Een Filippus-rol

Wanneer je aan iets gehecht bent, zul je dat niet zo snel weggooien. Neem bijvoorbeeld een oude klok. Als deze niet meer werkt, doe je hem niet weg. Nee, je zult er alles aan doen om hem weer aan de praat te krijgen. Misschien hoeft er alleen maar een nieuw radertje in. Als hij maar gerepareerd wordt, want hij mag niet weg. Nu, zo'n oude klok die gerepareerd moet worden en dan weer jarenlang mee kan, kunnen we vergelijken met de Statenvertaling (SV). Hieraan zijn veel mensen gehecht. Dat geldt ook voor mij. Het is de vertaling waaruit ik hoor lezen in de kerk en thuis en waaruit ik zelf lees.
En toch, ondanks dit, vind ik dat de SV gebreken begint te vertonen. Hiermee bedoel ik geen gebreken wat betreft de inhoud, maar wat betreft het taalgebruik. Taal staat niet stil, maar ontwikkelt zich. De taal van de SV is niet meer de taal van nu.

Dabar en catechese
Twee voorbeelden hiervan. De afgelopen twee zomers heb ik Dabar gedaan. Aan diverse mensen is een Bijbel gegeven. Wij gaven dan de Nieuwe Bijbelvertaling (NBV) in plaats van de SV, omdat deze mensen de SV niet zouden begrijpen. We wilden voorkomen dat de Bijbel ongelezen in de kast zou komen te staan. Een ander voorbeeld kwam ik tegen in mijn catechisatielessen. Regelmatig kreeg ik van mijn catechisanten de vraag wat een bepaald woord betekende. Een tendens is dat veel jongeren de NBV als alternatief nemen voor de SV. Die begrijpen ze, die is duidelijk. Zelf vind ik dat jammer. Wanneer ik namelijk uit de NBV hoor lezen, wil ik toch weten hoe het er in de SV staat. De SV is een goede, getrouwe en letterlijke vertaling, maar werkt door zijn taalgebruik vervreemdend. De NBV, weliswaar begrijpelijk, werkt ook vervreemdend, omdat er niet vanuit een gereformeerde overtuiging vertaald is. Dus is er een probleem. Door het lezen van de deeluitgaven van de Herziene Statenvertaling (HSV) heb ik ontdekt dat de HSV juist in dit probleem voorziet. De HSV is klassiek: de vertaalprincipes van de SV zijn gebruikt. Maar de HSV is ook eigentijds: het taalgebruik is verduidelijkt. Bijvoorbeeld: slechte mensen wordt eenvoudige mensen (Hand. 4:I3), iets, dat gemeen of onrein was wordt iets wat onheilig of onrein is (Hand 11:8) . Aan de andere kant worden 'basisbegrippen' in de Bijbel niet hertaald. Bijvoorbeeld: In heiligheid en gerechtigheid blijft in heiligheid en gerechtigheid (Luk. 1:75). De NBV vertaalt echter: toegewijd en oprecht. In de HSV worden de woorden 'heiligheid' en 'gerechtigheid' dus niet hertaald. Ik denk dat dit een goede keus is, want bepaalde basisbegrippen moeten blijven bestaan vanwege hun diepe betekenis.

Eenheid
Als het gaat om het gemeentewerk, denk ik dat de HSV erg geschikt is bij evangelisatie. Het moet niet zo zijn dat iemand die de Bijbel voor het eerst wil lezen, eerst een cursus 'Statenvertalingtaal' nodig heeft. Ook denk ik dat de HSV geschikt is tijdens de catechese en het kringwerk Jongeren, maar ook ouderen, zullen de bijbelse boodschap beter leren begrijpen. Daarom is het, denk ik, niet verkeerd om de HSV ook te gaan gebruiken in de kerkdienst. Er moet namelijk een eenheid zijn: de Bijbel die in de kerk gelezen wordt, moet ook die Bijbel zijn die op de verenigingen en thuis in het gezin gelezen wordt.

Verbeteringen
Terwijl ik las, vielen mij nog wel een aantal dingen op, die misschien verbeterd kunnen worden. De lange zinnen (bv.: Ef. 2) kunnen misschien doormidden worden geknipt. Ook vroeg ik me af waarom moeilijke begrippen als ontzetting (Hand 3:10) en de handen slaan aan (Hand. 4:3) zijn blijven staan in de HSV. Verder zou het verhelderend zijn als in de kantlijn of achterin, de tijden en maten uit de tijd van de Bijbel worden uitgelegd, zoals het negende uur (Hand. 3:1 ) en zestig stadiën van Jeruzalem (Luk. 24:I3).
Ten slotte: de Heilige Geest gebruikte Filippus om de kamerling het evangelie duidelijk te maken. Ik hoop en bid dat de Herziene Statenvertaling ook een 'Filippusrol' mag hebben. Dat het een middel zal zijn, waardoor wij beter gaan begrijpen wat God tot ons wil zeggen, want dáár gaat het om!

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen