Verlangen naar gastvrijheid

D ie morgen daar in de motorwerkplaats van de kerk kreeg dat verlangen voor ons een gezicht. Het werd tegelijk ook een vergezicht. Terwijl de predikant ons rondleidde in de werkplaats van zijn gemeente (die grensde aan zijn eigen pastorie), zagen wat het betekent als christenen vanuit een houding van gastvrijheid de ander – ongeacht wie hij of zij is – willen dienen. Concreter, gewoner, alledaagser kon het niet.

Gemeentebreed project

Op dit moment zijn veel gemeenten bezig met het project ‘Gewoon gastvrij’, waarbij de kerk op Java jongeren en ouderen in Nederland de spiegel voorhoudt hoe wij als christen ons in de samenleving bewegen. De HGJB ontwikkelt één keer in de twee jaar een dergelijk gemeentebreed project waarbij diaconale bezinning en actie hand in hand gaan. Ook deze keer wordt het project uitgevoerd samen met de GZB.

Ds. Wim Poldervaart bracht ons in contact met de GKJTU, een kleine gereformeerde kerk op Java. Vanuit deze ontmoeting stellen we in het project de vraag naar de betekenis en de mogelijkheden van gastvrijheid als onderdeel van getuigend christen-zijn. In hoeverre ‘onderscheiden’ we ons als gemeenten – als jongeren en ouderen van die gemeenten – door een positief dienende en gevende levensstijl? Vier kerkelijke lessen die we in ieder geval meekregen...

Zendingskerk als voorbeeld

De GKJTU is een kerk die ruim zeventig jaar actief is op Java. De vrouw van een Nederlandse plantagehouder stond aan de wieg van deze kerk. Mevrouw Le Jolle-de Wildt was een welgestelde vrouw die oog kreeg voor het lichamelijke en geestelijke welzijn van kansloze Javanen op de plantages. Met behulp van gelden uit Nederland ontstond een levendige zendingskerk. Een kerk ook die doorgroeide en daarmee een voorbeeld is geworden voor de kerken in Nederland.

Welke positie nemen wij in als (gereformeerde) christenen in een multireligieuze maar gebroken samenleving? Waar trekken wij ons het sociale onrecht, het lijden van individuen aan en wanneer worden wij daadwerkelijke (pleitbe)zorgers? De GKJTU wil haar leden aanmoedigen en toerusten om ‘op een actieve, creatieve en innovatieve manier van betekenis te zijn voor anderen’. Een hoge doelstelling die vanuit het alledaagse bestaan wordt gekleurd en waarbij aansluiting wordt gezocht bij de mogelijkheden die de mensen (veelal eenvoudige gezinnen) hebben.

Als minderheid present

Christenen op Java behoren tot een absolute minderheid (circa 8 procent). Ze wonen in het land met de grootste moslimbevolking ter wereld. Op haar beurt maakt de GKJTU nog maar 0, 008% van de Javaanse bevolking uit. Toch heeft deze kerk met een dubbele minderheidspositie zichzelf als doel gesteld om een kanaal van zegen te zijn voor de wereld om haar heen. De gemeenteleden trekken zich dus niet terug in hun eigen veilige context en laten zich ook niet ont-

In het najaar van 2009 heeft de HGJB haar nieuwe diaconale HGJB-project gepresenteerd: ‘Gewoon gastvrij’. Door inhoudelijke bezinning en concrete actie willen we gemeentebreed nadenken over de betekenis van gastvrijheid als onderdeel van het getuigend christen-zijn. De kerk op het Indonesische eiland Java (GKT- JU, een projectpartner van de GZB) houdt ons daarbij de spiegel voor. In een serie van drie artikelen staan we stil bij: 1. de inhoudelijke lessen over gastvrijheid vanuit de kerk op Java, 2. de doorvertaling van het bijbelse woord gastvrijheid naar onze gemeenten, 3. de mogelijkheden voor gezinnen om door middel van een gastvrije levensstijl betekenis te hebben voor anderen. Dit laatste artikel is geschreven in samenwerking met de Zondagsscholenbond, de Vrouwenbond en de Mannenbond (Werkgroep Educatief Beraad).

moedigen door hun klein getal. Ze geloven en verlangen dat God door hun gewone dagelijkse leven heen laat zien wie Hij is.

Een van de leden zei: ‘Wij kunnen hier niet praten over het evangelie, we moeten het evangelie doen.’ Daarvoor zet ze dus gastvrijheid in, want een gastvrije levensstijl van een christen nodigt uit en doet de ander tot zijn recht komen. Gastvrijheid is dus niet slechts een opstapje om het evangelie te kunnen verkondigen, maar is een manier om van binnenuit (intrinsiek) tot zegen te zijn voor de ander.

Verder dan de cultuur

Ds. Petrus Sugito, die in het najaar van 2009 een bezoek bracht aan Nederland (o.a. de GZBzendingsdag), was onze gastheer die zelf ‘alles uit de kast’ haalt om gastvrij te zijn. Dat is een bijzondere gewaarwording als je komt uit een land waar mensen die tijdens de maaltijd aanbellen, meestal doorverwezen worden naar de huiskamer. ‘Toch is gastvrijheid geen specialiteit van de Javanen’, zegt hij. Iedere christen, in welke cultuur hij of zij ook leeft, heeft de opdracht om gastvrij te zijn. Gastvrijheid is niet iets bijzonders, althans, dat zou het voor ons als christen niet moeten zijn. We geloven immers in een God die zelf gastvrij is. Een God bij wie we als ‘onaanzienlijken’ toch gastvrij onthaald worden. Vanuit deze manier van Gods handelen met ons, worden wij geroepen om gastvrij te zijn naar anderen toe. Daarom hebben we gekozen voor de titel ‘Gewoon gastvrij’, om aan te geven dat gastvrijheid bij het gewone leven van een christen hoort, waar ter wereld ook.

In de cultuur staan

Als wij te maken krijgen met mensen die nog buiten onze levenscirkel staan, dan zijn we van nature geneigd om – soms, of vaak onbewust – afstand te houden. We kijken naar waarin we met de ander verschillen en niet naar wat ons met de ander bindt. Maar gastvrijheid draait deze wereldbeschouwing om, want we worden geroepen om het vreemde lief te hebben. In de vreemde zien we een mens door God geschapen, een mens met betekenis, een mens met dezelfde verlangens en behoeften als wij. Daarom zijn christenen op Java niet bang om zich te verbinden aan hun moslimnaasten, omdat ze hen op grond van hun gemeenschappelijke Javaanse achtergrond als broeders en zusters zien (en vaak zijn het ook letterlijk hun familieleden die moslim zijn).

We worden geroepen om de ander te dienen, om als God voor hem of haar te zijn. Scherper dan Hebreeën 13:2 kun je de omgang met mensen dan ook niet kleuren: ‘Vergeet de gastvrijheid niet; want hierdoor hebben sommigen onwetend engelen geherbergd.’

Diane Palm

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen