Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

Gooien met vuurballen

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Gooien met vuurballen

PREDIKING EN OPWEKKING [3]

9 minuten leestijd Arcering uitzetten

Willen we komen tot een opwekking dan kunnen we de prediking van Petrus niet negeren. Deze bevat een aantal karakteristieken die ook bij 'moderne' opwekkingspredikers te vinden zijn.

Er staat een man op. Hij spreekt en harten worden gebroken, levens veranderen en berouw hebbende zondaren stromen bij duizenden in het Koninkrïjk van God. We hebben hier geen complete blauwdruk van evangelische prediking.
Petrus sprak tot mensen die vertrouwd waren met het Oude Testament. Maar als we kijken naar zijn preken - op de Pinksterdag (Hand. 2:14-39), in Salomo's voorhof (Hand. 3:12-26), voor het Sanhedrin (Hand. 4:8~12) en in het huis van Cornelius (Hand.10:34-43) - dan zien we een aantal karakteristieken van zijn prediking die ook bij 'moderne' opwekkingspredikers te vinden zijn.

Niet trendy
De eerste karakteristiek is dat zijn prediking relevant is. Hij was niet uit op zaken die trendy waren, maar vertelt exact waar het bij de mensen op vast zit. Hij gaat heel snel van dat wat hen interesseert over naar dat wat hem interesseert. Hij spreekt dan van Jezus Christus, met daarbij de stellige overtuiging: Nu spreekt God. De wijze waarop hij begint, zijn haken om tot de werkelijke agenda te komen. Petrus heeft werkelijk interesse in het onderwerp dat hij aansnijdt en begint daar waar het bij de mensen op vast zit.
Dat trekt de aandacht. Spurgeon zegt dat nog nooit iemand in slaap is gevallen bij het voorlezen van een testament. Laten predikanten voorkomen dat hun prediking geleid wordt door wat de mensen voelen en wat hen interesseert. De hoorders sturen niet het preekproces. Wat mensen willen is zelden wat ze zouden moeten willen. Het is wreed om een zieke zijn eigen medicijn te laten voorschrijven. Voor allen is nodig het heil in Christus. Mensen hebben de vergeving van de zonden nodig. De vervreemding van God is hun werkelijke nood. Bij opwekkingsprediking wordt dit de mensen duidelijk. De rechtvaardiging door het geloof is tijdens elke opwekking dan ook een onderwerp dat eruit springt. Daarover wordt niet gediscussieerd. De preken zijn ook geen leerstellige verhandelingen, maar gericht op het kennen van Jezus Christus.
Perioden van neergang in de kerk zijn altijd het gevolg wanneer essentiële noties van de Schrift worden verborgen of verwaarloosd. Het verdoezelen van kernzaken staat een opwekking in de weg. Het heeft geen zin om een opwekking te bidden als niet eerst de Schrift zelf ten volle wordt gepreekt.

'Ga slapen'
De prediking van Petrus is ten tweede vol van Christus. Opgeteld gaan de preken van Petrus uit Handelingen meer dan de helft van de opgetekende verzen over Christus. Ik geloof, zegt Spurgeon, dat de preken die vol van Christus zijn het meest geschikt zijn tot bekering van de hoorders. Spurgeon preekte eens voor 23.000 mensen. Er was een groot respons. Iemand die erbij was schreef: 'He only preached Christ', hij preekte alleen Christus. De prediker die Christus niet verkondigt, krijgt van Spurgeon het advies: 'Ga slapen. Het is beter dat hij naar bed gaat dan dat een hele gemeente in slaap wordt gewiegd.'
Wanneer op een eenvoudige wijze hartstochtelijk over de Heere Jezus wordt gesproken, over wie Hij is en wat Hij heeft gedaan, dan blijft dit nooit zonder uitwerking. Er zijn zoveel preken, ook in onze kring, waar Christus hooguit genoemd wordt. Preken moet een opheffen van Hem zijn, een preken van Zijn liefde voor het verlorene, zodat je bij het horen van Zijn Naam helemaal in vervoering raakt.
De Duitse theoloog Rudolf Bohren zegt heel aangrijpend dat er predikers zijn die met veel nadruk de tekst aankondigen: 'Zie het Lam van God', en wanneer je kijkt, zie je Hem niet!
Hoe anders Kohlbrugge, hij heeft op een zo heel indringende wijze Christus gepreekt. Ik denk dat bijna nergens in de preekliteratuur van de kerk der eeuwen zo indrukwekkend over Christus en Zijn werk gesproken is. Al luisterend zie je Hem, zie je Hem voor jou in de kribbe en aan het kruis, aan de rechterhand van de Vader. 'Immanuel, noem mij die Naam, ... ' Daar gaat bij hem zelfs een hele preek over. 'Hoe komt u zo mager, Immanuelskinderen? Waag toch de sprong in de zee van vrije genade; er is geen gevaar; dan valt men, dan zinkt men in de armen van eeuwige toegenegenheid en grote barmhartigheid. Hij is bij u!' Dat is prediking!

Emoties en liefde
Wij doen zoveel af aan Zijn glorie en we doen dan onszelf en de gemeente zoveel tekort wanneer we niet meer spreken van Hem, Hem aanprijzen en van Hem zingen. Als dat wel gebeurt, werkt dat aanstekelijk. In Mozambique begonnen de vrouwen spontaan te zingen toen het over Jezus ging. Dan vallen tweeduizend jaar weg wanneer Christus in de prediking als Verlosser wordt verkondigd. Hij staat voor de gemeente en laat Zijn oog op de enkeling rusten. In onze tijd is de ervaringsmatige doorbraak groot. Getuigenissen waarin het 'ik' van de mens centraal staat. Predikanten moeten veel meer de relatie tussen God en mens accentueren en dat gaat onmiskenbaar gepaard met ervaringen, emoties, liefde. Weten en uitdragen van die blijmakende zekerheid, verwachting hebben van de Heilige Geest.
Het doel van de opwekkingsprediking is het tegenwoordig stellen van de Christus. Er is geen hoop voor opwekking, zegt de Engelse predikant Martin Lloyd-Jones, als voor Zijn verzoenend lijden en sterven geen prominente plaats is in de prediking.

Moed
De derde karakteristiek in Petrus' prediking is moed. Apologie schuwde hij niet. 'Mannen broeders, het is mij geoorloofd vrijuit tot u te spreken ...' (Hand. 2:29). Zij die hem hoorden hebben het gezien: 'Zij nu ziende de vrijmoedigheid van Petrus en Johannes en vernemende dat zij ongeleerde en eenvoudige mensen waren, verwonderden zich' (Hand. 4:13). De overtuiging is door de Heilige Geest, maar wij zijn een middel in dienst van de Geest.
Dit staat tegenover de gedachte van nu met de nadruk op de vrije, menselijke wil. De effectiviteit van de preek moeten we niet in twijfel brengen en we moeten ook niet proberen de preek met trucjes leuk te maken. Communicatief is de een beter toegerust dan de ander. Jonathan Edwards las zijn preken dikwijls gewoon voor en toch werden mensen erdoor geraakt. Preken en evangeliseren is voor een predikant de hoofdtaak. Veel ander werk in de kerk kan door anderen gedaan worden. Een predikant doet dikwijls veel dingen - en hij preekt ook nog. Maar gezanten van Christus zijn erop uitgestuurd om in de Naam van Christus de mensen op te roepen: 'Laat u verzoenen met God!' De passie wordt dieper als je om je heen ziet en je jezelf afvraagt: wie gaat al deze mensen van Jezus vertellen? Preek het Woord, dan ben je hoogst actueel. Je kunt de lat niet hoog genoeg leggen.
Laten predikanten erop uit zijn om de aanbidding en lofprijzing zo direct mogelijk te verkondigen. De hoorder zal in de tegenwoordigheid van God geplaatst worden. Laat prediking zijn bediening van het Woord! Met kracht. Spurgeon zegt: 'Wij gooien op zondag niet met sneeuwballen, maar met vuurballen. Gooi handgranaten in het leger van de duivel. Wees scherpschutters.'

Gezag op de kansel
Petrus preekte - ten vierde - met gezag, met volmacht. Preken omdat je door God gezonden bent. Petrus, de visserman, stond voor de mensen meer als hun rechter dan als het slachtoffer. En dat voor de menigte die kort daarvoor Jezus ter dood had veroordeeld (Hand. 4:13). Petrus, die net daarvoor nog bang was voor een slavin die hem zei dat hij met Jezus was geweest. En nu: Ik heb Gods opdracht. En dan preken in betoning van Geest en kracht. Volgens Lloyd­ Jones is dat de grootste behoefte voor de kerk van vandaag. Wil het komen tot een opwekking dan moet het gezag terug op de kansel. God komt aan het Woord. De vergeving die er is in Christus Jezus, is de climax waar je steeds naartoe wilt. Dat is geen gedachteconstructie, maar een ongehoorde, machtige, zalige werkelijkheid. Als de prediker de kansel verlaat, dient hij volgens de Duitse theoloog Friedrich Tholuck Mutte freude te voelen, de vreugde van een moeder die onder Gods zegen een kind ter wereld gebracht heeft. Noordmans spreekt van een geestelijke ars obstetrica, hulp bij de geboorte van nieuw leven.
Opwekkingsprediking past niet in de sfeer van wereldverbeteren. Argwaan tegen elk zelfbesef van het vrome vlees is de noodzakelijke keerzijde van het royale, volle evangelie van Jezus Christus. Het 'mooie' van de opwekkingspreken is de rijke genade die schittert. In de taal die gebruikt wordt zal een sterke gebondenheid aan het taaleigen van de Schrift zijn. Onze preektaal is veelal door vaste formuleringen bepaald. Preken met gezag roept op tot een beslissing en deze prediking bewerkt tegelijk een scheiding.

Gebedssamenkomst
De vijfde karakteristiek van Petrus' preken is dat ze vol van de Heilige Geest zijn. In onze tijd geven mensen zelf aan in hoeverre God over hun leven mag beschikken en welke terreinen daarvan uitgezonderd zijn. Afrikaners wijzen ons erop dat westerse gelovigen weinig met onzichtbare dingen rekenen. We worden ingepakt door de dingen die wij zien. Het besef van het eeuwige wordt weggedrongen. Prediking is erop uit dat mensen hun leven zodanig vormgeven dat zij voor God kunnen bestaan. Daarbij is de bijbelse vooronderstelling dat de mens zich bekeert. Het is de Heilige Geest die hierin leidt. Waar de Heilige Geest het initiatief neemt, daar houdt het in dat in de omgang met het Woord alles gedragen wordt door het gebed om de Heilige Geest. Laten gemeenten eens met gebedssamenkomsten beginnen. Bij alle methoden en boeken over gemeenteopbouw constateer je een gebrek aan gebed. Spurgeon hield iedere maandagavond een gebedssamenkomst waar geregeld ongeveer duizend mensen aan deelnamen! Waarom moeten we om inspiratie op te doen heel de oceaan overvliegen om te zien hoe Willow Creek (Bill Hybels) en de Saddleback Church (Rick Warren) werken?
Gemeentegroei-bewegingen reiken ons veel aan en het zou de Heilige Geest bedroeven als we daar niet van willen weten, maar wat verhindert ons om als voorgangers en gemeenten hier in Nederland God intens te bidden om de leiding van de Heilige Geest?

Dit artikel werd u aangeboden door: de Gereformeerde Bond

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van donderdag 26 april 2007

De Waarheidsvriend | 24 Pagina's

Gooien met vuurballen

Bekijk de hele uitgave van donderdag 26 april 2007

De Waarheidsvriend | 24 Pagina's