Dominee in Amsterdam

1. Jacobus Trigland >

Wordt in 1583 in Vianen geboren. Moet rooms geestelijke worden, maar bekeert zich als student tot de gereformeerde leer. De Latijnse school in Vianen krijgt in hem een negentienjarige rector. Hij wordt vervolgens predikant in Stolwijk (1607) en Amsterdam (1610). Vanaf 1634 werkt hij als (contraremonstrants) hoogleraar in Leiden. Treedt als lid van de nationale synode in Dordrecht niet op de voorgrond, maar heet wel grote invloed te hebben. Is ongelukkig met het wegsturen van de remonstranten tijdens de vergadering en betreurt de scheuring van

de kerk. Van zijn elf kinderen wordt Cornelis predikant in Wormer, Hoorn en Den Haag en Jacobus in Monster, Alkmaar, Haarlem en Amsterdam. Kleinzoon en naamgenoot is later predikant te Thamen aan den Amstel, Breda, Utrecht en Leiden, waar ook hij hoogleraar wordt.

2. Isaäc le Maire >

Niet te verwarren met zijn oom, de ondernemende VOC-koopman. Deze Isaäc wordt in 1623 in Amsterdam geboren. Kleinzoon van uitgeweken Zuid-

Nederlandse

vluchtelingen. Na zijn oplei-

ding godgeleerdheid wordt hij beroepen te Oost en West Blokker. Daarna is hij predi-

kant in Edam 1651), Rotter-

am (1656) en Am-

sterdam (1661), waar hij tot zijn sterven in 1692 blijft. In zijn jonge jaren doet hij zijn best verzen in het Latijn te schrijven, maar ze worden nooit bekend als die van de dichter-dominees Sluiter en Lodenstein.

< 3. Bernardus Homoet

Wordt in 1633 in Zwolle geboren. Vertrekt als student theologie naar Leiden en krijgt in 1658 een beroep naar Nieuwe Niedorp (NH). Is daarna predikant te Culemborg (1661), Zwolle (1667), Rotterdam (1669) en Amsterdam (1670), waar hij 38 jaar later met emeritaat gaat. Zijn naam komt vaak voor in de akten van de synoden van Noord-Holland; zo is hij assessor als de synode in 1683 te Hoorn vergadert. Homoet is 84 als hij overlijdt.

De portretten die J. Vooys van Rotterdamse predikanten verzamelde, kwamen in ‘De Waarheidsvriend’ van 6 augustus 2009 aan bod.

4. Eliza Laurillard >

Eliza Laurillard wordt in 1830 in Rotterdam geboren. Hij studeert in Leiden en is drie maanden na zijn afstuderen doctor in de theologie. Valt niet in de categorie rechtzinnige godgeleerden, maar wil niet vrijzinnig genoemd worden. Wordt predikant in Santpoort (1854), Leiden (1857) en Amsterdam (1862). In de hoofdstad raakt hij betrokken bij de Doleantie, omdat hij de schorsing van tachtig kerkenraadsleden krijgt te behandelen. Heeft de gave van het woord – zijn gehoor valt voor zijn ‘zilveren stem’ – en trekt veel volk. Mag wellicht daarom bij nationale gedenkdagen optreden: de herdenking van de Slag bij Waterloo in 1865 in de Amstelkerk en de inneming van Den Briel in 1872 in de Nieuwe Kerk. Zet zich in voor gevangenen en verwaarloosde jongeren en gaat in 1870 mee met een Rode Kruistransport naar het Frans-Duitse front. Spreekt ook graag buiten de kerk: over taal, geschiedenis en volkskunde. Dertig jaar lang verschijnt Laurillards eigen scheurkalender. In 1904 gaat hij met emeritaat. Vier jaar later overlijdt hij te Santpoort.

5. Johannes Jacobus Buskes >

Wordt in 1943 door dr. K.H. Miskotte in de Nieuwe Kerk te Amsterdam bevestigd als hervormd predikant voor het evangelisatiewerk, maar heeft een gereformeerde achtergrond: studeert aan de VU, is gereformeerd predikant in Oosterend (Texel, 1924), dan gereformeerd predikant in hersteld verband in Amsterdam-Zuid (1926), weer te Oosterend (1929), weer in Amsterdam- Zuid (1932) en Rotterdam (1938). Direct na de bevrijding treedt Buskes toe tot de SDAP. Zijn uitgesproken politieke en maatschappelijke standpunten maken hem dikwijls tot een omstreden figuur, maar onder het gewone volk blijft hij populair. Trekt met zijn hartstochtelijke en meeslepende preken volle kerken. Ook zijn pennenvruchten vinden aftrek. Spreekt van 1965 tot kort voor zijn dood in 1980 tweewekelijks voor de radio.

< 6. Kornelis Heiko Miskotte

Wordt in 1894 in een orthodox-christelijk gezin geboren. Heeft als student theologie in Utrecht sympathie voor de ethische theoloog J.H. Gunning jr., Henriette Roland Holst, Thomas Mann en Dostojevski. Wordt in 1921 predikant in Kortgene en vier jaar later in Meppel. Dankzij radiopreken krijgt hij landelijke aandacht. Raakt bevriend met Karl Barth. In 1930 wordt hij predikant in Haarlem, waar hij twee jaar later promoveert. Amsterdam wordt in 1938 zijn vierde gemeente. Keert zich in 1940 meteen tegen de Duitse bezetting en houdt vijf dagen na de bevrijding zijn preek ‘Gods vijanden zijn vergaan’. Treedt net als ds. Buskes toe tot de SDAP. Is van de herfst van 1945 tot 1959 hoogleraar dogmatiek in Leiden. Drijvende kracht achter de psalmenbundel van 1967, zette zich in voor het Liedboek voor de kerken (1973). Houdt in 1970 in de Amsterdamse Willem de Zwijgerkerk zijn laatste preek. Zes jaar later overlijdt hij in Voorst.

< 7. Cornelis Graafland

Geboren in 1928 in een christelijk-gereformeerd gezin. Komt op een accountantskantoor terecht maar verlangt als zestienjarige naar het predikantschap. Studeert in 1948 theologie en is in 1949 hervormd kerklid. Wordt predikant van Ameide (1953), Woerden (1958) – promoveert daar in 1961 –, Veenendaal (1963) en Amsterdam (1968). In de hoofdstad is hij wijkpredikant van de Oranjekerk in stadsdeel De Pijp, maar zondags gaat hij ook in andere Amsterdamse kerkgebouwen voor. Trekt onder zijn gehoor kerkgangers van diverse richtingen. Is vanaf 1972 hoogleraar in Utrecht namens de Gereformeerde Bond, met de geschiedenis van het gereformeerd protestantisme als leeropdracht. Als hervormd-gereformeerd theoloog heeft hij eigen gedachten over de uitverkiezing ­– die laat Calvijn naar zijn inzicht te veel domineren – en de vrouw in het ambt. Gaat in gesprek met de liggingen en modaliteiten in de kerk, vooral met dr. H. Berkhof. In 1988 gaat hij met emeritaat en hij overlijdt in 2004.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen