Vlucht van Aquila en Priscilla

D e manier waarop Claudius keizer wordt is opmerkelijk. De soldaten die keizer Caligula in zijn paleis hebben gedood, treffen achter een gordijn zijn oom Claudius aan en besluiten hem tot nieuwe keizer uit te roepen. Daarvoor is echter de goedkeuring van de senaat nodig. Koning Herodes Agrippa I (Hand.12), die samen met Claudius in Rome is opgegroeid en sindsdien met hem bevriend, is op dat moment in Rome. Hij spoedt zich naar de senaat om daar het kandidatuurschap van Claudius te bepleiten. Mede door zijn inspanning wordt Claudius de nieuwe keizer van het Romeinse Rijk.

Ondanks zijn fysieke handicaps – hij heeft motorische storingen, loopt moeilijk en stottert – toont Claudius zich een krachtdadig regeerder. Hij reorganiseert het overheidsapparaat, bouwt de nieuwe havenstad Ostia om de graantoevoer naar Rome te garanderen en weet als grootste wapenfeit Brittannië te veroveren. Daarnaast vindt hij nog tijd voor zijn vele wetenschappelijke werk. Hij leert Etruskisch, subsidieert bibliotheken en literair onderzoek, en voegt drie letters aan het Latijnse alfabet toe.

Herodes Agrippa I en II

Claudius beloont Herodes Agrippa I voor zijn hulp om keizer te worden door de gebieden Judea en Samaria aan zijn koninkrijk toe te voegen. Zo krijgt het koninkrijk van Herodes Agrippa I dezelfde omvang als dat van zijn grootvader Herodes de Grote. In een grootse ceremonie op het Forum in Rome wordt Herodes Agrippa’s nieuwe status bekrachtigd.

Terug in Palestina probeert hij de steun van het volk te winnen. Hij leeft nauwgezet volgens de farizese wetten en doet ijverig mee aan de bestrijding van de nieuwe christelijke leer. Een hongersnood (Hand.11:28) grijpt hij aan om christenen als zondebok aan te wijzen en te vervolgen. Hij laat Jacobus doden en Petrus gevangen zetten (Hand.12:1-4).

Het evangelie stoppen kan hij echter niet. Petrus wordt door God bevrijd en gaat verder met verkondigen (Hand.12:5v). Herodes wordt steeds hoogmoediger. Wanneer hij zich op een feest ter ere van Claudius als een god laat toejuichen, wordt hij door een engel van God gedood (Hand.12:21-23). Zijn zoon Herodes Agrippa II is op dat moment in Rome, waar hij aan het hof van Claudius opgroeit. Als hij oud genoeg is schenkt Claudius hem de koningstitel en een aantal gebieden in Palestina. Deze Herodes Agrippa II en zijn zus Bernice horen later van Paulus het evangelie (Hand.25-26), maar helaas komt hij niet tot het aannemen ervan (Hand.26:28).

Toleranter

Claudius neemt tegenover de Joden een tolerantere houding aan dan zijn voorganger. In 41 vaardigt hij een edict uit waarin hij de Joden in het hele rijk toestemming geeft om volgens hun eigen godsdienst te leven, op voorwaarde dat zij niet de religieuze gevoelens van andere volken minachten. Zolang de Joden zich niet met andere volken en godsdiensten bemoeien worden zij getolereerd.

De Jood Paulus begint echter mensen uit alle volken op te roepen om ‘zich te bekeren van de afgoden tot de levende God’ (1Thess.1:9). Deze zending onder heidenen is in strijd met Claudius’ godsdienstpolitiek en leidt dan ook tot conflicten. In 49 verbant Claudius de Joden zelfs uit Rome (Hand.18:2). Claudius’ biograaf Suetonius vertelt dat de aanleiding hiertoe onrust rond ene chrestos (Christus) was.

Onder de bannelingen bevinden zich ook de Joodse christenen Aquila en Priscilla, die uitwijken naar Korinthe, waar zij Paulus ontmoeten, die net als zij tentenmaker is en bij hen intrekt (Hand.18:1-4). Later, vermoedelijk na de dood van Claudius, zijn zij weer naar Rome teruggekeerd, want Paulus brengt hen in zijn brief aan de gemeente daar zijn groeten over (Rom.16:3).

Evangelie?

Of Claudius zelf het evangelie gehoord heeft, is niet bekend. Het is mogelijk want verschillende mensen in zijn omgeving hebben het gehoord. Sergius Paulus, de gouverneur van Cyprus, heeft van de apostel Paulus over Christus gehoord en is tot geloof gekomen (Hand.13:6-12). Een gouverneur komt uit de senatorenstand, dus bij zijn terugkeer in Rome is er in ieder geval één christen in de senaat. Ook Felix, een naaste adviseur van Claudius, die door hem tot stadhouder van Judea is benoemd (en die later Paulus zou verhoren), is goed op de hoogte van het christelijk geloof (Hand.24:22).

Een christelijke levensstijl heeft Claudius in ieder geval zeker niet: drie keer scheidt hij om vier keer te trouwen. Zijn vierde vrouw Agrippina zal hem uiteindelijk vergiftigen om haar zoon Nero op de troon te krijgen.

D.M. Heikoop

Volgende week: Nero.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen