Vissers, een tollenaar, een Zeloot

Bartholomeüs

Over verschillende van de apostelen is weinig of helemaal niets te zeggen. Zo is het ook met Bartholomeüs. Zijn naam komt voor in de apostellij sten bij Mattheüs, Markus, Lukas en in Handelingen i. Verder nergens in het Nieuwe Testament. In de loop van vele eeuwen is hij gehouden voor Nathanaël. Maar dat is ook nogal eens ontkend of betwijfeld.

Wij vinden deze naam alleen bij Johannes. Het gaat om Johannes i in de eerste plaats. 'Filippus vond Nathanaël' (vs. 46). En dan komt de belijdenis van Filippus: 'Wij hebben Die gevonden, van Wie Mozes in de wet geschreven heeft, en de profeten....' Tot zover gaat het nog wel, al is het iets geweldigs! Maar dan komt het: 'Jezus, de Zoon van Jozef, van Nazareth!'

Maar wat doe je daarmee, als je hooguit weet dat de Messias uit Bethlehem moet komen? En dan Nazareth: dat is wel het laatste zo ongeveer, als je zelf uit Kana komt (Joh. 21: 2).

Gelukkig dat Filippus geen lang verhaal gaat ophangen. Uit vers 46 blijkt dat hij echt heeft gezocht naar Nathanaël om hem het grote (grootste!! nieuws te brengen. En nu dan maar drie woorden: 'Kom en zie' (vs. 47). Wat doet dat goed: op zoek naar iemand zijn om hem of haar bekend te maken met de Heere Jezus, omdat we zelf gevonden hebben (en gevonden zijn). Dan kan het soms met drie woorden af: 'Hij is het!' Of: 'Kom en zie!' En zo leidt hij hem via de kortste weg naar Jezus. Gelukkig!

Maar het heerlijkste wacht nog: Jezus ziet Nathanaël tot Zich komen; Hij spreekt hem aan: 'Zie, waarlijk een Israëliet, in wie geen bedrog is.' Dat is: Nathanaël is een oprecht lid van het volk van God, er op uit om de Messias te vinden. En als de Heere hem blijkt te kennen vóór hun ontmoeting, belijdt Nathanaël op eenmaal: 'Rabbi! Gij zijt de Zoon van God, Gij zijt de Koning van Israël', (vs. 50) Dit heeft dan de Vader, net als bij Petrus, hem geopenbaard. Maar wat een belijdenis! Zoon van God! Koning van Israël! Zoon van Jozef uit Nazareth!

Aan wat Nathanaël onder de vijgenboom deed toen Jezus hem al zag, moeten we maar wat voorbijgaan. Er staat niets van. Maar 'grotere dingen' zullen gezien worden, 't Herinnert alles ook wat aan Jakob bij Bethel onder een open hemel, en nu dan: engelen van God opklimmende en nederdalend op 'de Zoon des mensen' (Gen. 28 : 10 e.v.).

Verder komt de naam Nathanaël nog één keer voor, in Johannes 21: 2. Daar zijn samen: Simon Petrus, en Thomas, genaamd Didymus, en Nathanaël, die van Kana in Galilea was, en de zonen van Zebedeüs, en twee andere van Zijn discipelen. Zeven bij elkaar. Discipelen die vis vangen, en later eten met Jezus aan de oever van de zee. Is die 'discipel Nathanaël' nu ook de 'apostel Barthelomeüs'?

Er blijft wat onzekerheid. Als dan die twee (of die ene? ) maar bekend waren (of was) bij Jezus. En dat weten we zeker. En de Israëliet zonder bedrog is even zeker niet bedrogen met Jezus uitgekomen!

Jakobus, de zoon van Alféüs

De naam van deze apostel komt ook weer alleen voor in de apostellijsten van Mattheüs, Markus, Lukas en Handelingen 1. Verder is ons over deze Jakobus niets bekend. Het is misschien goed om er hier nog eens op te wijzen dat er meerderen met de naam Jakobus zijn in het Nieuwe Testament. Wij moeten oppassen voor verwarring van deze naam.

Thaddéüs

Deze naam danken wij aan de apostellijst van Markus. Maar Mattheüs noemt hen Lebbéüs, bijgenaamd Thaddéüs. Op zijn beurt spreekt Lukas weer van Judas, de zoon van Jakobus. 'Had deze apostel dan drie namen? ', zo is wel gevraagd. Een Joodse, een Griekse, en een bijnaam? Net als Jozef, bijgenaamd Barsabas, die toegenaamd werd Justus? (Hd. 1: 23). Wij weten het niet. Maar hij mocht zich gekend weten bij Jezus, en geroepen tot apostel.

In Johannes 14 komt deze Judas één keer voor. De Heere spreekt over Zijn heengaan, '...de wereld zal Mij niet meer zien, maar gij zult Mij zien; want Ik leef en gij zult leven.' (vs. 19) Dan is het Judas (Johannes voegt toe: 'niet de Iskariot'), die tot Jezus zegt: 'Heere, wat is het dat Gij Uzelf aan ons zult openbaren, en niet aan de wereld? ' (vs. 22) Een rechtstreeks antwoord geeft Jezus niet. Hij zet Zijn betoog voort over het liefhebben van de Heere, het bewaren van Zijn Woord; het bemind worden door de Vader, en het woning maken van Jezus en Zijn Vader in het hart van Gods beminden, (vs. 23). En wel door de Trooster, de Heilige Geest.

Simon Kananites

Zo geeft ons Mattheüs de naam weer. Markus sluit daarbij aan. Maar Lukas schrijft in zijn apostellijst in Lukas 6 en Handelingen 1 over Simon Zelotes. Het Hebreeuwse woord 'Kana' betekent 'ijveraar', evenals het Griekse woord 'zeloot'. De Zeloten waren uiterst rechtse figuren, die eventueel met geweld de Romeinen wilden verjagen. Zij ijverden bijzonder voor Gods eer, en Gods wet als patriottische partij onder de Joden. Zo is Simon de Zeloot wel de tegenhanger geweest van de tollenaar Mattheüs, die in dienst van de Romeinen was. Maar waar Jezus harten voor Zich inwint, en roept tot apostelschap, worden allen broeders van 't zelfde huis. En de ijver richt zich op de dienst van de Heere. Maar dat is wonder!

Matthias

Wij zagen reeds dat hij in Handelingen 1 de laatste van de twaalf is, gekozen in de plaats van Judas. Er wordt dus geen opvolger straks gekozen voor Jakobus, als deze in 44 na Chr. * door Herodes wordt onthoofd. (Hdr 12 : 2). Het twaalftal is vol. -

Wat zijn door Jezus' onderwijs de Schriften opengegaan voor Petrus, en

de anderen. Rechtstreeks wordt geciteerd uit Psalm 69 : 26, idem 109 : 8 (Judas' dood) en hoe gaat de Schrift open op Pinksterdag, en in de redevoeringen in Handelingen daarna. Biddend tot de Heere, de Kenner der harten, wordt bij loting de twaalfde apostel met algemene stemmen gekozen: Matthias, een apostel van Jezus Christus!

Hebben wij er veel vertrouwen in? Je ziet en hoort niets meer van hem. 't Is dan ook wel de allerlaatste en meest onbekende, met wie wij te maken krijgen. Wie houdt zich nu met Matthias bezig?

Laten we oppassen! 't Is bij hem ook al met Johannes de Doper begonnen (Hd. 1: 21 e.v.). Wie was het eigenlijk ook weer Die eenmaal sprak over de eersten en de laatsten, en omgekeerd (Mt. 19 : 30)!

Wij weten trouwens zo weinig van de andere apostelen. In ons voorwoord werd er reeds over geschreven. Vier vissers, één tollenaar, één Zeloot. En verder? Wie weet hun jeugd, geschiedenis en afkomst? De afloop van hun leven? Is het waar dat mogelijk alle apostelen martelaar zijn geworden om de Naam van Jezus? Er is zoveel onzekerheid.

Dit was ook de moeilijkheid bij het schrijven van deze artikelen. Toch kwam er een oplossing: ik deelde de vier evangeliën in stukjes en beschreef elke apostel vanuit dat gedeelte, waarin hij een rol speelde. Zo werd het toch mogelijk om over de apostelen te schrijven, maar dan hun leven gesteld in het licht van Christus.

Wat wordt het dan boeiend en treedt Jezus er telkens uit naar voren als 'de van de Vader Gegevene, Gezondene', 'de Apostel en Hogepriester van onze belijdenis' (Hebr. 3 : 1). En wat hun persoon betreft: wij weten heel weinig van de apostelen zelf.

Maar zijn soms niet juist de vrijwel onbekenden en naamlozen tot de grootste zegen in het Koninkrijk van God? Dat komt toch nog voor in de gezinnen en gemeenten. Onder ouderlingen en diakenen, predikanten en wijkbezoekers. Van die onopvallende ouders of grootouders. Hun namen gaan de geschiedenis in, verbleken in de loop van de tijd. God geve dat er gedurig nieuwe namen voor in de plaats komen. En er in stille werfkracht een goed gerucht van de Heere Jezus blijft uitgaan tot jongeren, die zulken nooit vergeten.

J. C. SCHUURMAN, BARNEVELD

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen