Globaal bekeken

In Elsevier schrijft dr. Bart Jan Spruyt over koningin Emma.

Koningin Emma was een vrome vrouw. Elke zondagmorgen ging zij naar de kerk. Ze had daarbij, wanneer ze in de zomermaanden op Soestdijk verbleef, keuze genoeg, want zowel in Soest, Lage Vuursche als Baarn had de (hervormde) kerk een koninklijke bank. In Baarn kerkte zij bij voorkeur bij dominee E.H. Blaauwendraad, een milde predikant, die later ook haar achterkleindochter Beatrix zou dopen. Die voorkeur van de koningin stak de strengere predikant van Baarn, ds. I. Kievit, nogal.
Toen Emma op een zondagmorgen toch eens bij Kievit in de kerk kwam, legde hij de dienst stil en liet hij de gemeente zijn koninklijke gasten een psalm toezingen, een psalm over vorsten die zich voor God zouden moeten verantwoorden. De koningin was hoogst ontstemd over het voorval dat zo veel aandacht op haar persoon had gevestigd. Bovendien was ze toch al niet zo gecharmeerd van de strenge Kievit. Ze vertrouwde een hofdame toe dat ze een straatje om zou lopen wanneer ze Kievit in de hemel zou tegenkomen. (…)
Die band met volk en kerk leidde ook tot de aanstelling van hofpredikanten. Religie en geloof speelden aan het hof immers een belangrijke rol. Janneke de
Jong-Slagman, docent aan de Driestar Hogeschool in Gouda, is vorige week gepromoveerd op de dominees die in de negentiende eeuw de Oranjes dienden. (…)
Niet alleen ds. Kievit, zo blijkt uit deze studie, was wat strenger in leer en leven dan de Oranjes, de meeste predikanten waren dat. ‘Niet voor bals vragen’, noteerde de ceremoniemeester van het Koninklijk Huis steevast achter de naam van de hofpredikanten. (…)
Onder koning Willem II speelden de hofpredikers geen belangrijke rol, maar onder diens zoon Willem III weer wel. Dat had te maken met het roemruchter jaar 1853, toen protestants verzet tegen het herstel van de rooms-katholieke hiërarchie in Nederland tot een kortstondig monsterverbond met de Oranjevorst leidde. In 1879 trouwde Willem III met Emma, die twee hofpredikers aanstelde en deze heren alleen voor het geestelijk welzijn aan het hof liet zorgen. Een van hen was de beroemde C.E. van Koetsveld, die ook literair actief was.

De heer E.G. van IJken uit Kollum voegt daar nog aan toe:

Ook de kerk van Eemnes-Binnen had een koninklijke bank met een speciale Statenbijbel. Koningin-moeder Emma ging hier ook ter kerke en had een bijzondere band met Eemnes-Binnen. Uit de kroniek van de Historische Kring Eemnes:

1894: 25 januari: H.M. koningin-regentes Emma schenkt de diaconieën van Eemnes-Binnen en Eemnes-Buiten jaarlijks op haar verjaardag een gift van f 50. Deze gift zal de diaconie van Buitendijk gebruiken voor een extra vleesbedeling voor de armlastigen, "opdat de naam der Regentes onder hen in goede herinnering blijve".
1900: Er komt een restauratie van het Dikke Torentje o.l.v. de architect H.J. Jesse (-1902); men ontvangt een anonieme gift van het Koninklijk Huis. Een speciale bank voor koningin Emma en haar gevolg zal worden geplaatst.
1901: 25 november: De kerk van Eemnes-Binnen zal worden gerestaureerd, waarvoor een gift van de Koningin-moeder van f 100 is ontvangen. Men is voornemens een voor Hare Majesteit “waardige zitplaats” aan te brengen.
1909: De Koningin-moeder kerkt in de zomermaanden te Soestdijk, Baarn, Eemnes-Binnen, Soest en de Lage Vuursche.
1923: 1 mei: ds. Ynzonides van Eemnes-Binnen is 25 jaar predikant. De kerkenraad ontving een enveloppe met inhoud van de Koningin-moeder voor een huldeblijk aan de jubilaris.
1923: 4 augustus: de gemeenteraad verleent aan Koningin-moeder, prinses Emma, het jachtrecht op enige percelen aan de buitenvaart (jaarlijks tot aan 1936)
1925: 25 juni: Koningin-moeder Emma laat de predikant van Eemnes-Binnen weten, dat zij op aanraden van de politie niet in Eemnes ter kerke gaat vanwege mogelijke communistische demonstraties.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen