Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

Gereformeerd, enghartig of voluit?

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Gereformeerd, enghartig of voluit?

ANTWOORD AAN DR. ZWANEPOL

5 minuten leestijd Arcering uitzetten

Hervormd-gereformeerden hebben nauwelijks weet van de lutherse traditie en het lutherse gedachtegoed. Dat was mijn motief otn de verschijning van het boek van prof. Zwanepol, alsmede een bundel opstellen van de kenner van het lutheranisme dr. Paul Estié, aan te grijpen om vorige maand iets door te geven van het lutherse gedachtegoed. Geen boekbespreking dus. Hopelijk wordt mij niet euvel geduid dat ik me hierbij ook uitvoerig oriënteerde op de vorig jaar heruitgegeven studie van de christelijke gereformeerde hoogleraar dr. W. van 't Spijker, Luther, belofte en ervaring. Welnu, prof. Zwanepol zorgt in bovenstaande reactie voor een nadere kennismaking, waarover de lezer zijn oordeel mag uitspreken.

We zouden kunnen volstaan met de opmerking dat in feite in mijn artikel de vragen van dr. Zwanepol beantwoord zijn en zijn reactie een onderstreping van het verschil tussen Luther en luthers is - in zijn bestrijding van mijn woorden over de lutherse vrijheid en verdraagzaamheid valt hij ze feitelijk bij! We zouden kunnen suggereren dat het psychologisch verklaarbaar is dat een uiterst kleine groep lutheranen groeit in zelfbewustzijn. Niettemin maken we er ook een paar inhoudelijke kanttekeningen bijv

Leerregels van Dordt

Die nadere kennismaking is niet plezierig Vanwege het persoonlijk karakter van de repliek van dr. Zwanepol, waarbij hij zijn gesprekspartner positioneert als ketterjager met een bijzondere opdracht voor de lutheranen. Omdat de hoogleraar voorbijgaat aan het gegeven dat opmerkingen aan het adres van de lutheranen diverse keren tegelijk richting de eigen Hervormde Kerk ge-maakt worden, hangen verschillende beweringen -bijv. als zouden lutheranen de angel in het confessionele vlees van veel gereformeerden zijn- hoog in de kerkelijke lucht. Irritatie over vragen aan het lutherse gedachtegoed -ja inderdaad, vanuit een luisterhouding naar de Schrift en de gereformeerde belijdenis, maar dat mag toch als gereformeerde binnen de Hervormde Kerk? - brengt de hoogleraar tot zijn stevig commentaar: alsof ik niet zelf aanhaalde dat hervormden en lutheranen in 1956 een consensus over het avondmaal bereikten, alsof ons niet bekend is dat in de Hervormde Kerk scherpe kritiek leeft op de Leerregels van Dordt - maar is daarmee alles dan gezegd? Het zal dr. Zwanepol spijten dat mijn positie in hervormd-gereformeerde kring inzake de inhoud van de Konkordie van Leuenberg beduidend minder eenzaam is dan hij suggereert. Is hij als hoogleraar aan het Evangelisch-Luthers Seminarie dan echt nauwelijks op de hoogte van wat er in de Hervormde Kerk ook leeft? Is hij ook onbekend met de kritiek die gereformeerden vanouds hebben op de avondmaalsleer van lutheranen?

Waarom wordt het willen staan in de lijn van de kerk der eeuwen, het willen dienen van de kerk in gebondenheid aan haar gereformeerde belijdenis gebrandmerkt als oecumenische onverschilligheid? Waarom moeten er etiketten als 'enghartig gereformeerd' klinken? Gereformeerd wil immers breed zijn, maar ook diep! En hoort bij 'ruimhartig gereformeerd' dan ook remonstrants? Op de Synode van Dordrecht was de breedte - internationaal- van gereformeerden aanwezig, maar waren de remonstranten voor de sluiting al thuis. Het is ons bekend dat Luther de breuk met Rome niet gewild heeft - maar evenzeer weten we dat die breuk onvermijdelijk was.

Homoseksualiteit

Het Schriftberoep op Markus 2 : 27 van prof. Zwanepol noem ik merkwaardig. Nergens is uit de mond van de Heiland iets dergelijks op te tekenen inzake de zegening van homoseksuele relaties. Wie zo met de Bijbel omgaat, laat haar zeggen wat hij wil horen. En, schreef prof. Zwanepol in zijn boekje al niet dat men in lutherse kring eenvoudig minder geïnteresseerd is in wat de Bijbel daarover zegt (p. 55)?

Tja, en dan een beroep op de gereformeerde belijdenis afdoen als een stempel in een verlopen paspoort. Het komt mij niet geloofwaardig over iemand na deze kwalificatie nog te nodigen als reisgezel. Beseft dr. Zwanepol dat zijn reactie eventuele gereformeerde argwaan slechts versterkt? Heeft de geschiedenis van Samen op Weg hem niet geleerd dat het nu eenmaal wringt tussen luthers en gereformeerd? Hij onderbouwt zijn visie met een beroep op 'Leuenberg' en daarom antwoord ik hem bij monde van dr. J. Hoek, oud-moderamenlid van de hervormde synode, die het onlangs in de Waarheidsvriend zo schreef: 'Dr. H. B. Weijland heeft het indertijd een "gierend misverstand" genoemd dat de Konkordie een "super-belijdenisgeschrift" zou zijn. Deze Konkordie zou niet meer en niet minder zijn dan een mijlpaaltje langs de heirbaan van de oecumene, dat aangeeft dat vandaag calvinisten en lutheranen elkaar ondanks onderlinge verschillen niet meer verketteren, en dat de bestaande verschillen tussen beide tradities allerlei vormen van interkerkelijke samenwerking niet meer tnogen uitsluiten. In die richting wijst in elk geval de allerlaatste redactie van de ontwerp-kerkorde op dit punt: "De kerk erkent met de Konkordie van Leuenberg dat de lutherse en gereformeerde tradities door een gemeenschappelijk verstaan van het Evangelie bijeenkomen." Dat is een be-scheiden en dynamische formulering, die naast toenadering ook nog afstand tussen de tradities erkent Meer een fundering van een federatie dan van een fusie, zou ik zeggen...' Begrijpt dr. Zwanepol waaróm er voortdurend voor een federatie gepleit wordt?

Tot slot: wie voluit gereformeerd wil zijn - enghartig noch ruimhartig- weet zich geplaatst in de ruimte van het Evangelie, weet zich gebonden aan het Woord van God. En de Geest van Christus brengt tot de vrijheid waarin al Gods kinderen delen. 'De gebondenheid aan dit Woord en door dit Woord was voor Luther het diepste wezen van de christelijke vrijheid' (W. van 't Spijker, p. 178)-

P. J. VERGUNST

Dit artikel werd u aangeboden door: de Gereformeerde Bond

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van donderdag 27 maart 2003

De Waarheidsvriend | 16 Pagina's

Gereformeerd, enghartig of voluit?

Bekijk de hele uitgave van donderdag 27 maart 2003

De Waarheidsvriend | 16 Pagina's