Deuren openen in Mexico

I n januari 2004 ging het gezin Eijgenraam in Tapachula wonen, een stad met ruim 300.000 inwoners, dicht bij de grens van Mexico met Guatemala. Een oudere editie van de reisgids Lonely Planet plaatst Tapachula in de top tien van plekken die je beter kunt mijden. Vies en onveilig, heet en vermoeiend.

Ze glimlachen: onveilig is Mexico beslist, wat te wijten is aan het aan de drugsmaffia gerelateerde geweld. ‘We zijn gewoon heel erg bewaard gebleven’, benadrukt Carien Eijgenraam-de Groot (36), die tot haar elfde jaar op het zendingsveld van Peru woonde. Andrew Eijgenraam (35) beaamt dat, maar niet nadat hij een paar voorvallen heeft verteld waar je van schrikt.

Verwachtingen

De familie Eijgenraam werd vanuit de kerkelijke gemeente in Gorinchem (alsmede die van Nieuwendijk, Herwijnen, Kampen en Stad aan ’t Haringvliet) uitgezonden door de Geformeerde Zendingsbond (GZB) naar Mexico. Het doel was om samen met de Presbyteriaanse kerk van Chiapas (een deelstaat in Mexico) een kindertehuis op te zetten. ‘We voelden ons aangesproken vanwege het feit dat dit bij onze opleiding paste.’

Hun verwachtingen waren hooggespannen. Maar de eerste drie jaren waren zwaar. ‘Er bleek geen draagvlak voor onze missie.’ Het vertrekpunt van de Eijgenraams was: wij gaan de lokale kerken helpen met een kindertehuis van de grond te tillen. Terwijl al snel na hun aankomst bleek dat de Presbyteriaanse kerk nauwelijks een visie op diaconaat had. ‘De diakenen in de Presbyteriaanse kerk beheren gebouwen en geld. Men vroeg ons wat we precies kwamen doen. Dat botste met onze plannen. We hebben op het punt gestaan terug te keren, als er geen verandering kwam.’

Nadat ze met de classis om de tafel waren gaan zitten voor een diepgaand ge-

sprek, kenterde het tij. En nu, in Ameide op de bank met koffie en speculaas binnen handbereik, overheersen dankbaarheid en verwondering.

, , We hebben niet het idee

geslaagd te zijn. Wel zijn we dankbaar voor wat we nu, terugkijkend, mogen zien aan wat er gegroeid is op diaconaal in de jaren in Mexico. We hebben succes en zegen in de context leren zien. De winst zit hem in de kleine dingen.’

Deuren geopend

Omdat aan het begrip diaconaat in Mexico een ander label hangt als in Nederland, besloten de Eijgenraams hun werk te duiden als ‘sociale verantwoordelijkheid’. Daarna gingen de deuren van veel kerken open. Ze gingen cursussen geven voor bijbelstudie en huwelijk, ze startten bezoekwerk en clubs voor kinderen en ouderen.

‘Onze arbeid is door lokale kerken zelfstandig opgepakt en gaat nu door. Dat is net als met het mosterdzaadje. Het begint klein, maar er groeit ten slotte onverwacht een grote plant.’

‘Dit alles voelt als een stuk erkenning’, weten ze. Er is zelfs een opvanghuis voor verslaafden gekomen. ‘Voor kinderen met een snor, zoals dat heet.’ De directeur van het centrum gaf de Eijgenraams bij hun vertrek een wandbord mee met de tekst ‘Als je voelt dat je geen kracht meer hebt om op de been te blijven, kniel dan’. Met daartussen de woorden van Mattheüs 11: 28-30. Dat zien ze als grote winst. ‘Vriendschap in een

andere cultuur is bijna onmogelijk, maar deze man begreep ons en is een vriend geworden.’

De Eijgenraams ervaren dat ze zijn gegroeid in het diaconale werk en dat ze hebben mogen

oogsten. ‘De mensen in de gemeente waren overwegend laagopgeleid en onzeker. In het begin benaderden we hen veel te abstract en te moeilijk. We realiseerden ons dat je ze het best concreet en praktisch tegemoet kunt treden, wil je iets bereiken.’ Ze hebben geleerd Mexicaan met de Mexicanen te zijn; tamales te eten en kippensoep met alles erop en eraan, tot de eieren van binnen toe.

Katholiek

In Mexico werkten de Eijgenraams in een door katholieken gedomineerde samenleving. ‘De overheid trekt katholieken voor en protestanten worden achtergesteld.’ In de deelstaat Chiapas, waar Tapachula ligt, groeien de ‘evangeli-

sche’ kerken hard en zou het percentage ‘evangélicos’ al 35 procent zijn. Bij de katholieken is de invloed van de evangélicos merkbaar. ‘Ze gaan de Bijbel bestuderen en zingen liederen die ook bij de evangélicos worden gezongen’, zegt Andrew Eijgenraam. ‘Kennelijk willen de katholieken op die manier de uitstroom naar de protestantse en evangelische kerken en groepen een halt toeroepen.’

Carien Eijgenraam geeft het voorbeeld van haar buurvrouw die Judas Thaddeüs vereerde en af en toe thuis een mis organiseerde voor deze heilige. ‘Wij hoorden de liederen die bij haar werden gezongen. Dat waren dezelfde als uit onze bundel.’

Binnen het brede protestantse spectrum vormen de presbyterianen een behoudende, ietwat wettisch ingestelde groep. ‘De scheiding tussen de wereld en wij is er groot. De wereld is de grote gevaarlijke buitenwacht met al zijn verleidingen. De presbyterianen trekken zich vaak terug in hun eigen subcultuur en er heerst in hun kringen iets van wij-zijn-binnen-en-zij-niet.’

Vervolging

Worden protestanten in Mexico vervolgd? ‘Het ligt buitengewoon complex in dit land. De gevestigde orde in de dorpen is doorgaans katholiek. Als dorpelingen naar een protestantse kerk overgaan , worden ze daarop aangekeken. Dat druist tegen het gezag in’, vertellen ze.

‘Het gebeurt dat dorpshoofden evangelische groepen uit de nederzettingen verjagen. Dat kan met geweld gepaard gaan. Rond de stad San Cristóbal heb je wijken met expulsados (verdreven protestanten). Ook gebeurt het dat een katholiek dorp de strijd aanbindt met een evangelisch dorp. Meestal staan er dan belangen op het spel. In San Juan Chamula word je in de gevangenis gegooid als je daar gaat evangeliseren.’

In Ameide proberen Andrew en Carien Eijgenraam met de kinderen Jozua (9), Davita (7), Lucas (5) en Timo (2, 5) de accu voor de toekomst op te laden. ‘Die is nu even leeg, want we hebben gegeven wat er in zat.’ De zeven jaar Mexico zijn niet voor niets geweest. Andrew: Het diaconaat raakt me niet meer los. Het is me onder de huid gekropen. Carien: We laten ons leiden in de manier waarop we onze keuzes zullen maken.

Marie Verheij

Marie Verheij uit Nijkerk is journalist.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen