Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

Jaar na eerste HSV-uitgave

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Jaar na eerste HSV-uitgave

Stichtingsbestuur wil ook kanttekeningen herzien

6 minuten leestijd Arcering uitzetten

Op 4 december 2010 werd in de Grote Kerk van Dordrecht de complete uitgave van de Herziene Statenvertaling gepresenteerd. Inmiddels zijn we een jaar verder. Tijd voor een tussenbalans.

Op 4 december werd de HSV in twee uitgaven gepresenteerd: de basiseditie en de huisbijbel. In de maanden daarna kwamen ook de huwelijksbijbel, de kerkbijbel, de kerkbankbijbel en een parallelbijbel SV-HSV gereed, na de zomervakantie kwam er een schoolbijbel voor gebruik op scholen en in het kerkelijk jeugdwerk. De verkoop van de verschillende uitgaven overtrof de verwachtingen. Belangrijker dan verkoopaantallen zijn echter de ervaringen die worden opgedaan in het gebruik van de HSV. Uit veel reacties blijkt dat ze in een grote behoefte voorziet: een betrouwbare en verstaanbare vertaling van Gods Woord voor gebruik in de kerkelijke gemeente, in het gezin en op school. De HSV is ook als evangelisatiebijbel beschikbaar in een uitgave van De Levensbron. Naast deze uitgaven in boekvorm verschijnt de HSV in verschillende digitale uitgaven, bestemd voor pc of mobiele apparatuur.

Ontvangst
Al voor de officiële verschijning van de HSV gaf dr. A.J. Plaisier, scriba van de Protestantse Kerk, aan dat de HSV als aangewezen vertaling binnen de erediensten gebruikt kan worden. In de aprilvergadering van de generale synode van de Protestantse Kerk in Nederland werd de HSV gepresenteerd. De preses van de synode, ds. P. Verhoeff, sprak bij die gelegenheid de verwachting uit dat de HSV de eenheid binnen de kerk zal dienen. Ook buiten de kring van de Gereformeerde Bond en de Christelijke Gereformeerde Kerken wordt van de HSV gebruikgemaakt. Ook door gemeenten waar de Nieuwe Vertaling uit 1951 in gebruik was, of waar zelfs al was voorgesorteerd op de Nieuwe Bijbelvertaling uit 2004. Naast gemeenten van confessionele signatuur is daarbij ook te denken aan verschillende evangelische gemeenten. Meermalen is de zorg uitgesproken dat de HSV binnen gemeenten en tussen de verschillende kerken verdeeldheid zal geven. We zullen niet zeggen dat dergelijke gedachten uit de lucht gegrepen zijn, maar stellen wel vast dat de HSV in de praktijk ook samenbindend werkt. In veel bondsgemeenten is het al enige tijd praktijk dat in het kerkenwerk verschillende bijbelvertalingen naast elkaar gebruikt worden (naast Statenvertaling bijvoorbeeld NBG, NBV en de Willibrordvertaling). Hier kan het verschijnen van de HSV zorgen voor meer eenheid in het bijbelgebruik.

Goed advies
Leden van het stichtingsbestuur en de bestuursondersteuners hebben tijdens tientallen gemeenteavonden voorlichting gegeven over de HSV. In de zeventiende eeuw werd door de Gelderse synode aangegeven dat de Statenvertaling in gebruik genomen moest worden ‘met de meeste sachticheit en discretie’. Dat is ook met het oog op de invoering van de HSV een goed advies. Het is onontkoombaar dat hier een stuk ongelijktijdigheid optreedt. De ene gemeente is immers de andere niet. In veel hervormd-gereformeerde gemeenten wordt de HSV vanaf de presentatie in december 2004 in de eredienst gebruikt. Andere gemeenten zijn op een later moment hiertoe overgegaan of hebben ervoor gekozen om de HSV in eerste instantie uitsluitend bij doordeweekse activiteiten te gebruiken. Overigens komt in de toekomst ook een HSV-kanselbijbel op voorintekening beschikbaar.

Scholen
De HSV heeft ook binnen het christelijk onderwijs ingang gevonden. Verschillende scholen uit het basisonderwijs en middelbaar onderwijs zijn overgegaan op de HSV. Binnen het reformatorisch onderwijs ligt dit gevoelig, omdat in de achterban van de scholen zeer verschillend tegen de HSV wordt aangekeken. Over deze problematiek is door het stichtingsbestuur een open gesprek gevoerd met verschillende directeuren van reformatorische middelbare scholen.

Kritische stemmen
Naast positieve en dankbare reacties kwam er ook kritiek. Allereerst van de kant van de Gereformeerde Bijbelstichting. In de HSV zouden te veel (veelal nodeloze) inhoudelijke wijzigingen ten opzichte van de Statenvertaling zijn doorgevoerd om de naam Herziene Statenvertaling te rechtvaardigen. Meermalen wordt hierbij de suggestie gewekt dat er sprake zou zijn van een theologische verschuiving. Ook wordt de kritiek geuit dat de woordenschat van de tale Kanaäns zou zijn aangetast. Te veel woorden uit het bevindelijk taalgebruik zouden zijn geschrapt. Deze kritiek kwam uitgebreid aan de orde in een brochure van de GBS die vlak voor de zomer het licht zag: Statenvertaling in de 21e eeuw. De HSV op de keper beschouwd. Het stichtingsbestuur is van mening dat op de kritiek die in deze brochure wordt verwoord veel valt af te dingen. Daarom is besloten om hier in verschillende artikelen in De Waarheidsvriend wat dieper op in te gaan. Tegelijk kwam er kritiek dat de herziening van de Statenvertaling niet ver genoeg gaat. Ik denk hierbij aan prof. dr. W.J. Ouweneel. In een tweet op internet sprak hij zijn waardering voor de HSV uit: ‘De HSV is een combinatie van grote nauwkeurigheid in de vertaling én eigentijds taalgebruik. The best of two worlds!’ Hij vindt echter ook dat er kansen zijn gemist, zoals de handhaving van het woord ‘zaligheid’ als weergave van het Griekse woord sootèria, en het feit dat in de HSV het Griekse woord hadès‘ verschillende keren met ‘hel’ (en niet met ‘dodenrijk’) wordt vertaald.

Geen wiskunde
We kunnen in alle nuchterheid constateren dat het onmogelijk is een bijbelvertaling te leveren die bij iedereen de handen op elkaar krijgt. Vertalen is geen wiskunde, maar betekent keuzes maken, waarbij vaak geen sprake is van goed of fout. Wel zijn we er als bestuur van overtuigd en ook door veel reacties in bevestigd dat we met de HSV binnen de ons gestelde criteria een betrouwbare en verstaanbare vertaling hebben geleverd. Dit betekent niet dat we ons afsluiten voor kritiek. Vanuit het bestuur is een commissie in het leven geroepen die voorstellen tot wijziging van de tekst beoordeelt. Uiteindelijk zal het bestuur hierover een beslissing moeten nemen. Voor diegenen die toegang hebben tot het internet: via de website www.statenvertaling. nu verantwoorden we ons voor de verschillende vertaalkeuzes.

Jongerenuitgave
In samenwerking met uitgeverij Jongbloed en het hoofdbestuur van de Gereformeerde Bond worden verdere plannen ontwikkeld. Bovenaan staat de uitgave van een bijbel met de tekst van de HSV, gericht op jongeren. Deze uitgave wil een handreiking bieden aan tieners om de bijbel zelfstandig te lezen en te verbinden met hun dagelijkse leefsituatie. In de visie van het bestuur vloeit dit project direct voort uit een van de voornaamste redenen om te komen tot een herziening van de Statenvertaling: om Gods Woord toegankelijker te maken voor jongeren. Het gaat om een uitgave met een uitgebreide inleiding met leestips, een bijbelleesrooster, inleidingen bij elk bijbelboek, afzonderlijke behandeling van theologische of praktische thema’s. Daarnaast worden in de tekst kaders aangebracht waarin bijvoorbeeld korte toelichtingen staan en vragen die helpen bij de persoonlijke verwerking van het bijbelgedeelte.

Studiebijbel
Een ander project is de uitgave van een studiebijbel. Dit is een uitgave waarbij de uitleg van de bijbeltekst zich in de onmiddellijke omgeving van de bijbeltekst bevindt. De basis van deze studiebijbel is de ESV Study Bible uit Amerika. De bedoeling is dat deze studiebijbel niet alleen uit het Engels wordt vertaald, maar ook wordt toegesneden op de Nederlandse context. Zo is een uitgebreide discussie over de Mormonen in een Amerikaanse studiebijbel van belang, maar in een Nederlandse nauwelijks ter zake. Andere thema’s die in de ESV Study Bible onderbelicht worden, zouden in deze studiebijbel juist een bredere behandeling kunnen krijgen.

Dit artikel werd u aangeboden door: de Gereformeerde Bond

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van donderdag 1 december 2011

De Waarheidsvriend | 24 Pagina's

Jaar na eerste HSV-uitgave

Bekijk de hele uitgave van donderdag 1 december 2011

De Waarheidsvriend | 24 Pagina's