Boekbesprekingen

Alister McGrath
Handboek apologetiek. Communicatie van het christelijk geloof.
Uitg. Boekencentrum, Zoetermeer; 219 blz.; € 21,50.
Apologetiek is de verdediging van het algemeen christelijk geloof tegen kritiek, beschuldigingen, onverschilligheid en twijfel.
Deze verdediging van het christelijk geloof krijgt tegenwoordig nogal wat belangstelling.
Dat is niet verbazend.
Als christenen in west Europa zijn we terecht gekomen in een situatie waarin we omringd zijn door veel ongeloof. Bij een groot deel van de bevolking, in de media, in de politiek. En daarnaast ontmoeten we veel aanhangers van andere godsdiensten, in het bijzonder de islam. Dit alles vraagt om verantwoording. De apostel Petrus houdt ons dit ook als opdracht voor: ‘…wees altijd bereid tot verantwoording aan ieder die u rekenschap vraagt van de hoop die in u is, met zachtmoedigheid en eerbied’
(1 Petr.3:15b).
Alister McGrath heeft een handboek over dit onderwerp geschreven. Hij maakt hierbij onderscheid tussen apologetiek en evangelisatie. Het laatste is de directe verkondiging van het evangelie, het eerste is meer het wegnemen van allerlei blokkades die bij mensen kunnen leven waardoor ze worden gehinderd om het geloof serieus op zich toe te laten komen. Apologetiek is dus meer een voorbereidend werk.
De schrijver benadrukt dat voor een apologeet twee dingen van groot belang zijn: hij moet het christelijk geloof grondig kennen en begrijpen. Aan de andere kant moet hij een goede kennis hebben van de cultuur, de denkwijze van de mensen voor wie hij het geloof wil verdedigen. Anders kun je geen brug slaan. McGrath geeft aan dat we ons goed moeten realiseren niet meer in de moderne cultuur (zoals we die halverwege de twintigste eeuw nog hadden) te leven, maar in een postmoderne cultuur. Nu gaat het uiteraard niet om de benaming, maar om wat ermee wordt bedoeld: dat in de moderne cultuur het verstand boven alles stond, terwijl we nu in een cultuur leven die veel minder respect heeft voor het verstand. Verstandelijke bewijzen komen dan ook veel minder over bij mensen. Terwijl er aan de andere kant nu meer belangstelling is voor verhalen en beelden. McGrath geeft aan dat het christelijk geloof zelf niet verandert, maar wel dat we – vanwege deze verandering in de cultuur – onze benadering van mensen zullen moeten veranderen. We zullen minder rationeel moeten redeneren. De schrijver weet zo in kort bestek enkele karakteristieken van onze westerse cultuur van nu goed aan te duiden.
Vervolgens geeft hij allerlei aanwijzingen om meer bekwaamheid te krijgen in het verdedigen van het geloof. Opvallend is dat hij begint met de verhouding van de apologeet zelf tot het geloof. Het belangrijkste voor het verdedigen van het geloof is zelf een grondige blik verkrijgen op de werkelijkheid van God en het heil. Een langdurig, intensief en biddend nadenken over de grote geloofswaarheden is onvervangbaar. Jammer is wel dat in het boek niet zozeer het werk van de Heilige Geest en het belang van het gebed bij het verdedigen van het geloof aan de orde komen. Het gevaar dreigt dat het dan te menselijk- methodisch wordt. Het geloof leeft van wonderen. Hoe kan God niet op het gebed ook door gebrekkige verdediging van het geloof anderen raken. Dat laat onverlet dat we ons best moeten doen om tot meer bekwaamheid te komen en daarbij kan McGrath goede diensten verlenen.
Mooi is een hoofdstuk over richtingaanwijzers die we in onze zichtbare werkelijkheid aantreffen naar God toe. Hier is te merken hoe McGrath probeert de lijn van Augustinus en C.S. Lewis tracht door te trekken in onze tijd. Zeer vruchtbaar om verder over na te denken.
Het boek is up to date, praktisch en helder geschreven, zoals we van McGrath gewend zijn.
Hij heeft de gave om doorzichtig te schrijven.
Dat is veel waard. Het is ook een positief en hoopvol boek. Het boek kent ook zijn beperking: het gaat over de methode van apologetiek in onze tijd. Veel concrete en moeilijke vragen zullen daarna nog door de lezer zelf doordacht moeten worden. Maar het is een goed hulpmiddel om toegerust te worden in het aanbevelen van het geloof aan anderen. In het bijzonder kan het mensen in het onderwijs, studenten en mensen in de mediawereld tot nut zijn.

P.F. Bouter, Bodegraven

Aukelien van Abbema
Single in de kerk. De mythes en de mogelijkheden.
Uitg. Ark Media; 150 blz.; € 13,95.
Wie zich op eigentijdse wijze wil laten voorlichten over de kansen, onmogelijkheden en vragen van het groeiende aantal alleengaanden in onze samenleving (momenteel 1,2 miljoen singles), kan terecht in de nieuwe publicatie van psycholoog en filosoof Aukelien van Abbema. Zij is zelf single en doet er, gelijkelijk instructief voor mensen met en zonder relatie of huwelijk, een eerlijk boekje over open.
Eerder dit jaar verscheen overigens over dit thema ook van De Waarheidsvriend de prachtige special Single (nr.12).
Van Abbema schiet in haar geschriftje een dubbel SOS af richting de christelijke gemeente: (1.) Geachte, doorgaans op gehuwden, gezinnen en jongeren gerichte, kerken: zie en aanvaard ook ons alleengaanden! En (2.) beste singles: aanvaard ook jezelf! Van Abbema tekent de moderne single in een uiterst spanningsvolle, haast paradoxale situatie. Met enerzijds een zeer terecht pleidooi voor acceptatie van en ruimte en aandacht voor de alleengaande en anderzijds de aanmoediging om als single daten tot je lifestyle te maken, opdat je alleen zijn toch vooral opgeheven wordt. Immers de partnerwens is hoog onder alleengaanden en veel singles zijn ‘op zoek’ (98 procent volgens het CBS).
Dit geldt echter juist niet in actieve zin voor christelijke singles, omdat die aangeven dat je je partner van God moet krijgen. Met de vraag hoe God dat dan zal aanpakken, probeert de schrijfster haar medegenoten in beweging te krijgen en wijst zij onder andere de praktische weg van het daten (letterlijk: ‘een datum afspreken’ voor een ontmoeting met iemand). Gaat het in het eerste deel van het boekje over singles en de problemen waar zij tegenaan lopen, in het tweede deel wordt nagegaan wat de Bijbel over daten zegt. Zo blijkt de put bijvoorbeeld vaak de plek voor ontmoeting in de Bijbel. Waarbij God leidt en mensen zelf in actie komen. Ofwel: je moet uit je comfortzone komen om Gods weg te ontdekken.
In het derde deel worden creatieve handreikingen gedaan aan kerken voor de omgang met singles.
Een partnerwens is een van God gegeven verlangen. Daarop mag zowel vanuit de alleengaande als de kerken gerichte actie worden ondernomen.
Tegelijkertijd wordt vanuit Christus het ontmoeten van ‘de ware’ gerelativeerd. Hij is de Ware. In Hem ben je geliefd, gehuwd of single.
De schrijfster heeft binnen haar eigen gemeente een datingcursus ontwikkeld. In hoeverre haar date-aansporingen terecht en zelfs legitiem zijn in relatie tot het groeiende aantal datingsites en de hijgerige aandacht daarvoor in de media, ook na het mislukken van (meerdere) relaties en zelfs huwelijken, is wel een kritische vraag waard. Ook blijft het thema homoseksualiteit liggen. Niettemin een fantastisch boekje over alleengaan, relaties en huwelijk.

J. Flikweert, Wierden

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen