Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

Gaven met vreugde aanwenden

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Gaven met vreugde aanwenden

MEER DAN EEN VRIJWILLIGERSORGANISATIE [2]

8 minuten leestijd Arcering uitzetten

In de kerk is een veelheid en verscheidenheid aan vrijwilligers actief. Er kunnen dan ook verschillende typen van vrijwilligers onderscheiden worden. In het Kaski-rapport van december 2001 worden verschillende typen genoemd. We noemen er enkele:
• vrijwilligers op het gebied van pastoraat, bezoekwerk en diaconaat: bezoekdames, contactpersonen, lid wijkteam, hulpdienst;
• vrijwilligerswerk op het gebied van missionair werk en evangelisatie:  evangelisatiecommissie, ZWO-werkgroep, evangelisatie-recreatiewerk;
• vrijwilligerswerk op het gebied van catechese, vorming en toerusting: catecheseteam, mentorcatechese, leiders gesprekskringen, groothuisbezoek;
• vrijwilligerswerk rondom erediensten: kosters, organisten, bloemendienst, schoonmaakploeg, autodienst, oppas, kerktelefoon.

Er kan aan het bovenstaande rijtje nog voldoende worden toegevoegd. Het is maar om aan te geven dat er op allerlei gebied mensen beschikbaar en nodig zijn, die zich inzetten of willen inzetten voor het werk in de gemeente. Kaski concludeert: vrijwilligers in de kerk zijn kerkse mensen. Ze zijn er zondags en doordeweeks. Het gaat om een zeer actieve en betrokken groep. Voor kerkelijk vrijwilligerswerk is beleid nodig. Temeer omdat het vandaag de dag niet meer zo vanzelfsprekend is dat er voldoende mensen zijn cum suis gevonden kunnen worden voor werk dat zich in veel gemeenten ook steeds meer ontwikkelt en uitbreidt. Het is ook niet altijd even gemakkelijk. Het leiden van een tienergroep is bijvoorbeeld. niet voor iedereen weggelegd. Het maken van een jaarrekening en begroting vereist veel deskundigheid. Soms kan het beter zijn bestaand werk af te bouwen, omdat er onvoldoende belangstelling voor is of dat het niet meer bij de tijd is. Derhalve zijn mijns inziens. voor een zinvolle discussie (binnen de kerkenraad) over kerkelijk vrijwilligersbeleid o.a. de volgende vragen relevant:
- Wat is de visie en het beleid voor het kerkelijk vrijwilligerswerk?
- Hoe gaat de gemeente om met zijn vrijwilligers?
- Wat heeft de gemeente te bieden aan (verschillende) vrijwilligers en hoe verhouden beroepskrachten en vrijwilligers zich tot elkaar?
- Welke toerusting, scholing is nodig?
- Op welke wijze worden vrijwilligers bij het beleid betrokken, bemoedigd, geïnformeerd en geïnstrueerd?

Werven van vrijwilligers
Kerkelijk vrijwilligerswerk heeft een extra dimensie. Het doel is: werken, bouwen aan de gemeente van Christus! Dat vraagt zorgvuldigheid en behoedzaamheid in het werven van vrijwilligers. Een predikant hoeft geen 'schaap met vijf poten' te zijn, dus ook een vrijwilliger niet. Het is van belang te letten op gaven en talenten, die de Heere God aan Zijn gemeente geschonken heeft. Het is ook van belang te letten op de trends en motieven. Immers, deze gaan de gemeenten niet voorbij. Velen, met name jongeren, hebben minder binding met 'hun kerk' dan ouderen. De factor tijd speelt ook een grote rol. Bij jongere gemeenteleden zijn meer tweeverdieners dan bij ouderen. Taken worden over beiden verdeeld. Daarvoor moet soms vrije tijd ingeleverd worden. De stress van het werk eist veel energie op. Men kiest soms liever voor ontspanning dan inspanning voor de kerk.
Naast het ambt zijn er meestal nog meer activiteiten te doen. Het ambtswerk komt er vaak bij en stelt voor de vraag: 'Wat doe ik wel en hoeveel tijd kost het me?' Sommigen durven dan ook moeilijk nieuwe initiatieven voor te stellen, bang om zo'n initiatief dan ook zelf te moeten opzetten. Dat maakt krampachtig en leidt soms tot wel veel gepraat en weinig resultaat. Anderzijds is het soms moeilijk bepaalde verantwoordelijkheden los te laten of te delegeren, bang dat het uit de hand loopt of dat men er geen grip meer op heeft.

Roeping
In gesprekken met kerkenraden hoor ik steeds meer: 'We hebben zo'n moeite de vacatures te vervullen, met name die van ouderling.' Voor sommigen is het ambtswerk niet alleen moeilijk te combineren met het dagelijks werk, maar is het soms ook een groot probleem. Men ziet er geweldig tegenop. 'Roeping' is voor sommigen een zwaar beladen term. Dat kan de afstand tot het ambt erg vergroten! Er is soms moeite te communiceren met de mondige mens. Men ziet oud-ambtsdragers soms moedeloos vertrekken, met een zucht van verlichting, soms zelf gefrustreerd de kerk verlaten. 'Liever geen ambt, maar wel een bepaalde taak', hoor je soms gemeenteleden zeggen. De nieuwe kerkorde van de Protestantse Kerk voorziet in de mogelijkheid om 'taakdragers' aan te stellen. Gemeenteleden worden dan gevraagd bepaalde taken ter hand te nemen en dragen dan geen verantwoordelijkheid voor het beleid, hoeven niet al te veel te vergaderen en zijn niet aanspreekbaar op genomen beslissingen. Ook kunnen kerkenraden besluiten te werken met bepaalde taakgroepen. Het geeft wel aan dat in veel gemeenten het in toenemende mate een probleem is om mensen te vinden voor de verschillende taken die er zijn. De werklast wordt groter voor degenen die wel bereid zijn iets te doen. Steeds meer taken komen terecht op minder schouders. Dat kan leiden tot irritatie: 'Waarom doen mensen niet mee, ze consumeren alleen maar, niemand neemt zijn verantwoordelijkheid'. Al de hierboven genoemde factoren spelen een belangrijke rol bij het vervullen van de vacatures en het zoeken naar de juiste man of vrouw op de juiste plaats. De situatie kan soms aanleiding zijn een andere werkwijze te kiezen. Maak voor uzelf als kerkenraad eens een lijstje met uitgangspunten, die u als 'checklist' gebruikt voor het werven van ambtsdragers en vrijwilligers. Maak profielen voor ambtsdragers en taakdragers. Vooraf aan dit alles gaat de bede: 'Heere, wat wilt Gij dat we doen zullen?'

Gavengericht werven
De gemeente meer dan een vrijwilligersorganisatie? Ja, omdat het uiteindelijk allemaal niet afhangt van onze inspanningen en activiteiten, strategieën en werkplannen. We mogen te rade gaan bij de Heere van Zijn gemeente, Jezus Christus. Als gemeente mogen we met Hem verbonden zijn. In de Bijbel worden er prachtige lijnen getrokken, als het gaat om het functioneren van de gemeente en de inzet van de gaven daarbij. De gemeente is een gemeenschap van gelovigen. Paulus spreekt op een heel aansprekende manier over de gemeente: de gemeente als een lichaam met de vele leden (1 Kor. 12). Al die leden worden door de apostel uitgenodigd om een bijdrage te leveren aan de opbouw van de gemeente. Want, aan een ieder zijn (verschillende) gaven gegeven.
Probeer met elkaar als kerkenraad de bijbelse lijnen eens door te trekken naar de gemeente en vraagt u zich eens af wat er eventueel te verbeteren valt. Niet omdat het allemaal beter moet, maar de gaven meer tot hun recht kunnen komen! Geef de Geest de ruimte om daadwerkelijk de gaven te kunnen geven en tot ontwikkeling te brengen. Werk gavengericht. Kijk niet in de eerste plaats welke persoon geschikt is voor een ambt of taak, maar bedenk eerst om welke gave het gaat en probeer er dan achter te komen wie in de gemeente over die specifieke gave beschikt (of zou kunnen beschikken) en kom dan tot een selectie!
Het kan op allerlei andere manieren, bijvoorbeeld via huisbezoek, persoonlijke gesprekken, een kring, een vragenlijst enzovoort. Veel kerkenraden vragen aan de belijdeniscatechisanten of ze eventueel iets voor de kerk willen doen. Prima om op deze manier jonge lidmaten bij de kerk te betrekken en te houden.

Gavengericht werken
We willen nog even de bijbelse lijn vasthouden. We noemden de gemeente als het lichaam van Christus. Leden van dat lichaam dragen zorg voor elkaar. Niemand mag ook maar iets tekort komen, wat het persoonlijk welzijn zou kunnen schaden.
De Geest deelt gaven uit die dienen tot welzijn van allen. Er loopt een prachtige lijn van 1 Korinthe 12 naar Romeinen 12 en vanuit dit gedeelte naar Efeze 4. De apostel Paulus spreekt in 1 Korinthe 12 over de Geest, die gaven uitdeelt aan ieder lid van de gemeenschap. Je hoeft het dus niet allemaal zelf te doen. De Geest schenkt de gaven. Dat maakt afhankelijk en niet jaloers. De inzet van gavengericht werken is de gaven elkaar ten goede laten komen. Dat is de opdracht die de apostel geeft in de brief aan de Romeinen (hoofdstuk 12). Het doel van dit alles is geloofsgroei, komen tot opbouw en eenheid (Ef. 4:15vv). Bovenal God grootmaken. Nynke Dijkstra schrijft: 'Gavengericht werken is een proces. Je bent er niet met het ontdekken van gaven alleen. Het gaat om een proces, waarbij mensen telkens opnieuw geholpen worden hun weg te vinden. Een proces, waarin mensen ook worden uitgedaagd om zelf aan te geven wat ze zouden kunnen en willen betekenen. Als je eenmaal hebt ontdekt hoe boeiend het is de gaven van de Geest in de gemeente te benoemen, ga je met andere ogen kijken. Wie is hij, zij? Wat heeft God hem geschonken? Wat is haar bijdrage in onze gemeente?'
Ten slotte zou ik er voor willen pleiten zorgvuldig met ambtsdragers en vrijwilligers om te gaan. Informeer eens naar ieders persoonlijk welzijn. Zijn er mogelijkheden voor een vertrouwelijk gesprek, feedback, geestelijke begeleiding? Organiseer eens een 'bemoedigingsbijeenkomst'. Laat waardering blijken. Laat niet iemand zomaar gaan. Geef gelegenheid het werk te evalueren en goed over te dragen.

De gemeente van Christus is meer dan alleen een vrijwilligersorganisatie. De gemeente is een gemeenschap der heiligen! Wat we daar onder verstaan? De Heidelberger zegt het zo: 'Ten eerste dat de gelovigen, allen en een iegelijk, als lidmaten aan de Heere Christus en al Zijn schatten en gaven gemeenschap hebben. Ten andere dat elk zich moet schuldig weten zijn gaven ten nutte en ter zaligheid der andere lidmaten gewillig en met vreugde aan te wenden' (vraag en antwoord 55).

Dit artikel werd u aangeboden door: de Gereformeerde Bond

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van donderdag 6 oktober 2005

De Waarheidsvriend | 16 Pagina's

Gaven met vreugde aanwenden

Bekijk de hele uitgave van donderdag 6 oktober 2005

De Waarheidsvriend | 16 Pagina's