Het dilemma voorbij

Globaal ontwaarde ik twee houdingen. De eerste is dat in de rechterflank van de gereformeerde gezindte door veel ambtsdragers categorisch werd en wordt ontkend dat er een probleem is. De jongeren daar zouden geen moeite met de Statenvertaling hebben. Niets is minder waar. In de omgang met jongeren uit dit deel van de gereformeerde gezindte werd ik geconfronteerd met de grote moeite die het begrijpend lezen van de Bijbel hen kostte. Het ging hier dus om 'doorgewinterde refojeugd'. En het betrof niet alleen vmbo-leerlingen en minder geïnteresseerde jongeren. Terecht heeft de stichting Herziene Statenvertaling niet gewacht op het moment dat dit ontkenningsgedrag ophoudt. Dat kunnen wij onszelf, maar vooral de jongeren niet aandoen. Tegelijkertijd nam ik iets anders waar. In de kringen. van de Gereformeerde Bond hebben velen met grote argeloosheid en naïviteit ondertussen de Nieuwe Bijbelvertaling (NBV) omhelsd. De Jongerenbijbel in deze vertaling is 'in', juist ook onder positieve jongeren. En dat terwijl in deze zelfde kring decennialang is gewaarschuwd tegen de Nieuwe Vertaling van 1951, die vergeleken met de NBV 'heilig' kan worden genoemd. Dit ondanks de uitgave Kanttekeningen bij de Nieuwe Bijbelvertaling van de Gereformeerde Bond. Laten wij hierbij niet 'zuur' naar de jongeren kijken, maar kritisch naar onszelf als ouderen. Ik vraag mij af hoeveel ambtsdragers (om maar bij hen te blijven) deze uitgave werkelijk hebben bestudeerd. Dat zou wel eens erg kunnen tegenvallen. Deze zelfde ambtsdragers nemen ondertussen soms met het grootste gemak diep ingrijpende beslissingen. Verontrustend dat goede theologische bezwaren zo gemakkelijk worden weggewuifd. Het vertalen gaat immers niet aan de theologie vooraf, maar andersom. Terecht stelde Dr. G. van den Brink dat dit gegeven moeilijk overschat kan worden.

Gelukkige inconsequentie
De kracht van de Herziene Statenvertaling (HSV) is dat zij de Scylla van een voor velen onverstaanbare Bijbel enerzijds en de Charibdis van een toegankelijke maar theologisch onverantwoorde vertaling anderzijds omzeilt. Er is wel kritiek geuit dat men in de HSV in sommige gevallen niet kiest voor een hertaling, maar teruggrijpt naar de grondtekst. Ik zou dat een 'gelukkig inconsequentie' willen noemen.
In de gemeente die ik mag dienen, willen we, ook in de keuze van de Bijbelvertaling, gaan in het gereformeerde spoor. De consequentie hiervan is: géén NBV. Ondertussen wordt in Cillaarshoek op de bijbelkring en op catechisatie wel uit de HSV gelezen. In Cillaarshoek werden van oudsher de Statenvertaling en de Nieuwe Vertaling van 1951 tegelijkertijd gebruikt. Men was vrij in de keuze. In de praktijk greep men veelal naar de Nieuwe Vertaling. Ik vind het mooi om te zien dat men daar nu minder naar 'taalt'. Zo werkt de HSV hier ter plaatse door haar grotere verstaanbaarheid mee aan een 'terugbuigen' naar het gebruikmaken van de betrouwbaardere (herziene) Statenvertaling. Dat is toch alleen maar winst? Ongetwijfeld staat Cillaarshoek hierin niet op zichzelf, maar geldt hetzelfde voor andere gemeenten.

Lange zinnen
Een aantal ervaringen wil ik nog delen.
• Ik merk duidelijk dat de heldere bladspiegel van de HSV de leesbaarheid bevordert. Dit is belangrijker dan ik had gedacht.
• Ongeveer de helft van de catechisanten in Cillaarshoek gaat niet of nauwelijks naar de kerk. Ook dat geldt wellicht voor andere gemeenten. Voor deze jongeren is het dan verwarrend dat het Oude Testament in de jongste deeluitgave achterin staat. Zo leren zij de volgorde niet goed. In een volgende deeluitgave (ook al is het Oude Testament dan wellicht nog niet compleet) zou ik toch graag kiezen voor het plaatsen van het Oude Testament vooraan.
• In sommige bijbelboeken, vooral in de brieven, zijn de zinnen nog wel (te) lang. Soms kan men beter kiezen voor meerdere korte zinnen. De grondtekst, die immers geen interpunctie kent, biedt deze ruimte. Eventuele bottlenecks zijn gemakkelijk te ontdekken door jongeren, onvoorbereid, in het voorlaatste stadium de hoofdstukken hardop te laten lezen.
• Goed dat er verwijsteksten zijn opgenomen. Eindelijk is er een vertaling die je met een gerust hart aan rand- of buitenkerkelijken aanbiedt. Vroeger was er altijd het dilemma: verstaanbaar of betrouwbaar; in de HSV gaat dit samen. Ik wens de hertalers veel wijsheid bij het verdere werk.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen