Trends signaleren en duiden

De Waarheidsvriend is het blad van de Gereformeerde Bond. Daarom krijgen de grote thema’s die het bestuur van belang vindt aandacht: prediking, kerk, ambt, belijdenis en sacramenten. Voor de redactie is het een speerpunt om deze thema’s te verbinden met de actualiteit.
Vergunst: ‘Zie ik dat er discussie ontstaat over kinderen die aan het avondmaal worden toegelaten, dan besteden we daar aandacht aan.’
Samen met eindredacteur Tineke van der Waal zorgt hij voor de praktische invulling. Vergunst, die sinds 1995 lid van de redactie is en sinds 2002 aan het roer van de De Waarheidsvriend staat, weet dat je als weekblad wat actualiteit betreft niet kunt concurreren met het Reformatorisch Dagblad en het Nederlands Dagblad. Die verschijnen dagelijks.
‘Wij kunnen binnen het beperkte aantal uren nooit wat de redactie van een krant kan.’ Vergunst richt zich liever op trends. Als voorbeeld noemt hij de aandacht die De Waarheidsvriend geeft aan het terugtreden van ambtsdragers uit de kerkenraad. ‘Normaal richt je je op toerusting van nieuwe ambtsdragers. Dat we in onze tijd aandacht hebben te besteden aan mensen die het ambt neerleggen en die nogal eens teleurgesteld of zelfs gefrustreerd zijn, is een vrij nieuw verschijnsel. Ik kom zoiets op het spoor door goed te luisteren. Ik hoorde dat er in een gemeente exitgesprekken gevoerd werden.’

Inspiratie
Het bijna wekelijks schrijven van het hoofdredactionele artikel vindt Vergunst een van de mooiere dingen om te doen. ‘Ik kom dan tot rust. Er is dan geen mail, geen telefoon. Je hebt één onderwerp waar je echt over nadenkt en waarin je hopelijk iets aanreikt, geïnspireerd door wat de Bijbel erover zegt.’
Inspiratie haalt hij uit het concrete leven. ‘Ik heb altijd mijn voelhorens uitstaan om te merken wat er gaande is. Hoor ik van een probleem, dan denk ik: ‘Misschien kan ik die mensen van dienst zijn door er een keer over te schrijven.’’
Ook krantenberichtjes zetten Vergunst op het spoor. Zo las hij bijvoorbeeld dat de naam Mohammed in Engeland de meest voorkomende jongensnaam is.
‘En voor het eerst in honderd jaar is het hoofd van de afdeling geestelijke programma’s van de BBC geen christen meer, maar een moslim. Dat staat allemaal in kleine berichtjes, die aangeven wat er kantelt in de vanouds door het christendom gestempelde Britse samenleving. Hebben gemeenteleden en predikanten dat door?’
Vergunst ‘broedt’ op zijn artikelen.
‘Bij elk onderwerp moet ik zoeken wat het Woord van God erover zegt. En: hoe speelt dit in het leven van mensen? Die verbinding vind ik heel belangrijk. Ik ervaar dat ik eerst zelf moet ontvangen wat ik doorgeef.’
Bij alles wat hij leest en hoort, denkt Vergunst: ‘Kan ik dit gebruiken?’ Zijn leven staat in het teken van zijn werk bij de Gereformeerde Bond, waar hij deze week 12,5 jaar in dienst is. Hoewel hij het eigenlijk niet hardop gezegd wil hebben, is het werk wel een belasting. ‘Ik hoop voor mijn gezin niet een te grote. Tegelijkertijd is het een dankbare taak. Het is vreugdevol om in de kerk te mogen werken en voor ambtsdragers en gemeenteleden wat te betekenen. Het is een móóie belasting.’

Jongeren
Op de regelmatig terugkerende vraag of De Waarheidsvriend meer aandacht aan jongeren kan besteden, reageert Vergunst doorgaans terughoudend. Waarom eigenlijk?
‘Ouders, grootouders en kerkenraadsleden is er alles aan gelegen om jongeren bij het Woord en bij de gemeente te bewaren. De Waarheidsvriend kan daarvoor niet in directe zin een middel zijn. De HGJB maakt bladen voor onze jongeren. In de praktijk lukt het ons ook niet om artikelen zo te schrijven dat je jongeren van zeventien of negentien aanspreekt.
We proberen wel te verwoorden in welke leefwereld onze jongeren groot worden. Daarmee richt je je op de ouders en jeugdambtsdragers. Veel aandacht hebben we besteed aan huisgodsdienst. Als het gaat om het bewaren van jongeren bij de gemeente, is dat een belangrijk instrument.’
De gemiddelde leeftijd van de abonnees van De Waarheidsvriend ligt hoog. Vergunst kan er niet mee zitten. Er is namelijk veel aanwas onder dertigers. Mensen nemen een abonnement wanneer de eerste verworteling in hun leven heeft plaatsgevonden en ze een verantwoordelijkheid krijgen in de gemeente, stelt de hoofdredacteur vast. ‘Daarna blijven mensen hem heel lang lezen. Ook als ze met pensioen zijn of al 78 of 85. Dat is prima.’
Sinds het blad zes jaar geleden een nieuwe lay-out kreeg, heeft het een gestage groei doorgemaakt. Het aantal abonnees is nu ongeveer 10.150. En er is ruimte voor meer groei, meent Vergunst. ‘Je verwacht dat zeker de ambtsdragers – en niet alleen zij – De Waarheidsvriend lezen. De praktijk valt soms tegen. Die percentages kunnen fors omhoog. Juist in wat wel GB-bolwerken genoemd worden, is nog een wereld te winnen. In andere plaatsen zijn gemeenteleden en ambtsdragers gemotiveerder.’
Het misverstand dat het een blad is voor dominees, speelt De Waarheidsvriend ook parten. ‘Wij willen wel ons niveau vasthouden, maar ons tegelijkertijd breed op de gemeente richten.’
Een ander verschijnsel is dat aandacht voor De Waarheidsvriend in bepaalde gemeenten ‘gevoelig’ ligt. Verontwaardigd: ‘Als ik dat hoor, dan word ik een beetje nijdig. Wat krijgen we nou?’

Scribenten
Wie mag in ‘De Waarheidsvriend’ schrijven?
‘De scribentenpopulatie is de afgelopen jaren verbreed. Je kunt niet iedereen voor elk thema vragen, maar ik wil graag zo breed mogelijk mensen bij ons blad betrekken. Ook jonge predikanten. Je moet een bepaalde deskundigheid hebben en van schrijven houden. De kwaliteit is van belang.’
Dat bij sommige predikanten het gevoel leeft dat ze niet mogen schrijven, herkent Vergunst niet.
‘Laten ze het me maar eerlijk zeggen.’

Krijgt u wel eens kritiek? Er staan weinig ingezonden brieven in ‘De Waarheidsvriend’.
‘Gemiddeld hebben we er een stuk of vijf per jaar. Als ingezonden brieven constructief zijn en iets toevoegen, dan plaats ik ze. Kritiek krijgen we wel, maar niet scherp en niet veel.’
Christelijke politiek ligt kwetsbaar, merkt Vergunst. ‘Sommige lezers kunnen het niet hebben als je positief aanhaakt bij een uitspraak van de fractievoorzitter van het CDA.
Meld ik wat Kees van der Staaij gedaan heeft of gebruik ik een citaat van Joël Voordewind als kapstok, dan krijg ik vrij snel en relatief veel reacties: ‘Sinds wanneer is De Waarheidsvriend een CU-blad, een SGP-blad?’ Dat geldt bij alle drie de christelijke partijen.’
Daarom is vanwege de uitstraling besloten dat deze partijen met maximaal een halve pagina mogen adverteren. ‘Maar we blijven schrijven over het belang van christelijke politiek. Mensen moeten bedenken waar het front ligt. Voor christenen is dat tussen christelijk geïnspireerde politiek en de seculiere partijen. En niet tussen SGP en CU.’

‘De Waarheidsvriend’ is te dik.
Vergunst: ‘Nee. De Waarheidsvriend is niet te dik, maar de mensen zijn te druk. Daar houden we overigens wel rekening mee. Een artikel bevat echt minder alinea’s dan vijf of tien jaar geleden en we zorgen dat we ruimte hebben voor foto’s. Bovendien hoef je als abonnee niet alle artikelen te lezen. We verwachten niet dat je in alle onderwerpen geïnteresseerd bent. Aan de andere kant is er een lezersgroep die het hele blad donderdagmiddag al uit heeft.’

Sociale media
‘De Waarheidsvriend’ moet sociale media zoals Twitter en Facebook meer gebruiken.
‘Sinds anderhalf jaar hebben we een eigen website, die wekelijks wordt ge-update. Daar zijn we content mee. We denken voorzichtig na over het ontwikkelen van andere digitale toepassingen. Er wordt op mij soms een voorzichtige druk gelegd om te gaan twitteren. Maar als ik zie hoe onzinnig de inhoud van veel tweets is, dan denk ik: moet ik daar nou de boodschap van de Gereformeerde Bond mee verder brengen? Onze energie en uren zijn beperkt. Die benutten we vooral om van de papieren versie een zo goed mogelijk product te maken. Als we een deel van de doelgroep gaan missen, dan zullen we tot andere keuzes moeten komen. Maar we hoeven niet voorop te lopen.’ Na de afronding van het Samen op Wegproces is ‘De Waarheidsvriend’ inhoudelijk veranderd.
‘Ja. Samen op Weg is het thema dat van 1995 tot 2004 gedomineerd heeft. Daarna kwam er ruimte in je hoofd en agenda om met andere thema’s bezig te zijn. De Waarheidsvriend is veranderd, omdat de context van de kerk is veranderd. De principiële uitgangspunten van ons blad zijn niet gewijzigd.
Ik reageer niet snel vanuit een tegenover op ontwikkelingen in de kerk. Je karakter speelt daarin ook mee. De Bond is er om vanuit het gereformeerde belijden de kerk te dienen. Het kan zijn dat je een keer scherp moet zijn – dat willen we bij momenten ook zeker doen – maar als de rode draad wordt dat je je tegen de kerk opstelt, dan ben je niet op de goede weg. Het verbreiden van de inhoud van de gereformeerde belijdenis staat nadrukkelijk voorop.’

Secularisatie
‘We beleven nu een fase waarin we nadrukkelijk geconfronteerd worden met de secularisatie, met krimp van de kerk. Christenen vormen tegenwoordig een minderheid. In zo’n samenleving hebben wij ons christelijk geloof uit te dragen en voor te leven.’
Dat betekent voor de hoofdredacteur vooral dat je mensen aanspoort en bemoedigt om bij het Woord te blijven. ‘Dat hebben mensen vooral nodig. Je wilt hun leren wat het in onze tijd betekent wat in Openbaring 3:8 staat: ‘U hebt kleine kracht, en u hebt Mijn Woord bewaard en hebt Mijn naam niet verloochend’.’

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen