Bidden om verzoening

'Gezegend zijt Gij, God, onze Heer, Koning van de wereld, Die scheidt het heilige van het profane, het licht van de duisternis, Israël van de volken, de zevende dag van de zes werkdagen. Gezegend zijt gij, God, Die scheidt het heilige van het profane.’ Zo klonk het gebed in de huiskamer van een Messiasbelijdende Jood aan het einde van de sabbat. Bij dit Havdalah ritueel waren wij uitgenodigd tijdens ons bezoek aan Israël. Een bijzondere ontmoeting en tegelijk een pijnlijk moment.

Messiasbelijdende Joden
Spreekt het gebed over de scheiding tussen Israël en de volken, ook in Israël is er sprake van een diepe scheiding. De door ons bezochte familie heeft enkele jaren geleden Alyah gemaakt, is teruggekeerd vanuit België naar Israël. Als Messiasbelijdende Joden woonden ze in een settlement op de Westbank en leefden ze mee met een plaatselijke synagoge. Totdat bekend werd dat ze Jeshua Messiah beleden. Ze werden uit de synagoge geweerd en zelfs gedwongen om te verhuizen naar een andere stad. Ze houden het opnieuw stil, maar ze leven met hun kinderen toch in angst. Het kan opnieuw bekend worden en wat dan? De Messiasbelijdende Joden hebben het moeilijk. Hun terugkeer naar Israël wordt belemmerd, zo niet onmogelijk gemaakt. Als bekend wordt dat zij in Jezus als Messias geloven, zijn er problemen op de arbeidsmarkt, dreigt marginalisatie. Hoe kijken Messiasbelijdende Joden aan tegen al de contacten tussen christenen en de synagoge? Dat is voor onze gastheer wel helder: ‘Doorgaan met deze gesprekken, maar kunnen jullie het daarin niet voor ons opnemen? Onze advocaat zijn?’ De scheiding is blijkbaar te diep voor direct contact… Het onderstreept het belang ervan dat het Centrum voor Israëlstudies, waarin de GZB participeert, steeds oog houdt voor onze verbondenheid met Messiasbelijdende Joden.

Palestijnse christenen
Een scheidsmuur loopt er – letterlijk en figuurlijk – ook tussen Joden en Palestijnen. De precaire positie van de Palestijnse christenen raakt je heel direct. Een bezoek aan Nablus op de Westbank – het bijbelse Sichem – maakt dit pijnlijk duidelijk. In een stad van 180.000 mensen wonen slechts ongeveer 600 christenen. De predikant van de Anglicaanse kerk vertelt ons dat er rond Nablus in de kleine dorpen nog enkele christelijke families wonen. Met Kerst regelt de gemeente vervoer om ze op te halen, zodat ze samen met hen het kerstfeest kunnen vieren. Voor deze mensen is dat de enige kerkdienst per jaar die ze bij kunnen wonen! Voor de kinderen de enige ontmoeting met medechristenen! Martine van Wijk, tot mei vorig jaar door de GZB als verpleegkundige uitgezonden, heeft ruim tien jaar in deze kleine gemeente meegeleefd. Dat heeft voor deze kleine groep mensen enorm veel betekend. ‘Ze was echt één van ons. Ze woonde en leefde met ons als onze zuster en ze hield van ons. Ze was voor ons een echte getuige van Jezus Christus,’ vertelt de predikant. Er is duidelijk grote behoefte aan steun. Hun aantal neemt af, velen proberen naar het Westen te vertrekken. ‘Door de slechte economische vooruitzichten wil eigenlijk iedereen wel weg,’ erkent de voorganger, ‘maar het feit dat ze gemarginaliseerd worden, is een extra stimulans om te vertrekken. Wat ons echt pijn doet, is dat veel westerse christenen altijd alleen naar Israël gaan en daar spreken met Israëli, maar ze vergeten ons, jullie Palestijnse broeders en zusters in Jezus Christus.’ De Palestijnse christenen identificeren zich uiteraard met hun eigen volk en zien Israël als een grote bedreiging. Het verzet tegen Israël is haast tastbaar in Nablus. Overal hangen de posters van jonge zelfmoordterroristen, of posters waarop gewapend verzet wordt verheerlijkt. De vredige sfeer in de straten van Nablus verbergt veel. Op de heuvels rond de stad zie je vele antennes van het IDF, het Israëlische leger. Overal tegenwoordig. Op de terugweg passeren we een checkpoint in de grijze betonnen muur die beide werelden moet scheiden.

Pijn
Dat doet pijn. De scheiding is diep en lijkt onoverbrugbaar. Het doet pijn dat de belijdenis dat Jezus de Messias en het licht van de wereld is, mensen niet verenigt maar scheidt. Het doet pijn als Palestijnse christenen niet kunnen erkennen dat Jezus de Messias van Israël is. Het doet pijn als Messiasbelijdende Joden door anderen niet erkend worden als deel van de gemeenschap van Israël. Het doet pijn dat er een diepe kloof bestaat tussen gelovigen uit de Joden en medegelovigen uit de Palestijnen. Over al deze dingen hebben mensen een mening, ook in Nederland. Het gevaar dreigt dat door al de discussies de tegenstellingen worden verdiept. We nemen het op voor het goed of zelfs goddelijk recht van de één en minimaliseren het onrecht dat de ander wordt aangedaan. Hiermee worden kloven niet gedicht, maar vergroot. Misschien moeten we de pijn meer leren voelen. Een pijn die ons doet beseffen dat de beloften van het vrederijk nog niet zijn vervuld. Hoe dichterbij we komen, hoe onmogelijker de vervulling lijkt te worden.

Verzoening
De pijn van de problematiek doet ons bidden om verzoening. Verzoening lijkt ver weg, maar het begint daar waar mensen elkaar gaan ontmoeten. ´Gaan er twee samen zonder elkaar ontmoet te hebben? ´ (Amos 3:3) Voor de GZB gaat het niet om het spreken van grote woorden, maar om in alle bescheidenheid iets bij te dragen aan het bij elkaar brengen van mensen, zodat ontmoeting tot stand komt: voorwaarde voor en begin van verzoening. Martine van Wijk verwoordde het een keer zo: ‘Verzoening begint bij mezelf en dan moet ik niet naar Palestijnen en Israeli’s kijken. In mijn gebed probeer ik Israeli’s en Palestijnen bij elkaar te houden. Als ik bid, hoef ik de toekomst van dit land niet in te vullen, want ik kan niets oplossen. Wat ik wel kan, is leven zoals God het mij vraagt, verzoening uitdragend, bouwend aan goede relaties met mensen om me heen, deel uitmakend van het leven van de mensen om me heen.’ Iets hiervan wordt zichtbaar in het diaconale programma van Yad Elie. Hier komen Palestijnse leraren en Joodse leraren bij elkaar om na te denken over hulp aan arme gezinnen. Voor velen van hen een eerste ontmoeting met mensen aan de ‘andere kant’. Een belangrijk element in het programma!

Kruis centraal
Het Arabische woord voor vergeving en verzoening is ‘Musalaha’. Juist om het proces van verzoening aan te moedigen en mogelijk te maken, hebben Palestijnse voorgangers samen met Messiasbelijdende Joden in 1990 Musalaha opgericht, een organisatie waar het kruis centraal staat en die verzoening wil bevorderen tussen Israëli’s en Palestijnen. In de woorden van haar directeur, dr. Salim Munayer: ‘Pijn is onlosmakelijk aan ons leven als mens verbonden. Daarom moeten wij allemaal naar het kruis komen waar Jezus onze pijn op zich heeft genomen. Waar kunnen wij anders heen gaan om echt verlost te worden van onze pijn?’ Musalaha wil een hulp zijn bij verzoening, in de eerste plaats onder Palestijnse christenen en messiasbelijdende Joden, maar daarnaast ook over de eigen respectievelijke gemeenschappen heen. Ze doet dat bijvoorbeeld door het organiseren van gezamenlijke woestijntochten. De woestijn heeft tenslotte een unieke neutrale sfeer, zodat deelnemers zonder enig comfort, uitgedaagd worden om op elkaar te leunen. De uitdagingen van de woestijntocht bieden zo een kans om ontdekkingen te doen op het geestelijk vlak, om open te communiceren en relaties te bouwen. Daarnaast worden onder meer conferenties, theologische seminars, workshops in conflicthantering georganiseerd voor leidinggevenden, jeugd- en vrouwengroepen. Allemaal met als uitgangspunt om elkaar echt te ontmoeten en in het hart te laten kijken.

Hoop
Onopgeefbaar verbonden zijn met Israël én onze Palestijnse broeders en zusters steunen, loyaal zijn aan Israël én het opnemen tegen onrecht: dat is niet altijd de gemakkelijkste weg. Maar het is mogelijk en het is beide nodig. Er is tenslotte geen andere weg dan de weg van verzoening. In alle bescheidenheid maar metterdaad dienstbaar zijn, dat is het verlangen van de GZB. Dienen, luisteren en getuigen, de kernwoorden van het CIS, bepalen ook de toonzetting van het werk van de GZB. We verlangen er intens naar en we bidden erom dat verzoening werkelijkheid wordt. In Jezus, de Messias van Israël. We zien ernaar uit dat zelfs de bellen aan de tomen van de paarden en de potten bij het huis van de Heere heilig zullen zijn. (Zach. 14: 20). Niet alleen het profane zal geheiligd worden, de duisternis wordt door Hem overwonnen en de kloof tussen Israël en de volken gedicht. Dan is er geen havdalah meer en heeft de rustdag geen einde meer.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen