Geestelijke harttransplantatie

De tijdgenoten van de Heere Jezus waren dagelijks druk in de weer met vragen over rein of onrein. Essenen, sadduceeën, en vooral farizeeën durfden bijna niets te eten of zelfs aan te raken, want ze waren nooit zeker of dat wel rein zou zijn. Zij waren dodelijk bevreesd dat mensen en dingen in hun omgeving hen zouden besmetten met de zonde. Zij geloofden immers: Het vuil van het kwaad komt van buitenaf en daarom moet je heel goed oppassen jezelf rein te bewaren. Vandaar dat ze zich van het gewone volk afzonderden. Ze isoleerden zich geestelijk en wasten zich bij iedere gelegenheid dan ook heel nauwkeurig.

Van binnenuit
Maar de Heere zegt hen en ons: ‘Het vuil komt niet van buiten, het zit van binnen. Het komt uit het mensenhart, als vies water uit een vuile bron.’ In Markus 7 horen we de farizeeën met Jezus in discussie. De Schriftgeleerden zeggen dat de discipelen breken met de traditie van de ouden, die geen brood zouden eten zonder eerst uitvoerig de handen te wassen.
En dan roept de Heiland het de hele schare toe: ‘Hoort Mij allen en verstaat. Er is niets van buiten de mens in hem ingaande dat hem kan ontreinigen; maar de dingen die van hem uitgaan, die zijn het die de mens verontreinigen.’
De profeet Jeremia had het al gezegd: ‘Arglistig is ons hart, meer dan enig ding: dodelijk is het, wie zal het kennen? De catechismus heeft dan ook gelijk als ze ons hart tekent met de woorden: ‘Ik ben geneigd God en mijn naaste te haten.’ En David belijdt ook heel eerlijk in zijn boetepsalm: ‘Het is een vuile bron van al mijn wanbedrijven!’ (Ps. 51)

Herbouw
Hoe kan zo’n smerige bron dan toch schoon water geven? ‘Dat is onmogelijk’, dacht ik aanvankelijk. Maar ik was even vergeten wat ik eerder over de zaligsprekingen heb geschreven: Al de woorden die na het woord ‘zalig’ in de zaligsprekingen van Jezus klinken, duiden geen verschillende groepen mensen aan; het zijn telkens dezelfden. De armen van geest treuren; zij zijn zachtmoedig en hongeren en dorsten naar gerechtigheid. En zij zijn ook barmhartig. Het gaat in de zaligsprekingen telkens om een onderdeel van het geloof in Jezus Christus.
En dat geloof, zo zegt de Heiland nu in de zesde van de rij gelukwensen, verandert ook je binnenste, je hart. Dat wordt wedergeboren. Een koud en stenen hart wordt een warm hart van vlees en bloed. Het wordt van smerig en vuil schoon en rein. Wedergeboorte is geen restauratie, maar herbouw. Waar gebeurt die recreatie, die herschepping van vuile harten? Op Golgotha! Daar vloeit het bloed van verzoening, dat van alle zonden reinigt en dat herleven doet. Daar is de levendmakende Geest, Die alles nieuw maakt. Ieder die ontdekt waar de bron van alle ellende zit, mag daar naar toe met de bede die David in de psalm van het vuile hart al gebeden heeft: ‘Schep mij een rein hart, o God, en vernieuw in het binnenste van mij een vaste geest.’
Zelfs een mens met een nieuw hart komt daar weer dagelijks terug, omdat uit die oude wond toch weer nieuw vuil komt. En dat moet ook weggewassen worden. Maar gelukkig raakt die zuivere bron van het reinigende bloed van Christus nooit op. Daarom zegt een van de apostelen van die Meester: ‘Een ieder die deze hoop op Hem heeft, die reinigt zichzelf, gelijk Hij rein is’. (1 Joh. 3:3)

Door het geloof
In Handelingen 15 horen wij Petrus zeggen dat God geen onderscheid maakt tussen Joden en heidenen, ‘gereinigd hebbende hun harten door het geloof ’. Reine harten worden dus in het geloof geboren. Echt rein van hart is er dus eigenlijk maar Een: het Kind in de kribbe. Zijn hart is rein gebleven tot op het kruis.
Wie Hem in het geloof liefheeft, die mag daar iets van leren. Ja, door het geloof maakt Hijzelf woning in mijn hart, neemt Hij heel de kern van mijn bestaan voor Zich in beslag. ‘Opdat Christus door het geloof in uw harten wone’, schrijft Paulus de Efeziërs, als hij vertelt dat hij voortdurend voor hun behoud bidt.
In dit leven gebeurt die reiniging nog altijd maar ten dele. Altijd blijft die oude Adam weer de kop opsteken, ook in een hart waarin Jezus Christus woont. Maar straks in de eeuwigheid zal het in volkomenheid zijn: een ongedeeld en zuiver hart. Rein van hart, je bent het nooit in jezelf, maar alleen in Christus. Het is een geschenk dat Christus ons uit genade aanbiedt. Niet als iets dat al bereikt is, maar waarnaar je – om het met Paulus te zeggen – jaagt of je het ook grijpen mag, waartoe je van Christus gegrepen bent.

Van buitenaf
Dat is de kern van het christelijk geloof: alleen de Heere kan en wil mij redden door mijn hart radicaal te vernieuwen. In andere religies draait alles om de buitenkant en zoeken mensen reiniging van buitenaf. Christus werkt van binnenuit. Hij transplanteert – zoals Ezechiël van Hem profeteerde – een nieuw hart van vlees en bloed waar een keihard stenen hart zat.
Zolang ik mijn zonden ontken, kan de Heere niets met mij aanvangen. Toen de tollenaar in de gelijkenis op zijn borst sloeg en eerlijk schuld beleed, werd ter plekke bij het altaar zijn oude hart vervangen. Dat nieuwe hart heeft maar één hartstocht: oprecht zijn voor God en voor de mensen. Calvijn schrijft: ‘Christus noemt die welgelukzalig, die in listigheid geen behagen scheppen, oprecht met de mensen omgaan en zichzelf niet anders met woorden en houding aanstellen dan hun hart bedoelt’. Prof.dr. A. A. van Ruler schrijft over deze woorden van Christus onder de titel: ‘Reinheid van hart is: maar één ding willen’. Die zegen heeft de dichter van Psalm 86 op het oog als hij God heel eerbiedig vraagt: ‘Verenig mijn hart tot de vreze van Uw Naam’.
God liefhebben en de naaste als onszelf is het grote verlangen dat opkomt uit een rein hart. Het heldere water uit die goede bron van een gereinigd hart heet: liefde. Paulus wekt Timotheüs dan ook op tot ‘liefde uit een rein hart’. En Petrus zegt: ‘Hebbende uw zielen gereinigd in de gehoorzaamheid van de waarheid, door de Geest, tot ongeveinsde broederlijke liefde, zo hebt elkaar vurig lief uit een rein hart!’
Praten wij onszelf schoon? Of laten wij Christus ons de handen, de voeten, maar ook ons hele lichaam, dus ook het gehele hart, wassen?

Belofte
Ook aan de zesde zaligspreking verbindt de Heere een rijke belofte met het oog op Zijn Koninkrijk: ‘U zult God zien.’ Kan dat dan? God is toch een Geest in ontoegankelijk licht? En Zijn heerlijkheid is voor de ogen van zondige mensen verblindend wit. Toch wil de Heere God Zichzelf laten zien. Nu doet hij dat nog in Zijn Zoon, Die zeggen kan: ‘Wie Mij gezien heeft, die heeft de Vader gezien.’
In Christus is God zichtbaar mijn genadige Vader. Maar straks mogen de reinen van hart Hem zelf ook zien. In de heerlijkheid, Die Hij zal hebben in het nieuwe Jeruzalem. Nu zien wij Hem alleen nog maar door het geloof, maar in Zijn toekomst zal dat door aanschouwen zijn.
Hoe krijg ik zo’n hart, waar zulke heerlijke beloften aan verbonden zijn? En hoe kan ik het zuiver bewaren tot de Grote Dag? Wie er zelf vroom aan gaat poetsen, maakt het alleen nog maar smeriger. Hoor, Christus roept ook in de zesde zaligspreking: ‘Mijn zoon, mijn dochter, geef Mij uw hart!’ (Spr. 23:26)

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen