Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

Jezelf vinden, of God

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Jezelf vinden, of God

Zelfbeeld en geloof [1]

5 minuten leestijd Arcering uitzetten

Onze generatie is er maar druk mee: nadenken over de persoonlijke ontwikkeling. Hulpverleners en pastores hebben er veel aandacht voor. Hoe leren mensen zichzelf te zijn? Hoe leren ze voor zichzelf op te komen en grenzen aan te geven? Wat zijn de stoorzenders voor het opbouwen van een evenwichtig zelfbeeld?

Laat ik er eerst enige kritische opmerkingen bij maken. Het lijkt er soms op dat we drukker zijn met ‘hoe vind ik mijzelf ?’, dan met de oude reformatorische vraag ‘hoe krijg ik een genadige God?’ God wordt gepredikt als de God Die ons bevestigt in wie wij zijn. God is niet zo vaak meer de God Die vraagt dat wij ons tot Hem bekeren. De mens en zijn ontplooiing staan centraal. God dient de mens. Wij hebben God nodig om onszelf te worden.
Het is gemeengoed om zo te denken in de humanistische pastorale psychologie. Pastoraat in die geest is er niet om mensen te doen thuiskomen bij God, maar om ze te doen thuiskomen bij zichzelf. Ook protestantse, soms ook evangelische preken en liederen zijn echter nogal op de mens en zijn gevoelens gericht.
Ds. J. Maasland haalde eens met instemming Pieter Vos, lector in Zwolle, aan, die zegt dat de gedachte dat God je aanvaardt zoals je bent, oppervlakkig is. Je mag er zijn is een naïeve boodschap die naadloos aansluit bij de moderne zelfontplooiingsidee (De Waarheidsvriend, jg. 95, nr. 37). Hij had ook prof.dr. A. van de Beek kunnen aanhalen. Deze vindt het eigentijdse zoeken van zelfbevestiging, waaraan ook heel wat christelijke hulpverleners een boterham verdienen, een ontkenning is van wat Gods Woord over de mens zegt. Gods Woord tekent de mens in zijn afhankelijkheid, gebrek en schuld. (Ontmaskering. Christelijk geloof en cultuur, Zoetermeer, 2001, blz. 42, 43).

‘Je mag er zijn’
Ik geef toe, het zit erg in de lucht. De kinderen zingen met Elly en Rikkert regelmatig dat ze een parel in Gods hand zijn. Max Lucado schrijft zijn boeken om mensen te bevestigen met titels als Niemand is zoals jij. Er zijn nog meer goed lezende christelijke boekjes te koop over Mag ik er zijn? (Ruard Ganzevoort), Je bent begaafd (Nynke Dijkstra), Leven met jezelf en anderen (Wil Doornenbal). Wat voor sommigen nog een vraag is, is voor de HGJB geen vraag. Kinderen van vakantiekampen kregen in de zomer van 2007 een brochure mee onder de titel Je mag er zijn! Het themalied leert de kinderen dat ze er mogen zijn ook al hebben ze rode haren of scheve tanden. Over God wordt in het themalied trouwens niet gesproken, wel verderop in de brochure, ruimschoots zelfs.
Ik wil er geen tegenstelling van maken. God en ikzelf zijn geen tegenstelling, al is Hij de Gans Andere en ben ik minder dan een stofje op een weegschaal. We moeten het dan wel in het juiste perspectief zien. Ik vind God niet bij of in mijzelf. Ik vind God niet als ik zelf in balans kom. Ik vind wel mijzelf aan de voeten van het kruis van Christus. En dan is dat vinden van mijzelf bijkomende genade, want het gaat mij om het vinden van de Heere God!
Pieter Vos, door ds. Maasland geciteerd, zegt wel dat het naïef is om niet méér te zeggen dan dat God je aanvaardt zoals je bent. Hij zegt ook dat het christelijk geloof meer heeft te bieden op dit punt. Je mag er zijn! is op zichzelf oppervlakkig. We kunnen echter gereformeerde diepgang achter deze woorden laten zien.

Onzekere mensen
Dit gezegd hebbende, neem ik het toch op voor hulpverleners en pastores die mensen ondersteunen bij het vinden van zichzelf. Veel mensen zijn namelijk onzeker over zichzelf. Depressieve mensen, maar ook anderen. Het heeft met onze cultuur en samenleving te maken. Veel vaste verbanden – kerk, vereniging, gezin – zijn weg of staan onder druk. Individuele mensen moeten een eigen weg zoeken. Dat confronteert hen met veel vragen en problemen, waarmee ze geen raad weten. Als iedereen individu is, ontstaat juist een ‘domme’ massa en daaraan proberen mensen te ontstijgen, maar hoe? Veel mensen gaan rare dingen doen.
Normaal volwassen worden is moeilijk geworden, omdat normaal opvoeden ook moeilijk geworden is. Vroeger werkten mensen alleen voor voedsel. Daarna, toen er genoeg voedsel kwam, werkten mensen voor bezit. Nu we bijna allemaal genoeg bezit hebben, werken we voor ons geluk. Dat heeft als gevolg dat we in onze tijd veel naar binnen kijken, druk zijn met onze gevoelens. Die zijn vaak verwarrend. In de tijd dat we werkten voor voedsel en bezit, waren de schooljaren weinig en de werktijden lang.
In onze tijd gaan jongelui ongezond lang naar school – dat is nodig voor hun latere geluk – en dat heeft als gevolg dat ze steeds later volwassen worden. Juist de pubers en adolescenten zijn druk met zichzelf en de gevoelens. Juist zij kunnen de balans in zichzelf moeilijk vinden, omdat door de uitgestelde volwassenheid gezonde relaties en gezonde arbeid te lang op zich laten wachten. Ik wil niet overdrijven, maar ik begrijp wel dat in onze samenleving vrij veel mensen met zichzelf overhoop liggen.

Oude zondagsschool
Ik besef de gevaren, maar doe wel mee in het nadenken over ‘jezelf vinden’. Ook ik zeg tegen mensen dat God van hen houdt en dat ze daarom geen negatief zelfbeeld hoeven te hebben. Ik vertel er meer bij, want het evangelie zegt meer. Onlangs werd ik getroffen door een uitspraak van een psychiater. Hij zei: ‘Het is jammer dat de oude zondagsschool, die massaal bezocht werd, verdwenen is. Ook vroeger kwamen er kinderen uit vreemde, liefdeloze gezinnen. Op de zondagsschool hoorden ze echter dat er een hemelse Vader was, Die onvoorwaardelijk van hen hield. Dat stond haaks op hun levenswerkelijkheid, maar gaf hen toch houvast. Nu komen er nog steeds kinderen uit vreemde, liefdeloze opvoedingssituaties. Ze maken echter geen kennis meer met een Vader die hen liefheeft. Veel van hen zullen blijvend onzeker zijn over zichzelf.’ Ook deze psychiater legde dus een koppeling tussen Godsbeeld en zelfbeeld.

Dit artikel werd u aangeboden door: de Gereformeerde Bond

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van donderdag 14 februari 2008

De Waarheidsvriend | 24 Pagina's

Jezelf vinden, of God

Bekijk de hele uitgave van donderdag 14 februari 2008

De Waarheidsvriend | 24 Pagina's