Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

Christus in het middelpunt

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Christus in het middelpunt

Omgaan met verschillen in de gemeenten [5, slot]

8 minuten leestijd Arcering uitzetten

8. Hét geestelijk gesprek in de kerkenraad: het kan wel eens goed zijn, wanneer er spanningen in een kerkenraad heersen, aan al de broeders de vraag te stellen: Hoe hebt u nu liefde tot de kerk gekregen? Wat heeft u bewogen de verkiezing tot het ambt aan te nemen? Hoe ervaart u het bezig zijn in het ambt? Niet om elkaar te keuren, maar om te proeven wat iemand nu beweegt de gemeente in het ambt te dienen. Dan kunnen er soms heel verrassende dingen naar boven komen. Dat kan het zicht op elkaar ook verhelderen. 'Nooit geweten dat dit in mijn ambtsbroeder omgaat', denkt dan iemand, 'laat ik wat voorzichtiger zijn'. Onze kerkenraadagenda's bevatten prachtige en noodzakelijke punten, maar soms, als er spanningen zijn, kunnen zulke persoonlijke vragen ineens een diepgang aan de vergadering geven, die samenbindend werkt, onder de zegen des Heeren.

Het kan ook nuttig zijn om de éénheid van de kerkenraad op een andere wijze te bevorderen. Vele kerkenraden kennen een 'kerkenraadsuitje'. 'Onzin', kan iemand zeggen. Dat is nog maar de vraag. Het is een bijbels gegeven dat bijvoorbeeld het met elkaar eten de gemeenschapszin versterkt. Ik hoorde pas van een grote evangeliegemeente, waar de raad van oudsten elk jaar drie dagen ervoor uittrekt om met elkaar op te trekken. Op zo'n dag wordt dan aan een stuk bezinning gedaan, er wordt met elkaar gewandeld en gegeten enz. Het verstevigt de broederband. Zouden we hier niet van kunnen leren?

Heilige ernst

9. Een gemeente met meerdere wijken of een eenmansgemeente: voor het omgaan met verschillen kan het ook uitmaken of je als predikant alleen een gemeente dient of dat je met anderen in een gemeente staat. Een eenmansgemeente met verschillende stromingen kan heel moeilijk zijn. Als deze stromingen dan ook in de kerkenraad vertegenwoordigd zijn, kan dat veel spanningen opleveren. Belangrijk is dan, zoals ik in het vorige artikel noemde, je houding als predikant. Weet de gemeente en de kerkenraad, waar je als dominee staat? Maar ook: probeer je boven de partijen te staan en heb je ondanks alles de gemeente lief? Respecteer je alle kerkenraadsleden, houd je er geen vriendjespolitiek op na? En bemerkt men datje door middel van de prediking toch de eenheid van de gemeente op het oog hebt, datje het geestelijk goede voor de gemeente zoekt?

Dat lost niet alle spanningen op, maar een heilige ernst en bewogenheid met de gemeente legt vaak wel beslag, waardoor meer gelet wordt op de hoofdzaak dan op bijzaken. In een gemeente met verschillende wijken zijn er weer andere mogelijkheden. Dan denk ik vanuit mijn eigen Veenendaalse situatie. Ik weet dat er andere grote gemeenten zijn, die zoveel mogelijk homogeen willen blijven. De praktijk laat echter zien dat er op den duur toch ter rechter- of ter linkerzijde buitengewone wijkgemeenten of deelgemeenten ontstaan. In Veenendaal hebben de wijken geleidelijk aan een eigen 'kleur' gekregen. We spreken wel over acht bondswijken, maar elke wijk heeft een bepaalde geestelijke ligging gekregen.

Dat bergt gevaren in zich: gaat de eenheid van de gemeente niet verloren? Raken we niet te ver uit elkaar? Ook brengt het de spannende vraag mee: is er verband tussen de inhoud van de prediking en liturgie? Vragen die bij gemeenteleden leven. De andere kant is dat op deze wijze wel spanningen uit de wijkgemeente gehaald worden. Want gemeenteleden leven mee daar, waar ze zich thuis voelen. Tot nu toe houden de wijken elkaar aardig in evenwicht. Met het oog op ons onderwerp biedt deze manier van omgaan met elkaar oplossingen. Al zijn ze wel pragmatisch.

Beleidsplan

10. Een beleidsplan: een beleidsplan kan helpen de eenheid binnen de gemeente te bevorderen. Ik heb lange tijd gedacht: Is een beleidsplan wel nodig? Wordt alles niet te zakelijk? Nu we als wijkgemeente een goed beleidsplan hebben, hebben we er met het oog op ons onderwerp ook gemak van. Het is een soort handboek geworden, waarin de identiteit en de grondslag van de gemeente verwoord is. Alle facetten van de gemeente komen erin aan de orde: eredienst, catechese, evangelisatie, Israël, diaconie, pastoraat, huwelijk, samenwonen, inzet klaagvrouwen, jeugdwerk, enz. enz. Bij elk onderwerp is de visie verwoord, de doelstellingen en de aanpak.

Nu kan het niet de bedoeling van een beleidsplan zijn om als nieuwkomer in de gemeente het door te nemen en op grond daarvan een keuze te maken zich wel of niet bij de gemeente aan te sluiten. Een kerk is uiteindelijk geen vereniging waarbij je je naar keuze kunt aansluiten. Al gaat de praktijk soms wel in deze richting. Juist een beleidsplan geeft de mogelijkheid om als gemeentelid bij de identiteit en de grondslag van de gemeente betrokken te raken. Gemeenteleden hebben de mogelijkheid hierop te reageren. Niet met de bedoeling om zoveel mogelijk een gemeente naar eigen smaak te krijgen, maar om mee te helpen de gemeente op te bouwen, om de gemeente één te maken, tot eer van God.

Verder kan een beleidsplan meehelpen om op kerkenraadsvergaderingen narigheden te voorkomen. Hoe? Door op elke kerkenraadsvergadering een hoofdstuk uit het beleidsplan te bespreken en te evalueren. Wijzigingen kunnen worden aangebracht of er kan worden geconcludeerd dat het werk op dezelfde wijze kan worden voortgezet. Zo wordt voorkomen dat iemand op bijna elke vergadering dezelfde punten aan de orde gesteld wil hebben. Alle facetten van de gemeente komen met een bepaalde regelmaat aan de beurt. Dat geeft rust en orde in de behandeling.

Geen individualisme

11. Doordeweekse betrokkenheid: In een gemeente bestaat het gevaar dat vooral een dominee of andere personen die steeds op de voorgrond treden, alle aandacht krijgen, terwijl anderen zo gemakkelijk over het hoofd worden gezien. Het individualisme mag in de kerk geen plaats krijgen. De betrokkenheid van gemeenteleden wordt gestimuleerd door naast de zondagse erediensten ook doordeweeks activiteiten te beleggen. Dit kan variëren van een bijbelkring tot een gemeentefietstocht. Door daar als gemeentelid actief aan deel te nemen, kunnen er contacten en relaties worden gelegd of verstevigd. De onderlinge betrokkenheid wordt erdoor vergroot. Het zou erg zijn als we 's zondags in de kerk naast een ander gemeentelid zitten, terwijl die persoon een onbekende voor ons is. Deelname aan activiteiten kan dit voorkomen. Andere middelen als een goed kerkblad, het huisbezoek, een nieuwsbrief of een jaargids spelen hierbij ook een belangrijke rol. In een gemeente gaat het tenslotte ook om de gemeenschap, het samen-leven.

12. Het kan gebeuren dat de verschillen zo groot zijn of dat de spanningen zo hoog oplopen dat hulp van 'buiten' gezocht moet worden. We kunnen hierbij denken aan de visitatie. Tegenwoordig horen we ook steeds meer van de persoon van mediator, die te hulp wordt geroepen. Mediation is conflictbemiddeling, ook toegespitst op de kerk. De mediator probeert te komen tot een voor alle partijen aanvaardbare en werkbare overeenkomst. Ik heb van positieve resultaten ge-

hoord. Maar ook dat in het conflict rondom de Protestantse Kerk, mediation tekort schiet. De verschillen zijn hiervoor te groot.

Hoe meer gebed...

13. Het gebed: ik wil tenslotte wijzen op de waarde van het gebed. Ik heb dit niet genoemd toen we in het derde artikel nagingen of de Bijbel ons richtlijnen geeft met het oog op ons onderwerp. We zagen dat er in de Bijbel sterk de nadruk valt op de eenheid van de gemeente. Om deze eenheid te beoefenen is broederlijke liefde en zelfverloochening nodig, de ander uitnemender achten dan zichzelf. Dat kan alleen wan-neer Christus in de middelpunt staat. De Bijbel laat ook zien dat het gebed onmisbaar is. Juist wanneer het gaat om omgaan met verschillen in de gemeente. Want welke predikant krijgt het nooit eens naar zich toe, wanneer er spanningen waren: Heb ik er wel genoeg voor gebeden? Er is bijvoorbeeld een kerkenraadsvergadering geweest, die niet zo lekker liep, en waarvan je jezelf moet beschuldigen: Heb ik er wel genoeg voor gebeden? Daarom moeten we onszelf als predikanten de vraag stellen: Hoe staat het met ons gebedsleven voor de gemeente? Wie heeft het nooit eens mogen ervaren in een tijd van spanningen dat de Heere op het gebed wonderlijk uithielp? Dat Hij de rust in de gemeente deed weerkeren? Of dat Hij een conflict tot een goede oplossing bracht? Laten alle ambtsdragers zich afvragen: Bidden we genoeg voor de predikant, voor de gemeente en voor elkaar als ambtsbroeders?

Laten de gemeenteleden deze vraag ook stellen: Hoe staat het met de voorbede voor de predikant, voor de andere kerkenraadsleden, voor de gemeente? Zouden we de stelling kunnen wagen: hoe meer gebed, hoe minder problemen in een gemeente? Want de duivel is er altijd op uit om verschillen aan te wakkeren, om de hoofdzaak uit het oog te doen verliezen. Hiertegenover kunnen we alleen het wapen van het gebed plaatsen. Niet dat de Heere iets aan ons verplicht is, maar Hij wijst ons Zelf de weg van het gebed om geestelijke zegen van Hem te verwachten. En is het niet rijk een binnenkamer te hebben? Daar kunnen we alle zorgen, ook de gemeentelijke zorgen aan Hem kwijt, daar wordt het oog gericht op die grote Voorbidder Jezus Christus, Die ZelfZijn gemeente vergadert, door Woord en Geest in enigheid van het ware geloof. Laat van Hem onze verwachting, zijn als verschillen zich openbaren.

P. J. TEEUW, VEENENDAAL

Dit artikel werd u aangeboden door: de Gereformeerde Bond

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van donderdag 16 september 2004

De Waarheidsvriend | 16 Pagina's

Christus in het middelpunt

Bekijk de hele uitgave van donderdag 16 september 2004

De Waarheidsvriend | 16 Pagina's