Globaal bekeken

U it de biogafie van Herman Langeveldd over Hendricus Colijn (Schipper naast God, uitgave Balans) twee markante passages:

• 'Omdat de winterlichting 1935 op het punt stond af te zwaaien, dreigde een situatie waarin Nederland volledig uerstoken zou zijn van geoefende militairen. Om dat te uoorkomen besloot de regering deze lichting onder de wapenen te houden. Colijn lichtte in een radiotoespraak de genomen maatregel toe, waar bij hij er uooral op uit was euentuele onrust bij zijn toehoorders weg te nemen. De minister-president benadrukte dat Nederland geen direct geuaar liep en besloot met de woorden die, in sterk uereenuoudigde uorm, Colijns meest geciteerde uitspraak zouden gaan uormen: "Gaat u maar rustig slapen". In werkelijkheid zei Colijn: "Ik uerzoek den luisteraars dan ook om, wanneer zij straks hunne legersteden opzoeken, euen rustig te gaan slapen als zij dat ook andere nachten doen. Er is uoorshands geen enkele reden om ongerust te zijn". Rond deze woorden heeft zich een mythe geuormd waarin ze dicht, soms zeer dicht uoor de Duitse inual in Nederland worden geplaatst, om daarmee Colijns uolledkj uoorbij zien aan de dreiging uoor Nederland die er uan nazi-Duitsland uitging, te demonstreren. In werkelijkheid sprak de minister-president ze dus in maart 1936, toen er inderdaad geen acuut gevaar voor Nederland bestond.' • 'Begin 1936 reageerde de Groningse ds. D. uan Dijk op een bericht in het gereformeerde weekblad De Heraut, dat Colijn zou spreken op een internationaal caluinistisch congres te Genèue, waarop ook Karl Barth zou optreden. Van Dijk wees Colijn op de uerderfelijke consequenties uan diens theologie en riep Colijn op niet naar Genèue te gaan. Colijn was niet onder de indruk. "Het Congres te Genèue behandelt bij mijn weten geen theologie. Mij althans is uerzocht te spreken ouer '"Het Calvinisme en de Staat'", wat ik ook deed in andere landen".

Hetzelfde standpunt nam Colijn ook enkele jaren later nog in. Hij werd toen benaderd door de Hongaarse calvinistische hoogleraar in de theologie dr.J. Sebestye'n met het uerzoekzijn inuloed aan te wenden om te uoorkomen dat de Nederlandse gereformeerde theologen weg zouden blijuen uan het caluinistisch congres in Edinburgh; zij dienden daar juist aanwezig te zijn om de inuloed uan Barth te "ontzenuwen". Als zij consequent dit soort bijeenkomsten zouden mijden, zou de gereformeerde waarheid ten slotte onder de korenmaat komen en zouden de goede gereformeerden langzamerhand door de "onwettige" caluinisten misleid worden. Colijn stuurde een uittreksel uit de brief toe aan dr. F. W. Grosheide, hoogleraar in de theologie aan de Vrije Uniuersiteit, en voegde daar nog aan toe: "Mag ik deze opuatting, die ik persoonlijk zoo mogelijk uoor meer dan 100% deel, eens onder Uw aandacht brengen? " Waarschijnlijk was deze zelfde prof. Sebestye'n ook betrokken bij de toekenning aan Colijn uan een eredoctoraat door de calvinistische uniuersiteit uan Debrecen. Colijn kon Sebestye'n echter niet belouen dat hij in oktober 1938, bij de officiële uitreiking, in Debrecen aanwezig zou kunnen zijn: daaruoor was de internationale toestand te onzeker. Inderdaad zou Colijn door de internationale spanningen rond Tsjecho-Slowakije niet in staat zijn naar Hongarije af te reizen.'

U it EH. Informeel (Evangelische Hogeschool) knipten we het volgende citaat van de bekende Engelse theoloog John Stott:

'Kijk omhoog! Zeker, u bent een schepsel dat gebonden is aan deze tijd, maar u bent ook een kind uan de eeuwigheid. U bent een burger uan de hemel, een buitenaards wezen en balling op aarde, een pelgrim die onderweg is naar de hemelse stad. Een paar jaar geleden las ik het uerhaal uan een man die op straat een briefje uan uijf dollar uond. Vanaf dat moment keek hij onder het lopen uoortdurend naar beneden. Op die manier kreeg hij in de loop der jaren 29.516 knopen, 54.172 spelden, twaalf centen, een kromme rug en een urekkige aard. Maar denk u eens in wat hij uerloren had. De stralende glans uan de zon kon hij niet meer zien, en ook het schijnsel uan de sterren niet, de glimlach op het gezicht van zijn urinden, of de lentebloesems; want zijn ogen waren gericht op de goot. Veel te veel christenen zijn als die man. We hebben op aarde belangrijke dingen te doen, maar we moeten ons daar nooit zo door in beslag laten nemen, dat we uergeten wie we zijn en waar we heen gaan.'

v.D.G.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen