Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

Wachten op verborgen God

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Wachten op verborgen God

Bezinning op plaats kerk in tijd van secularisatie

5 minuten leestijd Arcering uitzetten

Wachten op God die Zich verbergt. Rond dit thema kwamen vorige week zon tachtig hervormd-gereformeerde predikanten bij elkaar op conferentiecentrum Mennorode in Elspeet.

God verbergt Zich. Is dat zo? Ja. Heel illustratief hiervoor lijkt me het feit dat een argeloze bezoeker van het conferentiecentrum zich afvroeg wie wij als keurig geklede heren nu eigenlijk waren. ‘Bent u van de politieacademie?’ Ik dacht: Ja, zie je wel: God verbergt Zich. Zijn grondpersoneel wordt niet eens meer herkend.
Deze anekdote plaatst ons direct in het spanningsveld dat tijdens deze twee dagen telkens aan de oppervlakte kwam. God verbergt Zich; ligt de diepste oorzaak hiervoor bij mensen of bij God? Het was onder meer deze vraag die ik meenam als leervraag naar de conferentie. Een tweede vraag waarop ik in Elspeet een antwoord hoopte te krijgen, was deze: is er een ommekeer mogelijk en zo ja: hoe dan?

Oude testament
De bijbels-theologische lezing van drs. W.J. Dekker uit Delft over de vraag wat verberging is en waarom God Zich verbergt, sloot naadloos bij deze vragen aan. Ligt de oorzaak van verberging bij God, bij mensen, of is er misschien een derde weg mogelijk, waarbij goddelijk en menselijk handelen op elkaar betrokken zijn? Hoewel er geluiden klinken die het zwijgen van God vooral op conto van de mens schrijven, blijkt het vanuit het Oude Testament nog wel even anders te liggen.
Jazeker, mensen ontvangen de opdracht om God ter sprake brengen.
Jazeker, ook via het kanaal van de menselijke stem komt het Woord van God tot klinken in deze wereld en in deze tijd. Wie zo denkt, maakt het zwijgen van God vooral tot een probleem van mensen.
Daarmee doen we echter geen recht aan het oudtestamentische beeld van God. Hij is het immers die Zich ook Zélf verbergen kan en meer dan eens ook daadwerkelijk verbergt.

Optrekken
Wat trof me tijdens deze conferentie en waarmee hoop ik mijn winst te doen in de praktijk van het predikantschap? God verbergt Zich.
Ja. Scherper gezegd nog: Hij is daar Zelf actief bij betrokken. Én Hij openbaart Zich. Opnieuw: daar is Hij Zelf actief bij betrokken. En nee, dat is niet tegenstrijdig. Een God die Zich verbergt en Zich vervolgens openbaart is niet veranderlijk in de zin van wispelturig en onbetrouwbaar. Dat God Zich ontfermt nadat Hij Zich verborg, is geen manifestatie van onbetrouwbaarheid, maar van trouw tot het uiterste: God blijft trouw aan Zijn belofte. Hij blijft eeuwig Dezelfde.
Daar trek ik me aan op, des te meer na afloop van de twee dagen Mennorode. Gods verberging hoeft het laatste woord niet te zijn. God is trouw. In dat geloof mag ik werken.

Bankgebouwen
Op donderdagmiddag plaatste dr. W. Dekker uit Oosterwolde ons helemaal terug in de context van de 21e eeuw: ‘Het geloof sterft in deze tijden’. God is vervangen door hebzucht. Bankgebouwen overstijgen kerktorens heel letterlijk. Wie de skyline van de grote steden bekijkt, ziet kantoren hoger dan kerken, meer verlangen naar geld dan naar God, meer uitzien naar aardse zekerheid dan naar hemelse zaligheid. Heel zichtbaar en confronterend soms.
Met weemoed dachten we donderdagmiddag terug aan die kleine, lieflijke dorpjes op het platteland, met de kerk op een centraal punt in het dorp, heel zichtbaar aanwezig. Ze zijn er nog altijd: lieflijk en klein, pleisterplaatsen in het progressieprogram van geld en goed.
Laat ik nou predikant zijn van twee dorpen die perfect in dit kader passen: klein, lieflijk en op het platteland. Geen bankgebouw hoger dan de kerk. Sterker nog, in beide dorpen zijn bank en middenstand verdwenen.
Toch is de vraag of God Zich verbergt hier niet minder actueel.
Voor het oog lijkt alles te zijn zoals vroeger, de kerk heel vanzelfsprekend, maar intussen kan onderhuids de teloorgang van het geloof al in een vergevorderd stadium zijn.
De vraag die bij me opkwam was deze: is ons gehoor fijngevoelig, afgestemd op het zwijgen van God? Nemen we Zijn verborgenheid waar, ook in de dorpen op het platteland? Of denken we nog altijd dat het daar allemaal nog wel meevalt?

Literatuur
‘Men lijdt niet onder de afwezigheid van God’, zo betoogde drs. Tjerk de Reus op donderdagavond. In de literatuur is dat glashelder.
Als we dan literatuur zien als spiegel van de tijd, mag ik niet op een afstand blijven door dit vooral te betrekken op het leven buiten de kerk. De vraag is allereerst: lijden we in de kerk, in stad en dorp, onder Gods afwezigheid? Ik geloof dat deze vraag uiterst relevant is voor ieder die een leidinggevende functie in de gemeente des Heeren heeft.
Om Gods afwezigheid op te merken komt het dus aan op zorgvuldig luisteren. Oor hebben voor de stilte en tegelijkertijd ook stil worden tot God. Dat laatste leerde dr. Huigen me vrijdagochtend opnieuw: volhardend vertrouwen, tegen de klippen op. Nee, dat is geen vruchteloos wachten. Want (zo ben ik weer helemaal terug bij de lezing van dr. Dekker) dwars door Gods verberging heen wordt Zijn ontferming zichtbaar. Hij ontfermt Zich. Zo bezien zijn menselijke verwachting en goddelijke ontferming nauw op elkaar betrokken. Met een citaat van ds. A. Beens tijdens zijn afsluitende lezing: ‘De beweging is van Hem die Zich ontfermt. Wij worden op een rotssteen gezet, in de wetenschap dat deze rots het houdt.’

Gebed
Wat me allermeest trof tijdens deze tweedaagse conferentie, was niet een stevige oneliner in een doordacht betoog. Geen theologische confectie van de beste snit. Het gebed bij de afsluiting van de vrijdagochtend raakte me diep: ‘HEERE, we hebben soms geen been meer om op te staan. En toch, we hebben vaste grond onder de voeten: het fundament Jezus, de Christus.’ Dat kwam echt bij me binnen. In dat vertrouwen mag ik verder als predikant in de 21e eeuw, zingend, belijdend, gelovend met Psalm 51:

Verwerp mij van Uw aangezicht toch niet,
ai, laat van mij Uw Heilige Geest niet scheiden!
Die kan alleen op ’t rechte spoor mij leiden
Bestuur mijn gang, daar Gij mijn zwakheid ziet.

Dan zal ik elk, die ’t heilspoor bijster is,
vrijmoedig al Uw rechte wegen leren.
Dan zal mijn mond, met zangstof weer vervuld,
Uw heilig recht gepaard met goedheid roemen!

Dit artikel werd u aangeboden door: de Gereformeerde Bond

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van donderdag 28 juni 2012

De Waarheidsvriend | 24 Pagina's

Wachten op verborgen God

Bekijk de hele uitgave van donderdag 28 juni 2012

De Waarheidsvriend | 24 Pagina's