Boekbespreking

Op 17 december 1961 werd voor wijkgemeente 31 (!) van de Haagse hervormde gemeente een nieuw kerkgebouw in gebruik genomen: de Marcuskerk. De wijkpredikant, ds. Wijchers, preekte over Johannes 3:30: ‘Hij moet wassen, ik minder worden.’ Afgelopen december dus vijftig jaar geleden.
Onder ons is de Marcuskerk bekend omdat het gebouw van 1975 tot 1995 onderdak bood aan de Haagse hervormd-gereformeerden. Toen zij 1995 verhuisden naar de Bethlehemkerk, kwam de Marcuskerk weer ter beschikking van de wijkgemeente. Die gemeente is in 1996 ontstaan door het samengaan van twee hervormde wijkgemeenten en één gereformeerde kerk. De samenvoeging bracht nieuw elan met zich mee. Maar de krimp is in de afgelopen vijftien jaar doorgegaan.
Dat brengt de huidige wijkpredikant, dr. R. de Reuver, tot de overtuiging dat, nu de kerk als instituut verschrompelt, oude vormen (de parochiale kerk met wijkgemeenten) steeds minder voldoen. Daarom is dr. De Reuver zich gaan bezinnen op zijn visie op de kerk in de huidige tijd, met name in de stad. Hij is van mening dat het ‘anders verder’ moet.
Anders, om niet nog meer een gemarginaliseerd grijs-wit fossiel te worden in een gekleurde wijk. Verder, als protestantse gemeente, dankbaar voor en verbonden met allen die in geloof en met grote trouw en volharding voorgingen.
Het is een boeiend boek geworden. Hier is een bezield predikant aan het woord die vol geloofsovertuiging zoekt naar een weg die toekomst in zich heeft. Hoe missionair kerk te zijn in een dynamische samenleving? Uitgebreid wordt verantwoord hoe de gemeente van de Haagse Marcuskerk in Moerwijk is veranderd in een missionaire netwerkkerk.
Dr. De Reuver heeft zich laten inspireren door drie modellen van kerk-zijn: de Vroege Kerk van Carthago; de Anglicaanse Kerk in Londen met haar mixed economy of church, dat wil zeggen een veelkleurigheid aan kerkvormen van kerk-zijn binnen een bepaald gebied; en de protestantse gemeente van Zeewolde.
De situatie in protestants Zeewolde spreekt dr. De Reuver aan: een geprofileerde kerk met een ruim aanbod voor elke inwoner van het dorp. Ik krijg daarbij niet de indruk dat het hem spijt dat de meeste hervormdgereformeerden aldaar in dat profiel geen plek hebben gevonden.
Dr. de Reuver besteedt veel aandacht aan de identiteit en de spiritualiteit van een missionaire kerk. Zijn uitgangspunten voor de identiteit zijn de zogenoemde notae ecclesia uit de geloofsbelijdenis van Nicea. Die vier kenmerken zijn: eenheid, heiligheid, katholiciteit (algemeenheid) en apostoliciteit (getuigenis naar de wereld). Daarover zegt hij waardevolle dingen. En zo biedt het boek meer lezenswaardige informatie. De auteur neemt je mee in zijn bevlogen zoektocht naar ‘missionair kerk-zijn in een dynamische samenleving’, zoals de ondertiteling luidt. Het doet je verlangen naar een kerk die zich geroepen weet om gestalte te geven haar bijbelse roeping.
Het boek is geschreven met het oog op de groot-stedelijke context. Maar een volkskerk op het platteland (die ook met krimp te maken kan hebben) staat voor eenzelfde uitdaging en roeping. Dan kan dit boek een grondige bezinning over vorm en inhoud stimuleren. Hét antwoord biedt dit boek niet. Maar het komt met genoeg prikkelende vragen of uitspraken om na te denken over de toekomst, ook van ‘onze’ gemeenten.
Wat ik mis is een spiegeling aan de reformatorische noties over kerk-zijn. Die traditie heeft een kerk die in een post-christelijke context anders verder wil, toch ook nog wel iets te zeggen? Was dat wel gebeurd, dan was het boek voor mij nog spannender geworden.
Als oud-voorganger in de Marcuskerk bid ik de huidige Marcuskerkgemeente toe dat zij onder Gods zegen mag ervaren dat wie zich inzet voor de bloei van de stad, zelf ook zal bloeien.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen