel spreekt over geestelijke boosheden in de lucht. We zien het om ons heen, ja toch? Vrouwen staan, in deze turbulente tijd, voor de taak haar positie te bepalen. Voor velen is het mogelijk een opleiding te volgen op middelbaar, hoger of universitair niveau, waardoor er ongekende mogelijkheden zijn. Vrouwen nemen op veel terreinen deel aan het arbeidsproces, maken carrière, wat van alle kanten aangemoedigd wordt. Daar hoeft niets mis mee te zijn. De vraag is wel hoe wij daarmee omgaan. Iedere vrouw zal voor zichzelf een keuze moeten maken, die nooit ten koste mag gaan van huwelijk en gezin, daar ligt in de eerste plaats haar verantwoordelijkheid.

Kinderen hebben recht op hun moeder, kleine kinderen, grotere, maar vooral tieners. De levensfasen van een vrouw wisselen en de omstandigheden kunnen ernaar zijn dat een vrouw een betaalde baan heeft. Als het materiële maar niet het hoogste goed is.

De tekenen van de tijd roepen ons op waakzaam te zijn en Hem te verwachten Die komt. Vasthouden aan het Woord van God is heilzaam voor ons allen, en aan het volharden is een grote belofte verbonden.

In Zijn leven op aarde is de Heere Jezus ons voorgegaan in het dienen van de ander. In de schepping formeerde God de mens, man en vrouw schiep Hij ze, naar Zijn aard. De vrouw gaf Hij een eigen plaats, een unieke en waardige plaats! In het licht van de Bijbel hebben vrouwen hun roeping te verstaan. Een hoge roeping: geroepen als vrouw.

A. C. MEIJWAARD-FUITE, ZWOLLE

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen