‘Kerk, koester intellectueel’

Het thema is geïnspireerd op het gelijknamige boek van prof.dr. A.A. van Ruler, waarin hij 21 redenen aandraagt om naar de kerk te gaan. De conferentie wil met het thema inspelen op maatschappelijke tendensen als kerkverlating en scheuring. De problematiek gaat de CSFR echter niet voorbij. Veel leden van de vereniging kiezen na hun afstuderen voor een ander kerkverband dan waarin ze opgroeiden of ze haken zelfs helemaal af. Mogelijke redenen hiervoor zijn de moeizame binding tussen de student en thuisgemeente en de kritische houding die studenten op de universiteit of hogeschool ontwikkelen. Als een jongere naar een studentenstad vertrekt, komt hij daar in aanraking met veel verschillende mensen, geloven en opvattingen. Op de vereniging kan hij zijn ervaringen delen met gelijkgestemden, maar ook hier heerst geen eensgezindheid. De discussies op bijbelkringen tussen studenten uit de Gereformeerde Gemeenten, Protestantse Kerk of Christelijke Gereformeerde Kerken lopen soms hoog op. Dit kan onzekerheid veroorzaken: wat is waarheid? Uiteindelijk zal iedere student een bewuste en overwogen keuze (moeten) maken. Tijdens de CSFR-zomerconferentie belichten diverse sprekers de verschillende waardevolle aspecten van de kerkelijke gemeente.

Maandag
Vandaag gaat de zomerconferentie eindelijk van start. Na de avondmaaltijd vindt de offi ciële opening plaats door conferentiepreses Erik Willemsen, oud-lid van het CSFR-dispuut in Wageningen en oud-lid van het landelijk bestuur. Hij zet de probleemstelling van de conferentie meteen scherp neer door ons één van de redenen van Van Ruler te laten kiezen. De twee antwoorden met de meeste stemmen liggen inhoudelijk ver uit elkaar: ‘om mijn bestaan tot op de bodem te doorgronden’ en ‘om een kans op een bekering te lopen’. Erik vertelt dat de vormgeving van een kerk voor een groot deel wordt bepaald door de wisselwerking met de cultuur. Probeer je je als kerk aan te passen aan de maatschappij om laagdrempelig te zijn voor buitenstaanders óf houd je vast aan gereformeerde tradities? Een veelgehoorde reden om uit de kerk te gaan is dat de betreffende kerk zich te veel of juist te weinig inlaat met de cultuur. Het is dus belangrijk om op dit gebied een weloverwogen standpunt in te nemen.

Dinsdag
Bijna iedereen komt vanochtend op tijd uit bed om samen te ontbijten. We zijn nog bezig als ds. Hans Esbach (Evangelisch Werkverband) komt binnenlopen. Hij zal een lezing houden over het subthema van vandaag: kerk, christen en gemeenschap. Ds. Esbach maakt in zijn inleiding meteen duidelijk welke waarde het gemeenschapsaspect voor hem heeft: ‘Zonder gemeenschap is er geen kerk.’ Het blijkt voor hem belangrijk dat gemeenteleden elkaar ontmoeten tijdens gemeenschappelijke maaltijden of koffie na de dienst. Hij defi nieert de kerk als wereldwijde gemeenschap van ware gelovigen en noemt dit een ‘lichtkring van warme liefde’. Omdat de kerk uit veel verschillende groepen mensen bestaat, moet iedereen volgens ds. Esbach het Evangelie uitgelegd krijgen in zijn eigen taal. De taal die vanaf een preekstoel in een reformatorische kerk gesproken wordt, begrijpen jongeren van de straat niet. Hij benadrukt dat er met de huidige kerkvorm niets mis is, want het werkt voor een bepaalde groep mensen. In de discussie blijkt dat niet iedereen achter ds. Esbachs standpunten staat. Iemand zegt expliciet: ‘U hebt een kerkvisie die nergens op slaat, maar u bent wél radicaal.’ Het idee van een doelgroepenkerk lijkt niet direct aan te slaan, maar het ervaren van gemeenschap is wel iets waar kerken volgens ons meer aandacht aan mogen geven.

Woensdag
Deze dag staat in het teken van de concrete vormgeving van de eredienst. De betekenis en achtergrond van de verschillende onderdelen van de liturgie worden helder uitgelegd door ds. M.M. van Campen, hervormd predikant te Rotterdam-Zuid. ‘Het psychologisch effect van de liturgie is hoog, het is niet gebaseerd op duidelijke bijbelse voorschriften.’ Daarom moeten we volgens ds. Van Campen oppassen om kerken met een afwijkende liturgie meteen te veroordelen. Dit is zeker een leerpunt voor ons. Daarnaast benadrukt de predikant dat het in een eredienst niet alleen om de prediking gaat, maar ook om de aanbidding. ‘We gaan niet naar de kerk om zelf aan onze trekken te komen, maar God staat centraal.’ Dit moeten zowel wij studenten als de kerken goed in het oog houden. Vaak wordt aan de kwaliteit van de preek de vruchtbaarheid van de dienst afgemeten, maar hierbij wordt vergeten dat we niet alleen naar de kerk gaan om te ontvangen maar ook vooral om te geven. Ds. Van Campen heeft een prikkelende mening over de rol van lofprijzing in een eredienst; hij zou graag zien dat er naast psalmen ook andere gezangen en liederen gezongen worden. ‘Nieuwtestamentische waarheden komen niet in de psalmen naar voren.’ Mijn buur fluistert me een blijk van waardering voor de lector toe en ook voor mijzelf zijn de opmerkingen een eyeopener. Het is echter niet zo dat ik de liturgie in onze kerken meteen zou willen aanpassen, want de traditie heeft ook een grote waarde. Jammer is wel dat de weerstand om te veranderen vaak bij voorbaat zo sterk is dat er geen ruimte is voor (op de Bijbel gebaseerde) heroverwegingen. Tijdens discussie krijgt ds. Van Campen veel kritische vragen voorgelegd. Er is ook een aantal leden dat zegt zich niet te kunnen vinden in de liturgie in de eigen gemeente; mag dit een reden zijn om naar een andere kerk te gaan? Ds. Van Campen is hier duidelijk over: nee. ‘Pas als er vanaf de preekstoel fundamentele onwaarheden worden verkondigd kan een vertrek gerechtvaardigd zijn, nadat is gebleken dat de problemen niet intern kunnen worden opgelost.’ Na de lunch hebben we een bijbelstudie over Jacobus 5:7-20 en Handelingen 2:43-47. Met een groepje van ongeveer tien studenten bespreken we de elementen uit de liturgie die hier naar voren komen en de vormgeving van de eredienst in onze eigen gemeente.

Donderdag
‘Kerk, christen en intellect’ is het thema voor dr. W. van Vlastuin, hersteld hervormd predikant en docent aan de VU, op onze laatste inhoudelijke dag. Veel studenten vinden het lastig om hun verstand een plaats te geven in hun geloofsleven, omdat het in het laatste draait om vertrouwen en overgave. Is een kritische houding hierbij wel gepast? Volgens de lector moeten we het verstand niet verabsoluteren: christelijke religie overstijgt het menselijk begrip. Dr. Van Vlastuin vergelijkt het geloof met het huwelijk, dit heeft voor mensen van ieder niveau dezelfde werkelijkheid. Het is goed dat hij ons hiermee op onze plaats wijst, omdat intellectuelen snel arrogant kunnen worden en de kern van het Evangelie uit het oog verliezen. Aan de andere kant merkt dr. Van Vlastuin terecht op dat het hart en verstand op geen enkele manier te scheiden zijn. Kerken moeten intellectuelen niet negeren maar juist koesteren. Liefdevolle samenwerking zorgt ervoor dat hoofd en ledematen in het Lichaam van Christus in de juiste verhouding tot elkaar staan. Vanmiddag staat er een debatwedstrijd op het programma. De finale, tussen het dispuut in Nijmegen en Delft, draait om de stelling dat het CSFR-lidmaatschap al dan niet een goede vervanging voor het lidmaatschap van een kerk is. Hoewel onze studentenvereniging veel kenmerken vertoont van een kerkelijke gemeenschap, blijken de argumenten voor lidmaatschap van een kerk toch zwaarder te wegen.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen